Ijtimoiy soha, iqtisod va huquq

Madaniyat funksiyalari. 

Ijtimoiy hodisa sifatida madaniyat ko‘p sonli funksiyalarni bajaradi. 

U 

insonning  bilish  faoliyatini  o‘z  ichiga  oladi,

 

ijtimoiy  tajribani  avlodlarga  qoldirish  va  boshqa 

---

7-MAVZU: TARIXIY JARAYONDA JAMIYATNING MADANIY VA MA’NAVIY QADRIYATLARI. 

JAMIYAT VA TARIX FALSAFASI

 

 

 

 

108 

 

 

 

xalqlar madaniyatini

 

o‘zlashtirish vositasi sifatida informativ funksiyani bajaradi

. Madaniyatning 

rivojlanishi u boshqa madaniyatlar bilan aloqa qilishini taqozo etadi.  

Madaniyat normativ funksiyani ham bajaradi: u muayyan sivilizatsiyada shakllangan me’yorlarni 

amalga joriy etadi, shuningdek, o‘z me’yorlari va qadriyatlarini yaratib, ularni inson hayoti va 

faoliyatining barcha jabhalariga tatbiq etadi. 

 

Ijtimoiy-madaniy  jarayonda  davlat  hayoti  qadriyatlari  muhim  ahamiyat  kasb  etadi:  ideokratik, 

teokratik  yoki siyosiy davlat boshqa-boshqa  madaniy  mo‘ljallarga tayanadi. Davlat o‘z negizini 

mustahkamlaydigan  me’yorlarning  ustunligini  ta’minlaydi  va  o‘ziga  tahdid  solishi  mumkin 

bo‘lgan me’yorlarni siqib chiqaradi. O‘z navbatida, madaniyat ham ijtimoiy tajribani saralash, uni 

ramziy tizimlarda mustahkamlashni amalga oshiradi.  

Madaniyatning  yana  bir  muhim  funksiyasi  insonni  kamol  toptirish  hisoblanadi:  individ 

madaniyatni o‘zlashtirish jarayonida shaxsga aylanadi

. Madaniyat normativ tartibga solinadigan 

faoliyat  sanalgani  bois,  u  qadriyatlarni

 

yaratish  sohasi  sifatida  namoyon  bo‘ladi.  Madaniyat 

hodisalari  ijtimoiy

 

o‘zgarishlarni  boshqaradi,  ularni  ijtimoiy  muhim  maqsadlarni  amalga 

oshirishga yo‘naltiradi. 

Madaniyat qadriyatlari mazkur hamjamiyatda ijtimoiy mo‘ljal berish va 

tartibga  solish  funksiyasini  bajaradi. 

Madaniyat  ijtimoiy

 

munosabatlar  tizimiga  xizmatlar 

ko‘rsatadi,  bu  erda  yuz  beruvchi  o‘zgarishlar  va

 

siljishlarni  belgilaydi  va  tayyorlaydi,  inson 

xulqatvorini tartibga solishni ta’minlovchi maxsus mexanizmlarni yaratadi. Bu, to‘g‘ridan-to‘g‘ri, 

bevosita  tartibga  solish  bo‘lishi  mumkin  (huquq,  axloq,  taqiq).  Bu,  jamiyatning,  u  yoki

 

bu 

qadriyatlari va talablarini aks ettiruvchi ba’zi bir harakatlarni bajarishni buyurish orqali amalga 

oshiriladigan bilvosita tartibga solish bo‘lishi ham

 

mumkin.