«Ijtimoiy menejment» fanining sillabusi

Intensiv  ish  haftasi,  o’zgaruvchan  vaqt  va  ishni  bo’lishish.  Buyuk 

Britaniyadagi so’nggi iqtisodiy inqiroz vaqtida KPMG auditorlik kompaniyasi o’z 

xarajatlarini  qisqartirishiga  to’g’ri  keldi.  Buning  uchun  esa  kompaniya 

o’zgaruvchan  ish  vaqtlarini  joriy  qilishni  taklif  etdi.  Kompaniyaning  Flexible 

Futures  dasturi  ishchilarga  quyidagi  variantlardan  birini  tanlashni  taklif  qildi:  20 

foiz  kamroq  ish  haqi  bilan  haftasiga  4  kun  ishlash,  2  haftadan  12  haftagicha  ish 

haqining  30  foizini  olish  bilan  mehnat  ta’tiliga  chiqish;  bu  variantlarning  har 

ikkisi; yoki o’zlarining doimiy ish tartiblarini saqlab qolish. Britaniyaning 85 dan 

ko’proq  ishchilari  haftadagi  ish  kunlarini  qisqartirishga  rozidirlar.  “Ko’plab 

ishchilar  o’zgaruvchan  ish  vaqtlarini 

tanlaganligi  tufayli,  KPMG  kompaniyasi 

ish  haqi  uchun  harajatlarni  10  gacha 

qisqartirishga 

muvaffaq 

bo’ldi”. 

Natijalarning  eng  yaxshisi  shu  bo’ldiki, 

KPMG  ishchilarni  ishdan  bo’shatishiga 

to’g’ri kelmadi

12

. 

KPMG  kompaniyasi  o’zining  audit, 

soliq va konsultativ xizmatlar ko’rsatuvchi 

firmasi  orqali  o’zgaruvchan  ish  vaqtlarini 

butun  dunyoga  tarqatdi.  Kompaniyaning 

Britaniyadagi  ishchilari  qisqartirilgan  ish 

haftasi,  ishni  bo’lishish,  uydan  turib 

ishlash  sharoitini  ma’qul  ko’rishadi.  Olib 

borilgan  tadqiqotlarga  ko’ra,  hozirda 

o’zgaruvchan  ish  vaqtlarini  taklif  qilish 

juda  muhimdir,  chunki  bunda  ishchilar 

o’zlarining  ishi  va  shaxsiy  hayotini  bir 

muvozanatga keltirib oladilar. Ishchilar o’z 

erkini taqdim qilgan holda, kompaniya eng 

yaxshi 

mutaxassislarni 

saralab 

olish 

imkoniyatiga ega bo’ldi. 

Mazkur  misolda  ko’rsatilganidek,  ba’zi  hollarda  tashkilotlarda  ishchilarning 

ish  vaqtlarini  o’zgartirish  ehtiyoji  tug’ulib  qoladi.  Bunday  yondashuvning  bir 

echimi  intensiv  ish  haftasidir,  bunda  ishchilar  kuniga  ko’proq  soat,  ammo 

haftasiga kamroq kun ishlashadi. Buning uchun eng yaxshi misol 4 kun 10 soatdan 

ishlashdir.Energiya  uchun  xarajatlarni  tejash  maqsadida  esa  juma  kunlari  ofislar 

yopib  qo’yiladi.Bir  yil  mobaynida  ishlangan4  kunlik  ish  haftasidan  keyin,  xisob 

kitoblarga qaraganda, energiya uchun xarajatlar 13 foizga qisqargan, ishchilar esa 

                                                 

12

 Robbins Stephen P.Management / Stephen P. Robbins, Mary Coulter. — 11th ed. R5647 2012 . 2275-280-bet.