Vazirlar va ularning vazifalari.
№
|
Vazirlar
|
Vazirlarning vazifalari
|
1
|
Mamlakat va raiyat vaziri
|
- Bu vazir el-yurtning muhim ishlarini, kunda chiqib turadigan muammolarni, raiyat ahvolini, olingan hosil, daromadning miqdori, oliq-soliq, davlat harajatlari, el-yurtning obodonchiligi va aholining farovonligi qay darajada ekanligidan oliy hukmdorni xabardor qilib turgan.
|
2
|
Sipoh vaziri
|
- Sipohiylarning maosh va tanholarini boshqargan , uning qiyinchilik va parishonlikka tushib qolmasligining chora-tadbirlarini ko‘rgan, sipoh ahvolidan doimo podshohni ogoh etib turgan.
|
3
|
Mol-mulk, daromad harajatlar vaziri
|
- Turli sabablarga ko‘ra egasiz qolib ketgan yer-suv va mol-mulkni boshqargan , zakot va boj yig‘imiga mutasaddilik qilgan.
|
4
|
Sarkori hossa va saltanat ishlarini yuritiuvchi vazir
|
- Podshohga qarashli yer-suv va mol-mulk, shuningdek davlat muassasalarining faoliyatini nazarat qilib turgan.
|
5
|
Qozikalon
|
- Adliya muassasalarini boshqargan.
|
6
|
Jalol ul-islom
|
- Podshohning favqulodda huquqlarga ega bo‘lgan nazoratchisi.
|
7
|
Vaziri devoni insho
|
- Turli mamlakatlar bilan olib boriladigan yozishmalar devonning boshlig‘i.
|
El-yurtning obodonligi, saltanatning ustuvorligi ko‘p jihatdan mana shu vazirlarga bog‘liq bo‘lgan. Boshqaruv tizimining shu tariqa oqilona tashkil etishi uning negizida inson manfaatlari yotganligi, davlat siyosatining boshqaruvga ijobiy ta'siri dunyoda buyuk davlat paydo bo‘lishi bilan yakunlanadi.
Bu markazlashgan buyuk, iqtisodiy barkamol, siyosiy barqaror davlatning shakllanishiga olib ketgan boshqaruv nazariyasi faqat u davlatdagina emas, balki boshqa o‘lkalarda ham davlatni ilmiy boshqarish nazarisi sifatida qo‘llanila boshlandi.
Boshqarish nazariyasining dastlabki kurtaklar qadim zamonlarga borib taqalib , Yu. Tsezar, A.Makedonskiy, Turkistonda esa o‘rta asr davrida Amir Temur hukumronligi vaqtidan boshlab shakllana boshlagan. Dastlabki paytlarda u oddiy bo‘lib, asosan harbiy tavsifga ega edi.
XIX asrning ikkinchi yarmi XX asr chegarasida texnika va texnologiyaning takomillashuvi, ishlab chiqarishning keskin o‘sishi boshqarishni murakkablashtirib yuboradi va uni maxsus bilimlarini talab etuvchi, faoliyatning maxsus sohasiga aylantirdi. Ushbu muammolarni hal etish uchun boshqaruv sohasidagi tajribani umumlashtirish, ishlab chiqarish va xodimlarni boshqarishning samarali usullarini izlashga olib keldi.
Nazorat savollari.
1. Boshqarish ta'limotidagi yo‘nalishlar qanday?
2.“Ilmiy menejment” maktabi mazmun mohiyati qanday?
3. F.Teylor ta'limotining mazmuni va mohiyati qanday?
4. O‘rta Osiyoda menejmentning nazariy asoslari va tamoyillari nimalardan iborat?
Do'stlaringiz bilan baham: |