«Ижтимоий педагогика»

2.Бевосита амалга ошириш босқичи.
Технологияни амалга ошириш жазога ҳукм этилган шахсга, унинг учун мутлақо янги шароитларда адаптацияланиш (мослашиши)га ёрдам беришдан бошланади. Қайта жиноят этиб махсус муассасага келтирилган шахс (рецидивист) билан иш олиб борганда уни муҳитга киришишининг ўзига хос томонлари, унинг билан жамоа, гуруҳ ёки бошқа бир махбус ўртасида келиб чиқиши мумкин бўлган қарама-қаршиликлар, тўқнашувлар ҳисобга олинади. Бундай ҳолларда педагогик фаолият характери ҳам ўзига хос, конкрет муҳит ва тарбиячиларнинг тажрибасига боғлиқ тарзда мазмун касб этади. Махбус аста-секин умумий меҳнат ритмига, дам олиш, бошқалар билан ўзаро муносабатда бўлиш жараёнига тортилиб, у адаптациялашади. Албатта, бунда ижтимоий педагог, тарбиячилардан катта сабр, эпчиллик, ижодкорлик, ташаббускорлик, оптимизм ва ҳар бир махбус билан иш олиб боришда яхши, ижобий натижаларга эришишида ўз кучига, қобилиятларига ишониши катта аҳамиятга эга.
Жазога ҳукм этилганларни тузалиши, тўғри йўлга киришида учта гуруҳни ажратиб кўрсатиш мумкин:
Биринчи гуруҳ-тузалиш, тўғри йўлга киришга ўтганлар.
Булар меҳнат қилишга ижобий муносабатда бўлишади, кун тартибига риоя этишади, тарбиявий тадбирларга муносабатлари ижобий, ўзларининг умумтаълимий ва касбий даражаларини оширишга ҳаракат қилишади, муассаса ижтимоий ҳаётида ва хаваскорлик ташкилотлари ишида фаол иштирок этишади.
Иккинчи гуруҳ-тузалиш йўлига ишонч билан ўтганлар.
Жазога ҳукм этилган бундай кишилар меҳнат фаолиятида ташаббускорлик кўрсатишлари билан, муассасадаги тартиб-интизом, кун режими талабаларини сўзсиз бажаришлари, бошқа маҳбусларга ижобий таъсир этишлари, ўтказиладиган тарбиявий тадбирларда бевосита иштирок этишлари, мактабда ўқиб билим олишга ва касбий тайёргарлигини оширишга бўлган ижобий муносабатлари, ўз айбларига тўла иқрор бўлиб, пушаймон этганликлари билан бошқалардан ажралиб турадилар.
Учинчи гуруҳ-тузалиб, тўғри йўлга кирганини исбот этганлар.
Жазога ҳукм этилган бундай кишилар юқорида айтилганлардан ташқари, ўз-ўзини тарбиялашлари, мустақил ўқиб ўз билимини оширишлари билан ажралиб турадилар. Улар одатда ҳаваскорлик ташкилотларининг рахбарлик ядросини ташкил этишади, ўзларининг аввалги жиноий фаолиятларини очиқдан очиқ қоралайдилар ва бошқаларни шу хатоларни такрорламасликка чақирадилар.
Амалиётда жазога ҳукм этилганларни тузалиш йўлига ўтиш даражасининиг янада батафсилроқ таснифи мавжуд.
Тузалиш йўлига ўтмаган кишиларнинг учта гуруҳи алоҳида ажралиб туради. Шуларнинг ичида: