Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

686 - САВОЛ: 
ДАРС МАШҒУЛОТЛАРИ УЧУН ЯНГИ 
ПЕДАГОГИК ТЕХНОЛОГИЯЛАРДАН СА-
МАРАДОРИНИ АЖРАТИБ ОЛИШ ДЕ-
ГАНДА НИМАНИ ТУШУНАСИЗ?
ЖАВОБ: Дарс машғулотлари учун янги педагогик техно-
логиялари ичидан самарадорроғини танлаш деганда ўрганилаётган 
фан (мавзу) хусусиятини эътиборга олган ҳолда унга мос педагогик 
самарадорликни кафолатловчи вариантни танлаб олиш тушунилади. 
Танлаш муаммоси ўрганилаётган фан (мавзу) ва таълим олувчиларга 

---

452 
мос қилиб танланади. Акс ҳолда энг самарали ҳисобланган педагогик 
тахнология ҳам таълим олувчиларнинг интеллектуал салоҳиятига мос 
келмаса, у аҳамиятсиз бўлиб қолаверади.
КЎРСАТМА: Педагогик тадқиқотларнинг илмий - назорат 
асослари билан биргаликда уларнинг амалий аҳамияти ва 
самарадорлиги ҳам эътиборга олиниши керак. Шу сабабли ҳам илмий 
тадқиқот ишининг аҳамиятини илмий - методик жиҳатдан асослаш 
учун тажриба – синов ишлари ўтказилади. 
687 - САВОЛ: 
ДЕПОНИРЛАШТИРИЛГАН МАТЕРИАЛ-
ЛАРНИНГ БИБЛИОГРАФИК КЎРСАТ-
КИЧЛАРИДА НИМАЛАР ЎЗ ИФОДА-
СИНИ ТОПАДИ?
ЖАВОБ: Депонирлаштирилган материалларнинг библиог-
рафик кўрсаткичларида тадқиқотчининг муайян ишининг анно-
тацияси ўз ифодасини топади. 
КЎРСАТМА: Илмий тадқиқот иши бўйича ахборот йиғишда 
тадқиқотга боғлиқ бўлган мутахассислар, олимлар ва амалиётчилар 
фикрлари билан бирга сўровномалар натижаларига ҳам эътибор 
бериш керак. 
688 - САВОЛ: 
“ЕЧИШ” ДАСТУРИНИ ҚАНДАЙ ТАСАВ-
ВУР ҚИЛАСИЗ? 
ЖАВОБ: “ЕЧИШ” дастурини қуйидагича тасаввур қилиш 
мумкин: 

муаммода нима берилганлигини аниқлаш;

ҳар бир аниқ қийматга исм қўйиш; 

муаммо ечими бўйича нимани топиш кераклигини аниқлаш; 

барча берилган миқдорлар ўртасида алоқадорликни ўрнатиш ва 
масала шарти асосида қисқа ёзувни ўрнатиш; 

масалани ечиш алгоритмини ёзиб чиқиш. 
КЎРСАТМА: Таълим олувчилар алгоритмик маданиятини 
шакллантиришда қуйидагиларга эътибор бериш керак: 

атрофдаги табиат ҳодисалари алгоритмларини тузишга; 

---

453 

алгоритмни тадқиқот мақсад - вазифаларига мос ўзгартира 
олишга; 

алгоритмни тузиш ва уни ишлатиб натижа олишга; 

таълим олувчиларнинг мустақил фикр юритиш қобилиятини 
оширишда компьютерлардан кенг фойдаланишга; 

таълим олувчиларга компьютерни унверсал дидактик қурилма 
эканлигини англатиш; 

таълим олувчиларга компьютердан фойдаланишнинг жўшқин 
муносабатини оширишни ва қизиқишини уйғотишга; 

таълим олувчиларнинг компьютерда ишлаш билим ва 
кўникмаларини шакллантиришга ва шу кабиларга.