Ijtimoiy fanlar

Takrorlash uchun savollar
1. Umumbashariy muammolarning vujudga kelish sabablari nimada?
2. Ilmiy-texnika taraqqiyoti va uning sosial oqibatlari nimalarda namoyon bo’lmoqda?
3. Umumbashariy muammo larda demografik omilning o’rni qanday?
4. «Demografik portlash» tushunchasi haqida nima deya olasiz?

174
2.2.2. LABORATORIYA MASHG‘ULOTLARINING ISHLANMALARI,
TARQATMA MATERIALLAR, ULARNI O‘TKAZISH VA QO‘LLASH
BO‘YICHA METODIK TAVSIYANOMALAR
«FALSAFA » FANIDAN AMALIY MASHG‘ULOTLAR BO‘YICHA
REJA- TOPSHIRIQLAR
VA O‘QUV-USLUBIY MATERIALLAR
1 MAVZU
falsafa fanining mavzui, muammolari va vazifalari.
1.1. Ma’ruzani olib borish texnologiyasi
Talabalar soni – 70-90 ta O’quv vaqti – 2 soat
Mashg’ulot shakli
Kirish mavzu bo’yicha vizuallashgan-ma’ruza
Ma’ruza rejasi
1. Falsafaning mavzui va ilmiy bilimlar tizimida
tutgan o’rni.
2. Falsafa va dunyoqarash.
3. Falsafaning muammolari, sohalari va vazifalari.
4. Mustaqillik va yangi falsafani shakllantirish
masalari.
O’quv mashg’ulotining maqsadi: O’quv kursi haqida umumiy tasavvurni
shakllantirish. Falsafa fani, uning atamasi, falsafa va dunyoqarash va fanning
predmeti  haqida  tushuncha hosil qilish.
Pedagogik vazifalar:
O’quv faoliyatini natijalari:
Kursning maqsadi va
vazifalari bilan
tanishtirish;
•  «Falsafa»    atamasiga    G’arb    na    Sharqda
bsrilgan    talkinlariping moxiyatini aytib beradi;
kursning to’zilmasi,
o’quv faoliyatini
baholash mezonlari
hamda tavsiya
qilinadigan adabiyotlar
ro’yxati haqida ma’lumot
beradi;
kursning to’zilmasi, o’quv faoliyatining o’ziga
xos xususiyatlari va baholash shakllarini, kursni
o’rganishda zarur adabiyotlarni aytib bera
oladilar;
Falsafa  xaqida tushuncha
beradi.
•  Falsafaiing tarkibiy qismi, vazifalari,
maqsadlarini sanab beradi va izoh beradi;
Falsafaning
mustaqillikdan keyin
o’rganilish sabablarini
yoritib beradi.
• O’zbek falsafasining o’ziga xos xususiyatlarini
aytib beradi;
Falsafa va
dunyoqarashning bog’liq
•  Mifologik, diniy va falsafiy dunyoqarash va
uning ta’riflarini, naydo bo’lish bosqichlarini

175
va farqli tamonlarini
izohlaydi;
sanab beradi va izohlaydi;
Falsafiy dunyoqarashni
tushuntirib beradi va
uning fikrlash
jarayonidagi ahamiyatini
ko’rsatadi
•  Falsafiy dunyoqaraishing- tamyillari, tuzulishi
va vazifalarini tushuntirib beradi
O’qitish usullari va
texnikasi
Vizuallashgan-ma’ruza, «klaster», «pinbord»
texnikasi.
O’qitish vositalari
Ma’ruza matni, tarqatma material, slaydlar,
marker, A3-qog’ozi, kompyuter texnologiyasi.
O’qitish  shakli
Jamoviy ishlash, barcha birgalikda (Frontal)
ishlash, kichik guruhlarda ishlash.
O’qitish sharoiti
Texnik ta’minlangan auditoriya.
Monitoring va baholash
 Og’zaki nazorat, savol-javob, o’z-o’zini nazorat
qilish, reyting tizimi asosida baholash.
Ma’ruzaning texnologik kartasi
Ish jarayoni
vaqti
Faoliyatning mazmuni
O’qituvchi
Tinglovchi
1- bosqich.
Kursga va
mavzuga
kirish
(20 minut)
1.1. O’quv kursining nomini aytib,
kurs doirasida dastlabki umumiy
tasavvurni beradi hamda uslubiy va
tashkiliy tomonlari bilan tanishtiradi.
Tinglaydilar
1.2. Kurs bo’yicha o’tiladigan barcha
mavzular bilan tanishtiradi, ularning
uzviyligi haqida qisqacha ma’lumot
va sharh beradi.
Tinglaydilar
1.3. Kurs yakunida qo’yiladigan
reyting ballash mezonlari bilan
tanishtiradi. (1-ilova).
Yozib oladilar
1.4. Kursni o’zlashtirishda
foydalanish uchun zarur bo’lgan
adabiyotlar ro’yxati bilan
tanishtiradi. (2-ilova)
Yozib oladilar
1.5. Birinchi o’quv mashg’uloti
mavzusi bilan tanishtiradi va uning
maqsadi, o’quv faoliyati natijalarini
bayon etadi.
Mavzu nomini yozib
oladilar

