Ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali



Download 4,66 Mb.
Pdf ko'rish
bet72/84
Sana20.06.2022
Hajmi4,66 Mb.
#678431
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   84
Bog'liq
6832 871 3 пед 10 (3)

Бир куни у шу артелдаги Масъуда деган қизнинг юрагига қўл солиб кўрди. 
«Муштум»); юрагида кири йўқ (в значении: чистосердечный, честный) - Бировга ёмонликни раво 
кўрмайдиган, дили пок, дали-ғули; юрагини бўшатмоқ (в значении: излить душу) - Бор дардини 
тўкиб солмоқ (ср.: 
Ўрмонжон кўп ҳам тўлиб-тошиб юрган экан, юрагини роса бўшатди. 
А. 
Қаҳҳор, Қўшчинор чироқлари); юрагини ёрмоқ (буквально: разорвать чьё-то сердце, то есть 
вспугнуть кого-либо) - 1) бировни қаттиқ қўрқитмоқ, чўчитмоқ (ср.: 
Чернецов жангчшар олдидан 
узоқлашгач, Эмин Норматга: -Нега юрагимни ёрган эдингиз, комиссар индамади-ку, — деди. 
И. 
Раҳим, Чин муҳаббат); 2) 
ю
рагини очмоқ (в значении: раскрыть душу кому-либо) - Дилидагини 
маълум қилмоқ, айтмоқ (ср.: 
Албатта, у ўз юрагини хеч кимга оча олмаган. Дардини ўз ичига 
ютган. 
Ойбек, Танланган асарлар. 
Асқар полвон ҳам юрагини очди — ёлғизгина қизчасини 
соғинганини.. сўзлади. 
Ойбек, Қуёш қораймас); юрагини тирнамоқ (аналогичное в русском: на 
сердце кошки скребут) - Безовта ҳолатга солмоқ (ср.: 
Ўзини қаёққа қўйишини билмай, юрагини 
тирнаган кечинмалари.. билан ҳовлида кезди. 
Ойбек, Танланган асарлар); юрагини чангалламоқ 
(схватиться за сердце, сильно переживая из-за чего-либо) - Бирор нарса ҳақида ўта 
ташвишланмоқ, қўрқмоқ. 
Ҳаёт қозонни ювди-ю, қопқоғини ёпиб, кириб кетди. Энди бўш саҳну, 
унинг этагида юрагини чангаллаб ўтирган Ғуломжонгина қолди. 
М. Исмоилий, Фарғона т. о.); 


141 
TDPU ILMIY AXBOROTLARI FILOLOGIYA 2019/3(20)
юрагини эзмоқ (брать за сердце) - Руҳий азоб бермоқ. 
Кумушнинг бу ҳоли бечора онанинг 
юрагини эзар, юз хил васвасаларга солар эди. 
А. Қодирий, Ўтган кунлар); юрагини ҳовучлаб 
(схватившись за сердце, в страхе из-за чего-либо) - Қўрқа-писа, безиллаган ҳолатда (ср.: 
Доим 
ойим бечора юракларини ҳовучлаб ўтирардилар. 
Э. Раимов, Ажаб қишлоқ); юрак олдирмоқ 
(однажды испугавшись, бояться чего-кого-либо) - Қўрқиб, чўчиб қолмоқ (ср.: 
Бир дўққа шунчалик 
юрак олдирибсиз, яшанг-е, раис ака! С. 
Анорбоев, Оқсой); юрак тепиши (биение сердца) - Юрак 
фаолиятининг тезлашиш ёки заифлашиш ҳолати (ср.: 
Жаннат опа эшикни очиб, уйга кирганда, у 
оҳистагина замбил остидан чиқди, унинг юрак тепиши ҳали ҳам шиддатли эди. 
А. Қодирий, 
Ўтган кунлар); юрак ютиб (в значении: расхрабриться, набраться храбрости, осмелиться) - Тап 
тортмай, қўрқмай. 
Наҳот сиз.. бу ишга бош қўшиб, юрак ютиб, менинг остонамга келсангиз? 
К. 
Яшин, Ҳамза); юрак ўйноғи (пребывать в постоянной тревоге; лишаться душевного покоя; 
терзаться) -Юракнинг безовта бўлиши (ср.: 
Бир куни уйда ётиб, яхши уйқуси келмай, юрак 
ўйноғиси қўзиб чиққан экан. 
Ҳ. Назир, Ёнар дарё. 
Эъзозхоннинг юрак ўйноғи ҳадеганда босила 
бермади. 
Ҳ. Ғулом, Машъал). 
Производные от данной лексемы также могут иметь коннотативные значения: юракбуруғ - 
қатъиятсиз, мужмал (так говорят о нерешительном человеке, мямле); юракдош 
поэт. 
(близкий 
друг, единомышленник, соратник) - Фикр-ёди, ўйи, мақсади бир хил бўлган; ҳамнафас, дўст (ср.: 
Замондош дўстларим чиндан юракдош, Ҳамиша ҳамнафас, ўртоғу йўлдош. 
С. Абдулла); 
юракзада (сильно бояться чего-кого-либо) - Юрагини олдирган, чўчиб қолган (ср.: 
Балки улар – 
бу томондаги қушлар ҳали юракзада бўлишмаган. 
Ш. Холмирзаев, Қил кўприк. 
Колхозчилар 
сўнгги йилларда нобоп раисларни кўравериб, юракзада бўлибқолган эдилар. 
Й. Шамшаров, 
Юксалиш). Сердце служит символом храбрости, о чем свидетельствуют образованные от 
данного компонента словосочетания: юракли или шерюрак (о смелом, храбром человеке) - 
Юрагида ўти бор; қўрқмас, жасур (ср.: 

Download 4,66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   84




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish