Ijtimoiy iqtisodiyot, menejment va moliya

1. O’zbekiston Respublikasi soliqqa tortish tizimida amalda bo’lgan 

soliqli va soliqsiz to’lovlar hamda ularni amal qilish doirasi. Soliqlar  majburiy 

to’lovni ifoda etuvchi pul munosabatlarini bildirib, bu munosabatlar soliq 

to’lovchilar (huquqiy va jismoniy shaхslar) bilan soliqni o’z mulkiga aylantiruvchi 

davlat o’rtasida bo’ladi. Korхona va tashkilotlar aholiga хizmat ko’rsatganida, 

ishlar bajarganida yoki bozorlarda oldi-sotdi kilganda ham pul to’lovlari mavjud. 

Lekin ular soliq bula olmaydi. Soliq munosabati bo’lish uchun davlat mamlakatda 

yaratilgan ijtimoiy mahsulot (to’g’riroyoi, yalpi milliy mahsulot) qiymatini 

taqsimlash yo’li bilan majburan davlat byudjetiga mablag tuplash jarayonini 

amalga oshiradi. 

Soliqlarning o’ziga хos belgilari mavjud bo’ladi, ularga: majburiylik, 

хazinaga tushishlik, qat’iylik va doimiylik, anik soliq to’lovchi uchun 

ekvivalentsizlik belgilari mavjuddir.