"ijtimoiy fanlar" kafedrasi

1. Missionerlik va prozelitizmning mazmun-mohiyati. 
Missionerlik so‘zi 
asli lotincha bo‘lib, «yuborish», «vazifa topshirish» degan ma’nolarni anglatadi. 
 
Missionerlik bilan yonma-yon ishlatiladigan prozelitizm esa, to‘g‘ridan-
to‘g‘ri biron bir dinga ishongan fuqaroni o‘z dinidan voz kechishga va o‘zga dinni 
qabul qilishga qaratilgan harakatlarni anglatadi. U o‘z mohiyatiga ko‘ra 
missionerlikning tarkibiy qismi hisoblanadi.
 
Ma’lumotlarga ko‘ra, dunyodagi umumiy missionerlarning 2/3 qismini 
xristian missionerlari tashkil etadi. Dastlabki xalqaro xristian missiyalari, 1910 
yilda Shotlandiyaning Edinburg shahrida paydo bo‘lgan edi. Bugungi kunda 
yuzlab Shunday maqomga ega missiyalar faoliyat ko‘rsatmoqda. Ularni yanada 
rivojlantirish, etarli moddiy, ma’naviy va inson resurslari bilan ta’minlash juda 

---

280 
Yaxshi yo‘lga qo‘yilgan. Odatda, xalqaro missiyani tashkillashtirishda ma’lum bir 
konfessiyaning barcha shaxobchalari qatnashadi. Masalan, tashkilotning nashriyoti 
uni tegishli adabiyotlar bilan ta’minlasa, tadqiqot markazi muayyan mamlakat 
aholisi, uning hayot tarzi, urf-odatlari, zaif tomonlari haqidagi ma’lumotlarni 
yig‘ish va diniy adabiyotlarni mahalliy tillarga tarjima qilish bilan Shug‘ullanadi. 
Missiyani moddiy-moliyaviy ta’minlashda ishlab chiqarish tuzulmalarining, 
missioner kadrlar tayyorlash va ko‘ngilli homiylarni topishda missionerlik 
bazalarining ahamiyati beqiyosdir. Mana Shunday kuch va tayyorgarlik bilan 
xalqaro missiya istalgan mamlakatda tegishli targ‘ibot-tashviqot ishlarini samarali 
tashkil etishiga Shubha qilmasa ham bo‘ladi.
Ayni damda, missionerlik faoliyati bilan faol Shug‘ullanishga harakat 
qilayotganlar orasida bahoiylar, krishnachilar bilan bir qatorda yangi paydo 
bo‘lgan sektalar borligini ham ta’kidlash zarur.