176
1.6. Birinchi mavzu yuzasidan
«Klaster» texnikasi  asosida dars
o’tkazishni taklif etadi (3-ilova).
Doskaga tinglovchilar tomonidan
aytilgan fikrlarni yozib boradi va
umumlashtiradi.
1.7. Mavzu rejasi va tayanch
tushunchalar bilan tanishtiradi.
Tinglaydilar
2-bosqich
Asosiy
bo’lim
(50 minut)
2.1. Ma’ruza rejasining 1-4 savollari
bo’yicha tushuntiradi, har bir savolni
nihoyasida umumlashtirib boradi.
Jarayon kompyuter slaydlarini
namoyish qilish bilan olib boriladi
(4-ilova) va mavzuni yoritish
jarayonida jonlantiruvchi savollar
beriladi va ular bo’yicha
talabalarning javoblari tinglanadi :
1-savol bo’yicha.Falsafa  nima?
2-savol bo’yicha. Falsafaning bahs
mavzuidan uning muammolarini
ajratib bering?
3-savol bo’yicha. Falsafa fani
qanday vazifalarni bajaradi?
4-savol bo’yicha. Falsafa va
dunyoqarashning farqli va o’xshash
tamonlarini  sanab bering?
   Mavzu savollari  umumlashtiriladi,
xulosalar bilan
yakunlanadi.
Mavzuni asosiy qismlariga e’tibor
qaratadi va kerakli joylarni yozib
borishni ta’kidlaydi.
Tinglaydilar, slaydga
e’tibor qaratadi, uni
o’ziga yozib oladi va
savollar beradi.
2.2. Tayanch iboralarga qaytiladi.
Tinglovchilar ishtirokida ular yana
bir bor «Pinbord» usulida
takrorlanadi  (5-ilova). Mavzuga oid
bo’lmagan iboralar olib tashlanib,
kerakli tushuncha va iboralar
qo’shiladi.
Har bir tayanch
tushuncha va iboralarni
muhokama qiladilar.
Barcha axborotni
tizimlashtiradilar.
Konspekt qiladilar.
3-bosqich
Yakuniy qism
(10 minut)
3.1. Blis – so’rov o’tkazadi (6-ilova).
Mavzu bo’yicha yakunlovchi xulosa
qiladi.
Tinglaydilar.
3.2. Mavzu maqsadiga erishishdagi
tinglovchilar faoliyati tahlil qilinadi
va baholanadi.
O’zini qiziqtirgan
savollarni beradi.

