Ijtimoiy fanlar” kafedrasi «kasbiy psixologiya» fanidan

GLOSSARIY

Adekvatlik – teng, o`xshash, muvofiq kelmoq.


Analogiya – psixik xodisalar va xulq-atvor xususiyatlarining o`xshashligi.


Anketa – metodlardan biri bo`lib, respondent to`g`risida aniq ko`zlangan ma’lumotlarni yig`ish maqsadida qo`llaniladi.


Assotsiatsiya – psixik xodislar orasidagi o`zaro bog`lanish, u ma’lum qonunlar bo`yicha tarkib topadi.


Attraktsiya – bir kishini boshqa kishi ko`rib qolganda, idrok etishda yuz beradigan tafakkur turi.


Apatiya – kishining tevarak atrofdagi olamga nisbatan befarqlik xolati.


Astenik – shaxsning faolligini susaytiruvchi kechinmalar.
Audivizual idrok – shaxsning bir vaqtning o`zida ham eshitib, ham

ko`rib idrok qilishi.

Autogen mashq – shaxsning o`z-o`zini ishontirish va o`z-o`zini idora qilishga asoslangan psixoterapevtik usul.


Affekt – kuchli, jo`shqin va nisbatan qisqa muddatli emotsional kechinmalar sifatida ro`y beradigan psixologik holat.


Biografik metod – odamni uning tarjimai holi bilan bog`liq bo`lgan xujjatlar orqali o`rganish usuli.


Bixeviorizm – psixologiyaning o`rganish predmeti sifatida odam xulq-atvorini olinishi nazariyasi.


Breynshorming – aqlga xujum – baxslarni tashkil etishda qo`llaniladigan interfaol usuldir.


Bosqichlar – muloqotda mavjud bo`lgan shaxsning o`zi bilan, boshqalar bilan va avlodlar orasida kechadigan jarayoni.
Verbal – og`zaki ifodalangan nutq.


Vegetativ nerv tizimi – nerv tizimining organizm ichki a’zolari faoliyatini va modda almashinuvini boshqarib turadigan bir qismi.


Genotip – ota-onadan farzandga o`tadigan irsiy belgilar majmui. Gerontopsixologiya – psixologiya tarmog`i, qarilik davri

psixologiyasini o`rganadi.

Gnostik – butun borliqni bilishga yo`naltirilgan faoliyat.


Guruh – odamlarning birgalikdagi faoliyat mazmuni yoki muloqotda bo`lish xarakteri kabi qator belgilarga asoslangan ijtimoiy jamoa.


Dunyoqarash – odamning tevarak-atrofdagi oamga va unda o`zining tutgan o`rniga qarashlaridan kelibchiqqan tizim. Uning falsafiy, siyosiy,

ilmiy, diniy, aqliy va estetik qarashlari yig`indisi.

Depressiya – tushkunlik kayfiyati.


Diqqatning barqarorligi – diqqatning ma’lum ob’ektga uzoq vaqtdavomida muttasil qaratilishi.


Diqqatning ko`lami – bir vaqtning o`zida diqqatning bir qancha ob’ektga qaratilishi imkoniyati.


Diqqatning taqsimlanishi – diqqatning bir vaqtda bir necha ob’ektga taqsimlanish xusuiyati.


Diqqatning ko`chishi – diqqatni ixtiyoriy ravishda bir ob’ektdan ikkinchisiga ko`chirish.


Dialog – ikki va undan ortiq kishilarning o`zaro og`zaki gaplashishi. Dialogik nutq – nutq turlaridan bo`lib, bunda so`zlovchilar barobar

teng, birgalikda faollik ko`rsatadi.

Dominant shaxs – boshqalar bilan muomala va munosabat o`rnatishda o`z fikrini o`tkazish xislatining yorqin namoyon bo`lishi.


Yosh psixologiyasi – turli yoshdagi odamlarning psixologik xususiyatlarini va rivojlanish qonuniyatlarini o`rganadi.