Ikki qanotlilar (diptera) turkumi

Vizzilovchilar yoki gul pashshalar(SYRPHIDAE)

• Bularning 4,5mingga yaqin turlari ma’lum bo’lib,tanasining rangi ko’pincha zaharli arilarnikiga o’xshab ketadi.Ularning imagosi gul nektari bilan oziqlanadi va gullarning changlanishida qatnashadi.Ular qanotlarini to’xtovsiz qoqib,havoda bir joyda muallaq turish xususiyatiga ega.Gul pashshalarning lichinkalari saprofag yoki boshqa hasharotlar bilan oziqlanuvchi yirtqich bo’lishi mumkin

Asl pashshalar(MUSCIDAE) oilasi

• Bularning 4mingdan ortiq turi mavjud bo’lib,katta oilalardan biri hisoblanadi.Rangi kulrang yoki qoramtir tusda bo’ladi.Ularning lichinkalari fitofag,saprofag,yirtqich yoki parazit hayot kechirishi mumkin.Imagosi gul nektari,organik moddalarning chiqindilari,axlatlar bilan oziqlanadi.

Uy pashshasi(MUSCA DOMESTICA)

• Butun dunyo bo’ylab keng tarqalgan hasharot.Faqat aholi yashaydigan joylarda uchraydi.Pashsha xartumining yostiqchaga o’xshash kengaygan uchki qismida og’iz teshigi joylashgan.Yumshoq lablari yordamida suyuq oziqni so’rib oladi.Ular qattiq oziq(qand) bilan oziqlanishi ham mumkin buning uchun ular xartumi orqali ozroq hazm shirasi chiqaradi.Pashshalarda hid bilish va ta’m bilish organlari yaxshi rivojlangan.

• Uy pashshasi qurtlarini organik moddalarga boy bo’lgan axlat uyumlari,xojatxonalarda yoki hayvonlar axlatlarida rivojlanadi.Bir yilda ularning 10-12 avlodi rivojlanadi.
• Ular turli iflosliklar orqali ichburug’,qorin terlamasi,o’pka sili,ko’z kasalikklar qo’zg’atuvchilarini,parazitlarning tuxumlarini va turli mikroblarni odamlarga yuqtirishi mumkin

Bo’kalar(OESTRIDAE) oilasi

• Bularning tanasi kalta tuklar bilan qoplangan,qilchalari yo’q,og’iz organlari rudimentlashgan,lichinkalari sut emizuvchilarda parazitlik qiladi.Bo’kalarning asosan,oshqozon bo’kalari,tomoq-burun bo’kalari,teri bo’kalari kabi oilalari mavjud.

• Oshqozon bo’kalariining urgochilari issiq yoz mavsumida tuxumlarini ot,tuya kabi hayvonlarning oyoq,qorin,yelka qismidagi junlariga yopishtirib qo’yadi.hayvonlar terisi yalaganida ular oshqozonga tushadi va uning devorida parazitlik qiladi
• Teriosti bo’kalarining urg’ochilari ham tuxumlarini hayvonlar juniga qo’yadi.Qurtlari esa teri ostida parazitlik qiladi
• Burun-tomoq bo’kalarining urg’ochilari tuxumlarini hayvonlarining burun bo’shlig’iga sepib ketadi.Ular burun bo’shlig’ida rivojlanadi