177
3.3. Mavzu bo’yicha mustaqil
o’rganish uchun topshiriqlar beradi:
“Falsafaning fanlar tizimida tutgan
o’rni” yoki “mustaqillik falsafasi va
uning xususiyatlari” mavzusida
jadval to’zib kelish.
Yozib oladi.
O’UQga qarang.
3.4. Amaliy mashg’ulotda
o’tiladigan mavzuning rejasi bilan
tanishtiradi. Tayyorlanib kelishini
so’raydi. (7-ilova)
Yozib oladilar.
I. O’QUV - USLUBIY MATERIALLAR
I.
O’quv materiallari
FANNING TARKIBIY-MANTIQIY TO’ZILIShI
MA’RUZA                                             SEMINAR
1-mavzu. Falsafa fanining
mavzui, mauammolari va
vazifalari
1-mavzu. Falsafa fanining
mavzui, mauammolari va
vazifalari
2-mavzu. Qadimgi davr
falsafasi
2-mavzu. Qadimgi Sharq va
G’arb falsafasi
3-mavzu. Markaziy Osiyoda
falsafiy fikrlarning paydo
bo’lishi va rivojlanishi
3-mavzu. Markaziy Osiyoda
falsafiy fikrlarning paydo
bo’lishi va rivojlanishi
4-mavzu.O’rta asrlar va yangi
davr G’arb falsafasi
4-mavzu. O’rta asrlar va yangi
davr G’arb falsafasi
5-mavzu. Hozirgi davr G’arb
falsafasi
5-mavzu. Hozirgi zamon
falsafasi
Кириш
Фалсафа тарихи
ФИЛОСОФИИ
Онтология ва гносеология

178
6-mavzu. Borliq falsafasi
6-mavzu. Borliq falsafasi
7 - mavzu. Falsafiy qonun,
kategoriya va metodlar
7 - mavzu. Falsafiy qonun,
kategoriya va metodlar
8.- mavzu. Dunyoni anglash
va bilish
8 - mavzu. Ong: kelib chiqishi
va mohiyati
9- mavzu. Inson va jamiyat
falsafasi
10 – mavzu.
 Inson falsafasi .
11- mavzu.
Jamiyat falsafasi
Slayd 1.
Falsafiy fanlar tizimi
Slayd 2.
Falsafiy bilish shakllari
Slayd 3.
9 – mavzu.
Bilish falsafasi
Ижтимоий фалсафа
мантиқ
этика
эстетика
Маданият
фалсафаси
Техника
фалсафаси
Санъат
фалсафаси
Ҳуқуқ
фалсафаси
теософия
Фалсафа
тарихи
Тарих
фалсафаси
онтология
гносеология
аксиология
антропология
праксиология
Ижтимоий фалсафа
футурология

179
Slayd 4.
Falsafiy bilishning  shakllanishi
Платон
Фалсафани
 «фанларнинг
отаси» эканлигини
эътироф этган
Файласуф
-
Бу
узининг 
калбини,
иродасини  тула  нафс
балосидан 
тозалай
олган 
одамдир.
Файласуф 
акл
билан          билишга
интилади.
Файласуф —Олимпия
уйинлари 
мисолида 
тушунтириб
беради»анжуманга  келадиган  бир  гурух
кишилар  беллашиш, куч  синашиш, яъни
узи  ва  узлигини  намоён  этиш  умун;
иккинчи  гурух, савдо-сотик  килиш,
боилигини  купайтириш  учун, учинчиси
эса. уйиндан 
маънавий 
озик-олиш,
ҳақикатни  билиш  ва  аниклашни  мақсад
килиб  олади». Ана  шу  учинчи  гурухга
мансуб кишилар -файлэсуфлар эди
-Пифогор
Фалсафа» атамасига
«фило»
-севаман,
«софия»
  -
донолик
деб таъриф берган
“Фанлар фалсафадан
келиб чиққан, яъни ҳар
бир фикр, ғоя-доно
ликдан тарқалганидек,
донишмандлик бу-
фалсафадир”.
Аристотель
- Биринчи  вужуд
таигри, у
нуксонсиздир.
Бошқа  вужудлар
тангридан
яралганлиги учун
улар
нуксонлидирлар.
Хикматни
севувчилар 
ва
унга 
амал
килувчилар
файласуфлар
.
Фаробий
«Филокалия»
ва
«философия»
қондош 
тушунча
лардир
«Философия»
бу     дониш мандликни
севиш,   «Филокалия» -
бу          гузалликни
севишдир. У  холда
донишмандлик 
нима
деб     юнонлардан
суралса, дониш
мандлик  бу  ҳақикий
гузалликдир - деб
жавоб 
беради
.
Аврелий Августин
.
Фалсафа табиий
холдаги
инсоний
ақлдир. Чунки
фалсафа бу
тўғри хукм
орқали
эришилган
билимдир
Томас Гоббс
Донишмандлар уч
хислатга эга. Улар
аввало, бошқаларга
берган
маслахатларига
ўзлари амал
қиладилар
.
Иккинчидан, хеч
қачон ҳақиқатга
қарши бормайдилар.
Учун- чидан ,
атрофдаги- ларнинг
нуқсонларига сабр-
тоқат билан
чидайдилар.
Лев Толстоой
фан
Назария
Метод
Дунёқараш
мафкура
санъат
Амалиёт
Инсонпарварлик

