Ijtimoiy – gumanitar fanlar fakulteti



Download 201,14 Kb.
bet3/5
Sana01.07.2022
Hajmi201,14 Kb.
#726038
1   2   3   4   5
Bog'liq
SLAYD TAQDIMOT (1)

Yuqorida keltirilgan to’rtta gapning birinchisida qat’iylik (Shavkat uyga borsin), ikkinchisida noaniqlik (Qaylardasan, sevikli erkam), uchinchisida afsus (G’urbat axtarganga g’urbatdir dunyo), to’rtinchisida gumon (Sen ham uni sevasanmi?) kabi ma’nolar nosintaktik hodisalar sifatida namoyon bo’lgan.

  • Yuqorida keltirilgan to’rtta gapning birinchisida qat’iylik (Shavkat uyga borsin), ikkinchisida noaniqlik (Qaylardasan, sevikli erkam), uchinchisida afsus (G’urbat axtarganga g’urbatdir dunyo), to’rtinchisida gumon (Sen ham uni sevasanmi?) kabi ma’nolar nosintaktik hodisalar sifatida namoyon bo’lgan.
  • Gap bo’laklarining ifodalanish xususiyatlari. Gap bo’laklarining qanday so’z bilan ifodalanganligi – leksik hodisalarining gapda voqelangan (tajallilangan) ko’rinishi. Masalan, bo’laklarning ot yoki fe’ldan ekanligi, leksema yoki frazema bilan ifodalangaligiham nutqiy sintaktik qurilishini belgilrdi, biroq lisoniy mohiyatga ta’sir qilmaydi. Bunga, deylik, ot bilan ifodalangan bo’lakni olmosh bilan almashtirish asosda (Nigora maktabga boradi – ega+hol+kesim); U maktabga boradi – (ega+hol+kesim) amin bo’lish mumkin.

Murakkablashtiruvchi vositalar. Gap tarkibi undalma, ajratilgan bo’lak, bo’laklarning uyushishi, kirish kiritma vosita yordamida murakkablashadi. Undalma, kirish va kiritma gap bo’laklari bilan mazmunan bog’langan, lekin grammatik munosabatga kirishmagan hodisa bo’lib, gapning umumiy sintaktik qurilishini o’zgartirishga qodir emas. Masalan, Qaylardasan, sevikli erkam gapidagi undalma ( sevikli erkam), Savkat, so’zsiz, va’dani uddalaydi gapidagi kirish so’z ( so’zsiz), Tabibning ta’biricha, bu dardga davo yo’q emish gapidagi kirish birikma (tabibning ta’biricha) , Shoir (men uni ilgari ko’rmagan edim) rindona ijodgor sifatida taassurot qoldiradi gapidagi kiritma (men uni ilgari kormagan edim) ana shunday nosintaktik hodisa.

Murakkablashtiruvchi vositalar. Gap tarkibi undalma, ajratilgan bo’lak, bo’laklarning uyushishi, kirish kiritma vosita yordamida murakkablashadi. Undalma, kirish va kiritma gap bo’laklari bilan mazmunan bog’langan, lekin grammatik munosabatga kirishmagan hodisa bo’lib, gapning umumiy sintaktik qurilishini o’zgartirishga qodir emas. Masalan, Qaylardasan, sevikli erkam gapidagi undalma ( sevikli erkam), Savkat, so’zsiz, va’dani uddalaydi gapidagi kirish so’z ( so’zsiz), Tabibning ta’biricha, bu dardga davo yo’q emish gapidagi kirish birikma (tabibning ta’biricha) , Shoir (men uni ilgari ko’rmagan edim) rindona ijodgor sifatida taassurot qoldiradi gapidagi kiritma (men uni ilgari kormagan edim) ana shunday nosintaktik hodisa.


Download 201,14 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish