Илмий муҳаррир: медицина фанлари доктори, профессор Н

 

Oligodendrogliya. U neyrogliyaning eng ko`p sonli hujayralari bo`lgan oligodendrotsitlarni 

(oligodendrocyti)  o`z  ichiga  oladi.  Oligodendrotsitlar  mayda  hujayralar  bo`lib,  shakli  turlichadir. 

Ularda dumaloq kichik yadro bo`lib, u yupqa donador sitoplazma bilan o`ralgan. Bu hujayralarning 

o`simtalari  kam  va  sust  tarmoqlangan  (yunon.  oligos-kam).  Oligodendrotsitlar  miyaning  oq  va 

kulrang  moddasida keng tarqalgan bo`lib, MNS va  periferik nerv tugunlarining hujayralarini o`rab 

turadi  (gliotsit  satellitlar).  Ular  miyelinli  va  miyelinsiz  nerv  tolalarining  pardalari  hosil  bo`lishida 

hamda  nerv  oxirlarining  shakllanishida  ishtirok  etadi.  Bunda  ular  neyrolemmotsitlar  (Shvann 

hujayralari  yoki  lemmotsitlar)  deb  ataladi.  Ular  trofik  funktsiyani  bajaradi,  nerv  hujayralarining 

modda  almashinuvi  protsessida  ishtirok  etib, 

nerv 

tolalarining 

degeneratsiyasi 

va 

---

 

152 

regeneratsiyasida ahamiyati katta. 

 

Oligodendrotsitlar  aktiv  oqsil  va  boshqa  moddalarni  sintez  qilish  qobiliyatiga  ega.  Bu 

hujayrada  donador  endoplazmatik  to`r  va  Golji  kompleksi  kuchli  rivojlangan.  Oligodendrotsitlar 

tuzilishi bo`yicha neyronlarga yaqin turib, ulardan neyrofibrillalari yo`qligi bilan farqlanadi.