180
5-slayd
s
Фалсафанинг баҳс –мавзуи ва соҳалари
1
Онтология - (грек. On (ontos) – борлиқ,  logos - таълимот) – умуман  борлиқ
ҳақидаги, ўз ҳолича борлиқ ҳақидаги фалсафий таълимот
2
Гносеология - (грек. Gnosis- билиш ва logos – тушунча, таълимот) – билишнинг
моҳияти, қонуниятлари ва шакллари ҳақидаги таълимот
3
Методология – (грек.  methos- йўл, усул, logos - таълимот) – инсоннинг
амалий  ва  назарий  фаолиятини  тўғри  уюштириш  ва  тузиш  тўғрисидаги
таълимот.
4
Аксиология – (грек.  axia  - қадрият  ва logos таълимот) қадриятлар  ҳақидаги
таълимот
5
6
Эстетика – (грек  aisthetikos – ҳиссий  идрокка  дахлдор) – оламнинг  ҳамма
тамонларини гўзаллик қонунига мувофиқ инсон тамонидан ўзлаштириш
7
Мантиқ -  (грек logos- сўз, тушунча, муҳокама) тафаккур қонунлари,  шаклларин
ва усулларини тадқиқ қилувчи фан
8
Антропология – (грек  antropos- одам, logos - таълимот) одамнинг пайдо бўлиши
ва эволюцияси, одам ирқлари ҳақидаги фан
9
Фалсафа тарихи – фалсафанинг ривожланишини ўрганади. Бир
хил фалсафий таълимотларнинг иккинчи таълимотлар билан алмашиниш
қонуниятини ўрганади
10
Ижтимоий фалсафа – жамият ва унинг структураси, ҳаёти ва тараққиёт
қонуниятларини яхлит тизим сифатида  ўрганувчи фан
11
Технифа фалсафаси- техника ривожланишининг назарий ва фалсафий
масалалари, унинг инсон ҳаётидаги ва илмий билимлар ривожидаги аҳамиятини
ўрганади
12
Фан  фалсафаси – фанинг  пайдо  бўлиши, ривожланиш  қонуниятлари  ва
инсон ва жамият ҳаётидаги ўрни масалаларини ўрганади
Этика – (грек ethos- одат, характер) ахлоқ назарияси, бирон-бир ахлоқ
системасини ҳамда яхшилик ва ёмонликни, адолат, бурчни илм-й тушуниш

181
Мифология
дин
Эр. Ав 35
минг йил –
2 минг йил
2 минг йил
то. – эр
2 минг йил
н.э.
фалсафа
1 мингйил
то - эр.
2 минг й
фан
2 минг
йиллик
Slayd 6.
Falsafaning funksiilari
Slayd 7.
Slayd 8.
Dunyoqarashning tarixiy tiplari
Дунёқарашлилик
Методологик
Гносеологик
Эврестик
Аксиологик
Гуманистик
Дунёқараш
 - Инсон  ўзини  ва  дунёни  зарурий  равишда
англаши, унга  баҳо  бериши, хулоса  чиқариши  бўлиб,
дунёни инсон онгидаги ўзига  хос  инъикосидир. Инсоннинг
ўзига  ва  уни  қуршаб  турган  борлиққа  бўлган
муносабатларини 
ифодалайдиган
кўникмалари,
малакалари, билимлари      ҳамда    дунёни амалий           ва
назарий   ўзлаштириш ҳамдир.

