Икки қаватли осма кранли саноат биноси учун сейсмик кучни аниқлаш ва унга ҳисоблаш

Bir qavatli ko‘prik kranli sanoat binosi uchun seysmik kuchni aniqlash va unga hisoblash.

1. 
   Binoning hisoblash sxemasini tanlash.
   

Biz qarayotgan bino temirbeton sinchli (karkasli) bir qavatli sanoat binosi bo‘lib, uning karkasi ustun, tusin va yopmadan tashkil topgan bo‘lib oddiy rama ko‘rinishidagi sxema.
Bu sxemada ustun, rigel va yopmalar bir-biriga bikr qilib biriktirilgan disklardan, ferma esa ustunga sharnerli biriktirilgan deb qaraladi. Devorlar seysmik ta’sirlar jarayonida karkasning deformatsiyalanishiga xalal bermaydi. Bunda binoning bikrligi va ustuvorligini karkasning o‘zi ta’minlaydi. Inersiyani uyg‘otuvchi massalarni hisoblashda devor va tusinlarning xususiy og‘irligi e’tiborga olinadi. Biz loyihalayotgan bino bir xil ko‘ndalang ramalardan tashkil topgani uchun, bitta ko‘ndalang ramani hisoblaymiz. Ushbu ko‘ndalang rama ikki marta erkinlik darajasiga ega. Hisobiy ballikni qanday binolar uchun qanday olinishi QMQ 2.01.03-96 „Zilzilaviy hududlarda qurilish”da batafsil bayon etilgan. Bino qurilish tumani Toshkent shaxri bo‘lginligi uchun QMQ 2.01.03-96 ga binoan har 25 yilda 7 ballik, har100 yilda 8 ballik zilzilalar bir marta sodir bo‘lishini ko‘rsatadi. Loyiha qilinayotgan binoni Respublikamizda qabul qilingan bino va inshoatlarni seysmik yuklarga hisoblashni hozirgi kunda amalda bo‘lgan QMQ 2.01.03-96 bo‘yicha seysmik kuchlarni aniqlash usullariga asosan qaraymiz.
Bu Qurilish m’yorlari va qoidalari (QMQ)ga binoan hisobiy seysmik kuchlarni aniqlashning spektral usulini qaraymiz. Bunda seysmik kuchlar bino va inshoatlarga statik ravishda ta’sir qiladi deb qaraymiz. Biroq, bu kuch statik ta’sir etishiga qaramay, inshoat qismlarida inersiya kuchlarini vujudga keltirishi mumkin bo‘lgan ichki zo‘riqishlarni hosil qilishga to‘g‘ri keluvchi massalarni ikkita nuqtaga to‘plangan deb qaraymiz. Birinchisi kuprik kran osti balkasining tagiga, ikkinchisi esa 1-qavat stropilasining tagiga to‘g‘ri keladi, deb qaraymiz.