Ijtimoiiy fanlar

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI  
OLIY VA O’RTA MAXSUS 
TA’LIMI VAZIRLIGI 
 
SAMARQAND DAVLAT CHET TILLAR INSTITUTI 
”IJTIMOIIY FANLAR”  
KAFEDRASI 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
o’quv fanidan  

---

309 
 
inchiliklar  bilan  amalgan  oshirildi.  Agrar  sohadagi  byurokratik  boshqaruv  tizimining  har  xil 
to’siqlari qishloqda islohotlarning borishiga xalaqit berardi. Mulkning davlat tasarrufidan chiqar-
ish  jarayonining  birinchi  bosqichidagi  eng  muhim  xulosa  mulkdorlar  sinfining  shakllana  bosh-
lagani bo’ldi. 
Davlat  mulkini  xususiylashtirishning  ikkinchi  bosqichi  O’zbekiston  Respublikasi  Vazirlar 
mahkamasining 1994 yil 21 yanvardagi «iqtisodiy islohotlarni yanada chuqurlashtirish, xususiy 
mulk  manfaatlarini  himoya  qilish  va  tadbirkorlikni  rivojlantirishning  chora-tadbirlari  to’g’ris-
ida»gi  qarori  asosida  olib  borildi.  Bu  davrda  ochiq  shakldagi  aksiyadorlik  jamiyat  qurish, 
korxonalar aksiyasini  chiqarish,  auksion  (kim  oshdi)  savdosi  orqali  davlat  mulkini  shaxslarga 
sotish,  qim-matbaho  qog’ozlarni  chiqarish  va  xususiylashtirishni  yoppasiga  olib  borish  uchun 
sharoit yaratish ishlari amalga oshirildi. 
Aloqa,  transport,  geologiya-qidiruv,  yoqilQi-energentika  komplekslari  xususiylashtirilmadi. 
Ayrim  sohalarda  -  kimyo,  oltin  qazish,  paxta  tozalash,  tog’-kon  sanoatida-51%  aksiya  davlat 
ixtiyorida qoladigan bo’ldi. 
1994 yil oxirigacha 54.000 korxona mulk shaklini o’zgartirdi. Xususan, 34% xususiy, 48% 
aksiyadorlik, 16%-jamoa, 1% ijara xo’jaligiga aylandi. 
Natijada Respublikada nodavlat sektorning iqtisodiyotdagi ulushi ortib bordi. Mazkur sektor 
1995 yili sanoat mahsulotini 44 foizi, qishloq xo’jaligi mahsulotining 97 foizini ishlab chiqardi. 
Barcha kapital mablag’ning 44 foizi ana shu nodavlat sektoriga to’g’ri keldi. 
Mustaqillikning dastlabki yillaridan boshlab, mamlakatda kichik biznesni rivojlantirish dav-
lat sektorining ustuvor yo’nalishlaridan biri etib qo’yilgan. O’tgan yillar davomida shu sohaga 
tegishli huquqiy asos yaratildi, zarur me’yoriy hujjatlar qabul qilindi, bozor infratuzilmasi tash-
kilotlari faoliyati yo’lga qo’yildi. Natijada 1999 yil boshida mamlakatda qariyib 190 000 ta ki-
chik  va  xususiy  korxonalar  faoliyat  yuritmoqda.  Uning  salkam  15.000tasi  1998  yili  ishga 
tushgan bo’lsa, 1999 yili ularning soni 16.579 taga ko’paydi. 
Mamlakatda  ikki  yo’l  bilan  mulkdorlar  sinfi  shakllana  boshladi.  Birinchidan,  kichik 
korxonalar  va  xususiy  tadbirkorlikni  keng  rivojlantirish  yo’li  bilan,  ikkinchidan,  pul  mab-
lag’larini  omonat  kassalari  yoki  banklarga  qo’yish,  qimmatbaho  qog’ozlarga  aylantirish  yo’li 
bilan.