182
FALSAFA  IJTIMOIY –GUMANITAR
 FANLAR TIZIMIDA
Slayd 9.
СОЦИОЛОГИЯ
ФАЛСАФА
ТАРИХ
Аҳолишунослик
Антропология
Этнография
Демография
Сиёсатшунослик
Ҳуқуқшунослик
Статистика
Ижтимоий география
Диншунослик
Психология
Этика
Санъатшунослик
Иқтисодиёт
Ижтимоий экология
Маданиятшунослик
Педагогика
Эстетика
Адабиётшунослик

183
Slayd 10.
 Falsafaning kelajak sari rivojlanish omillari
Ўзбек фалсафаси унинг мазмун
моҳияти
Вазифаси: мустақилликни
мустаҳкамлаш 
ва 
миллий
тараққиётга хизмат қилиш
Тамойили:
умуминсонийликнинг
миллийлик билан уйғунлиги
                ФАЛСАФА ВА ҲОЗИРГИ ЗАМОН.
Шарқ фалсафаси
Шарқ халқлар-
ининг неча минг
йиллик тарихи
давомида тўплаган
тажрибаларини
ижодий
ўзлаштириш ва
ҳозирги замон
билан таққослаш
Миллий ғоя аждодлардан
авлодларга ўтиб, асрлар
давомида эъзозланиб
келинаётган, шу юртда
яшаётган ҳар бир инсон ва
бутун халқнинг қалбида
чуқур илдиз отиб, унинг
маънавий эҳтиёжи ва ҳаёт
талабига айланиб кетган
энг эзгу орзу-интилиш ва
умид мақсадларидир
- Жахон  ҳамжамиятида муносиб ўринни эгаллаш.
- Осойшталик ижтимоий барқарорлик, тинчлик.
- Соғлом авлод учун кураш.
- Маданий, сиёсий, иктисодий  ҳамкорлик.
- Кучли ижтимоий мухофаза.
- Умуминсоний ва халқаро нормаларининг
устиворлигини эътироф этиш.
- Соғлом экологик вазиятни шакллантириш.
- Миллий тотувлик.

184
Mustaqillik va falsafa
II.      O’QUV TOPShIRIQLAR
II. I. Mavzu bo’yicha jonlantiruvchi savollar:
1.    “Falsafa” tushunchasining moxiyatini siz qanday tushunasiz?
2.    Falsafaning bahs mavzusi nima?
3.    Falsafa milliy bo’lishi mumkinmi?
4.   Falsafaning umuminsoniyligi deganda nimani tushunasiz?
5.   Dunyoqarash nima?
6.    Falsafiy   dunyoqarashning   g’oyaviy   ildizlari   nimalarda
  i amos n bo’ladi?
7.   Dinning dunyoqarash tizimidagi o’rni va ahamiyati qanday?
8.    Falsafiy dunyoqarashning vazifalari nimalardan iborat?
9.    Mifologik dunyoqarash nima, uning mazmuni va ahamiyati?
II. 2. Mavzu bo’yicha faollashtiruvchi savollar:
Birinchi reja savoli bo’yicha:
1. “Falsafa” deganda nimani tushunasiz?
Ikkkinchi reja savoli bo’yicha:
1.  Nima  uchun falsafa fanini o’rganayapsiz?
Uchunchi reja savoli bo’yicha:
1. Falsafa jamiyatda qanday vazifalarni bajaradi?
To’rtinchi  reja savoli bo’yicha:
1. Mustaqillik falsafasining qanday manbaalari mavjud?
1.  Миллий мустақиллик концепцияси
 - Умуминсоний қадриятлар
 - Миллий қадриятлар
 - Миллий онг
2. Миллий истиқлол мафкураси
 - Миллий давлатчилик тарихи
 - Ўтмиш мутафаккирларининг мероси
 - Миллий ва умуминсоний қадриятлар
   муштараклиги
3. Миллий мустақиллик тамойиллари
 - Иқтисодий ривожланишнинг беш тамойили
 - Ислом дини қадриятлари
 - Жамиятнинг ижтимоий - маънавий
     такомиллаштириш йўли

