Ижтимоий педагогика асослари. Ижтимоий педагогика алоҳида фан ва амалий фаолият соҳаси сифатида

четга чиқиш мумкин эмас, акс ҳолда педагогик фаолият фонда балки ҳам зарарли бўлади. Ижтимоий

педагогика педагогикадан ажралиб чиқди, табиийки ўз асосида шу фан принципларига таянади.

Педагогикадаги принциплар шахс таълим тарбиясининг умумий йўналишини беради ва аниқ

педагогик вазифалар ҳал этиш учун асос бўлиб ҳизмат қилади. Бироқ, шу фан ривожланишининг ҳар

бир даври учун педагогика принциплари ҳақидаги масала мунозаралидир. Замонавий давр ҳам

бундан мустасно эмас. Ҳар ким олимлар у ѐки бу принципларни олға суради ѐки янгича

маълумотларни изоҳлайди. Бу борада ижтимоий педагогикада янада кўп қийинчиликлар юзага

келмоқда, аммо унинг дунѐвий балоғат ѐшига (100 йилдан ортиқ) қарамай Ўзбекистонда бу фан энди

ўзининг биринчи қадамларини қўймоқда. Биз 3 та принципни кўплаб чиқамиз тарбиянинг табиатга

уйғун бўлиши тўғрисидаги принцип, тарбиянинг маданий уйғун бўлиши принципи ва гуманизм

принципи. Шу принциплардан ҳар бири ижтимоий педагогикада ўзининг талқинига ва ўзига хос

хусусиятига эга.

А) Тарбиянинг табиатга уйғун бўлиши принципи.

А) Тарбиянинг табиатга уйғун бўлиши принципи.

Тарбиянинг табиатга уйғун бўлиши - ижтимоий педагогика принципи, шунга кўра ижтимоий

педагок ўз амалий фаолиятида боланинг тиббий ҳолда ривожланиш омилларига таянади.

Тарбиянинг тарбияга уйғун бўлиш принципи илк бор славян педагоги Ян Амос Коменский (1592 -

1670) билан унинг «Буюк дидактика» (1632) деган энг асосий ишида таърифланган. Коменский,

инсон табиатининг бир қисми ва у табиатнинг бир қисми сифатида унинг энг асосий, умумий

қонунларига бўйсунади, деб ҳисобланади. Коменскийнинг фикрича, табиатнинг бу қонунлари

ўсимликлар ва ҳайвонлар оламида ҳам шунингдек, инсонга нисбатан ҳам ўз таъсирини ўтказиб