Иккинчи катта модулнинг номи – Талабалар фаолиятини фаоллаштириш ва жадаллаштириш

Учинчи тоифадаги усуллар “Илғор ёки замонавий усуллар” 
дейилиб, таълим – тарбия жараёнини 
“жадаллаштириш ва 
самарадорлигини ошириш
” тамойилидан келиб чиқадилар. 
Уларга: 
“лойиҳалаш 
усули”, 
“йўналтирилган 
матн” 
“программалаштириш”, “модулли ўқитиш”, “технологик харита 
усули” ва ниҳоят барча усулларнинг афзаллик томонларини 
“педагогик технология”
ўзида мужассамлаштиради. 
Бу уч тоифадаги усуллар тарихан таркиб топиб, вақт ўтиши билан 
бири-биридан такомиллашиб, ўз даврининг талабига жавоб берганлар. 
Юқорида акс этилган усулларнинг, “педагогик технологиядан” 
ташқарисини амалда қўллаётганда, ижобий томонлари билан бир 
қаторда камчиликлари ва ноқулай томонлари ҳам мавжуд.
Шунинг учун ҳам, ХХ асрнинг ярмиларидан ошганда, дунёдаги 
педагог олимларининг олдида, инсоният кашф қилган барча 
педагогик усулларнинг ҳамма ижобий томонларини ўзида 
бирлаштираоладиган, шу билан бир қаторда, ўқув жараёнини 
жадаллаштириб, самарадорлигини замон талаби даражасига 
етказувчи ҳамда бу жараённи ўқитувчи ва педагогнинг маҳоратидан 
халос этувчи ва амалиётда фойдаланиши қулай бўлган педагогик 
усулни шакллантириш масаласи кўндаланг бўлиб қолган эди. 
ХХ асрнинг иккинчи ярмининг ўрталарига келиб, бундай усул 
АҚШ олимлари томонидан кашф қилиниб, уни “
Таълим 

---

технологияси” 
деб номладилар. Бу усулни барча ривожланган 
мамлакатларнинг педагог олимлари ўз ҳудудига мослаштириб, уни 
бири ”Янги педагогик технология”, иккинчиси “Илғор педагогик 
технология”, яна бошқаси “Замонавий педагогик технология” деб 
номлай бошладилар. 
Педагогик технология ғояси бизнинг ҳудудга, давлатимиз 
мустақилликка эришганидан кейин, ҳорижий мамлакатлардан турли 
номлар билан, кириб кела бошлади. Унинг назарий асослари тўла 
бўлмаса ҳам ифода этувчи, ўзбек тилидаги бир қатор асарлар ҳам 
пайдо бўлди. Педагогик технологиянинг ўзига яраша назарий 
асослари шаклланиб, баъзилар уни алоҳида фан сифатида 
ўқитилиши керак деган фикрни ҳам билдирмоқдалар. Бизнинг 
фикримизча “педагогик технология” педагогиканинг “методика” 
деган бўлимиинг ажралмас қисми бўлиб, таълим-тарбия жараёнини 
амалга оширишнинг технологиялашган усули(методи)дир.