185
III. MA’LUMOT-AXBOROT MATERIALLAR
II.
1. Pinbord texnikasi qoidasi
Пинборд техникаси
(инглизчадан: pin – маҳкамлаш, board – доска)
муаммони ҳал қилишга оид фикрларни тизимлаштириш ва
гуруҳлашни амалга оширишга, коллектив тарзда ягона ёки аксинча
қарама-қарши позицияни шакллантиришга  имкон беради.
Ўқитувчи  таклиф этилган муаммо бўйича ўз нуқтаи назарларини
баён қилишни сўрайди. Тўғридан-тўғри ёки оммавий ақлий
ҳужумнинг бошланишини ташкил қилади (рағбатлантиради).
Фикрларни таклиф қиладилар, муҳокама қиладилар,
баҳолайдилар ва энг оптимал (самарали) фикрни танлайдилар.
Уларни таянч хулосавий фикр (2 та сўздан кўп бўлмаган)
сифатида алоҳида қоғозларга ёзадилар ва доскага
маҳкамлайдилар
.
Гуруҳ намоёндалари доскага чиқадилар ва маслаҳатлашган
ҳолда:
(1) яққол хато бўлган ёки такрорланаётган фикрларни олиб
ташлайдилар;
(2) баҳсли бўлган фикрларни ойдинлаштирадилар;
(3) фикрларни тизимлаштириш мумкин бўлган белгиларини
аниқлайдилар;
(4) шу белгилар асосида доскадаги барча фикрларни (қоғоз
варақларидаги) гуруҳларга ажратадилар;
(5) уларнинг ўзаро муносабатларини чизиқлар ёки бошқа
белгилар ёрдамида кўрсатадилар: коллективнинг ягона ёки
қарама-қарши позициялари ишлаб чиқилади.

186
IV.     O’Z-O’ZINI NAZORAT UChUN MATERIALLAR
IV. 1.  Nazorat savollariga javob berish.
1.  «Falsafa» tushunchasining moxiyatini siz qanday tushunasiz?
2.  Falsafaning bahs mavzusi nima?
3  Falsafa milliy bo’lishi mumkinmi?
4.  Falsafaning umuminsoniyligi deganda nimani tushunasiz?
5.  Dunyoqarash nima?
6. Falsafiy dunyoqarashning g’oyaviy ildizlari nimalarda namoyon bo’ladi?
7.  Dinning dunyoqarash tizimidagi o’rni va ahamiyati qanday?
8.  Falsafiy dunyoqarashning vazifalari nimalardan iborat?
9.  Mifologik dunyoqarash nima, uning mazmuni va ahamiyati?
Amaliy mashg’ulotni olib borish texnologiyasi
Talabalar soni: 25-30 kishi
O’quv vaqti -  2 soat
Mashg’ulot shakli
Mavzu bo’yicha bilimlarni kengaytirish va
mustahkamlash yuzasidan amaliy
mashg’ulot
Mashg’ulot rejasi
1. Falsafaning mavzui va bu to’g’ridagi
fikrlarning o’zgarib borishi.
2. Falsafa va boshqa fanlar, ular o’rtasidagi
munosabat.
3.   Falsafaning muammolari, sohalari va
vazifalari.
4.   mustaqillik falsafasi, uning asosiy
muammolari.
O’quv mashg’ulotining maqsadi: Mavzu bo’yicha bilimlarni chuqur
o’zlashtirishni ta’minlash
Pedagogik vazifalar:
o’quv faoliyati natijalari:
- mavzuni mustaqil o’rganish
uchun asos yaratadi;
- mavzu bo’yicha bilimlarni
chuqur o’zlashtirish va
mustahkamlashga yordam
beradi;
- kichik guruhlarda ishlashni
tashkil etadi;
- o’z nuqtai-nazariga ega
- amaliy mashg’ulot rejalari bilan oldindan
tanishib chiqib, tayyorgarlik ko’radi;
 - falsafaning paydo bo’lishi, tarkibiy  qismi,
vazifalari, maqsadlari kslib chikish shart-
sharoitlariga tavsif beradi;
- mifologik, diniy va falsafiy dunyoqarash
va uning ta’riflarini aytadi va paydo bo’lish
shart-sharoitlarini tahlil etadi;
- o’zbek falsafasi to’g’risidagi qarashlarning

