Ijtimoiy-iqtisodiyot

2018-2020 yilgai O’zbekiston Respublikasi Davlat budjetining ijtimoiy maqsaddagi xarajatlarining tahlili¹⁹

2.1.1.-jadval.

№	Ko’rsatkichlar	2017				2018				2019
		miqdori	budjetga nisbatan % da	YaIM ga nisbatan% da	Miqdori		budjetga nisbatan % da	YaIM ga nisbatan% da	Miqdori		budjetga nisbatan % da	YaIM ga nisbatan% da
1	YaIM	270956	-	100	368920		-	100	465820		-	100
2	Davlat budjeti xarajatlari	43567.2	100	21.6	45689.5		100	22.8	48654.2		100	25.4
3 3.1 3.2	Davlat budjetining ijtimoiy maqsaddagi xarajatlari jumladan: Ijtimoiy-madaniy sohalarni saqlash xarajatlari Aholini ijtimoiy qo’llab- quvvatlash xarajatlari	26342.1 20256.3 3502	59.1 48.2 12.4	13.2 12.3 2.1	29684.3 22456.8 3656		59.3 49.2 13.2	12.9 12.6 2.3	32459.6 23124.3 3865		60.1 50.1 15.3	14.1 13.4 2.5

Quyidagi jadvalda O’zbekiston Respublikasi Davlat budjetining ijtimoiy maqsaddagi xarajatlarining tahlili berilgan. Respublikamizda ijtimoiy yo’naltirilgan bozor iqtisodiyotini shakllantirish bo’yicha ijtimoiy-madaniy soha va fuqarolarni ijtimoiy himoyalash xarajatlari 2017 yilda 26342,1mlrd. so’m., jami budjet xarajatlarining 59,1 foiziga teng. 2018 yilda 29684,3 mlrd. so’m., jami budjet xarajatlarining 59,3 foiziga ko’tarildi. 2019 yilda 32459.6 mlrd. so’m., jami budjet xarajatlarining 60,1 foizga tenglashdi. Shundan, aholini ijtimoiy qo’llab - quvvatlash xarajatlari 2017 yilda 3502 mlrd. so’m., jami budjet xarajatlarining 12,4 foiziga teng. 2018 yilda 3656 mlrd. so’m., jami budjet xarajatlarining 13.2 foiziga tushdi, 2019 yilda 3865 mlrd. so’m., jami budjet xarajatlarining 15.3 foizga tushdi. Budjet xarajatlarini moliyalashtirish mamlakatimizda 2017-2021 yillarda qabul qilingan iqtisodiy-ijtimoiy dasturlarning chora-tadbirlariga ham bog’liq. 2017 yilda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishning eng muhim maqsadi va asosiy ustuvor vazifasi – bu islohotlarni davom ettirish va chuqurlashtirish, mamlakatimizni yangilash va modernizatsiya qilish bo’ldi, “2016-2020 yillarga mo’ljallangan Inqirozga qarshi choralar dasturi”ni so’zsiz bajarish va shu asosda iqtisodiy rivojlanishning yuqori va barqaror sur’atlarini, samaradorligini hamda makroiqtisodiy muvozanatni ta’minlashdan iborat bo’ldi. “Ijtimoiy investitsiya”lar inson kapitaliga investitsiyalar tushunchasiga nisbatan keng tushunchadir. Ijtimoiy yunaltirilgan bozor iqtisodiyotida ekologik xavfsizlikni ta’minlash, iqtisodiy o’sishni rag’batlantirish, milliy boylikni maqsadli taqsimlash, fuqarolarga ta’lim berish, tibbiy xizmat ko’rsatish, budjetdan fuqarolarga transfertlar berish ijtimoiy sohaga qo’yilmalar, deb tushuniladi.

Davlat budjeti mablag’larning salmoqli qismi ijtimoiy-madaniy tadbirlarga, iqtisodiyotni rivojlantirishga yo’naltirildi, bu davlatning ijtimoiy funktsiyasini bajarilishini ta’minladi. Davlat budjetining ijtimoiy sohaga yo’naltirilgan xarajatlari yillar davomida o’sib borayotganligini ko’rish mumkin. Ko’pgina moliya, davlat moliyasiga oid iqtisodiy adabiyotlarda davlat budjetining beshta asosiy vazifalarini ajratib ko’rsatiladi .