187
bo’lishni shakllantiradi;
- mavzu yuzasidan mantiqiy
xulosa chiqarishga ko’mak
beradi.
bugungi kundagi ahamiyatini  tushuntirib
beradi;
O’qitish usullari va texnikasi
“Qanday ” texnikasi, topshiriqlar, amaliy
ishlash usuli, suhbat-munozara, taqdimot.
O’qitish vositalari
Tarqatma material, qog’oz, qalam, doska.
O’qitish shakllari
Jamoa va guruhlarda ishlash
O’qitish sharoiti
Guruhlarda ishlashga mos auditoriya
Monitoring va baholash
Og’zaki nazorat, savol-javob, o’z-o’zini
nazorat qilish, reyting tizimi asosida
baholash.
Amaliy mashg’ulotning texnologik kartasi
Ish
 jarayoni vaqti
Faoliyatning mazmuni
O’qituvchi
Talaba
1- bosqich.
Kursga va
mavzuga
kirish
(10 minut)
1.1. O’quv mashg’uloti mavzusi,
maqsadi va o’quv faoliyati
natijalarini aytadi. Ta’lim jarayoni
“Kichik guruhlarda ish-lash” orqali
amalga oshiri-lishini e’lon qiladi.
(1-ilova)
Tinglaydilar
1.2. “Anjuman darsi” texnikasidan
foydalanilgan holda dars olib boish:
(2-ilova). Bajarilgan ishlarni
ko’zdan kechirib xulosalaydi.
O’z fikrlarini erkin
bildirib, grafikli-
organayzirni to’ldiradilar
va javob beradilar.
1.3. Talabalarni 4 ta  kichik
guruhlarga bo’ladi.
Interfaol usuldan
foydalangan holda
kichik guruhlarga
bo’linadi.
1.4.Talabalarning mashg’u-lotdagi
faoliyatini baholash ko’rsatkichlari
va mezonlari bilan tanishtiradi. (3-
ilova)
Yozib oladilar.
2-bosqich
Guruhlarda
2.1. Mavzu bo’yicha tayyorlangan
topshiriqlarni tarqatadi. (4-ilova)
Topshiriqlar ustida
ishlaydilar.

188
ishlash
(20 minut)
2.2.Olinishi lozim bo’lgan
natijalarni aniqlashtiradi.
Topshiriqni bajarishda qanday
qo’shimcha materiallarga e’tibor
qaratish lozimligini tushuntiradi
(darsliklar, ma’-ruza matnlari).
   Guruhlarda  ish  boshlangan-ligini
e’lon qiladi.
Topshiriqlar bilan
tanishadi. Vazifani
bajaradi.
3- bosqich
Taqdimot
(40 minut)
3.1. Har bir guruh topshiriq-larni
vatman qog’ozlarga tushi-rib,
taqdimotini o’tkazishda yor-dam
beradi.
    Vazifalarning bajarilishi-ga  izoh
beradi, bilimlarni um-umlashtiradi,
xulosalarga alo-hida e’tibor beradi.
Topshi-riqlarni bajarilishini qay
darajada to’g’ri ekanligini diqqat
bilan tinglaydi.
Jamoa bo’lib bajarilgan
ishning taqdimotini
o’tkazadilar, bahs-
munozara yuritadilar,
qo’shimcha
qiladilar,baholaydilar,
xulosa chiqaradilar.
4-bosqich
Yakunlovchi
(10 minut)
4.1. Ish yakunlarini chiqaradi. Faol
talabalarni baholash me-zoni orqali
rag’batlantiradi.
 Tinglaydilar, yozib
oladilar.
4.2 Mustaqil ishlash uchun
topshiriq beradi: “XX asrda
falsafaning rivojida sodir bo’lgan
tub o’zgarishlar” mavzusida esse
yozib kelish.
Vazifani
yozib oladilar.

189