Ijtimoiiy fanlar

O‘zbek xonliklarining Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olinishi.  
Mustamlakachilik zulmiga karshi milliy ozodlik harakati. Jadidchilik. 
Mavzu tarixshunosligi. XIX asr o‘rtalarida o‘zbek xonliklarining ijtimoiy-siyosiy axvoli va 
uzaro munosabatlari. O‘rta Osiyo masalasida Angliya bilan Rossiya o‘rtasidagi rakobat. 
Rossiya imperiyasi kushinlarining Kukon xonligi hududlariga xujumi. Okmachit, Suzak, Av-
liyoota (Jambul), Turkiston, Chimkent shaharlarining zabt etilishi. Toshkent mudofaasi, uning 
bosib olinishi. Jizzax, Uratepa uchun janglar. Turkiston general-gubernatorligining tashkil etil-
ishi.  Kaufmanning  Buxoroga  yurishi.  Samarkandning  zabt  etilishi.  Zirabulok  yonidagi  jang, 
amir  kushinlarining  maglubiyati.  Samarkand  va  Kattakurgonning  Buxoro  amirligidan  tortib 
olinishi. Buxoro amirligining Rossiya imperiyasi vassaliga aylantirilishi. 
Kaufmanning  Xiva  xonligiga  boskinchilik  yurishi.  Xazorasp,  Xujayli,  Kungirotning  zabt 
etilishi. Gandimiyon shartnomasi. Xiva xonligining Rossiya imperiyasi vassaliga aylantirilishi. 
Amudaryo bulimining tashkil etilishi. 
Kukon  xonligida  siyosiy  tanglik.  Xalk  kuzgolonlari.  Pulatxon,  Nasriddinbek.  Rossiya  im-
periyasi  tomonidan  Kukon  xonligining  bosib  olinishi  va  xonlikning  tugatilishi.  Fargona 
viloyatining tashkil etilishi. 
Rossiya  imperiyasining  ulkamizdagi  mustamlakachilik  siyosati.  Mustamlakachilik  boshqa-
ruv tizimi, 1886 yilgi «Turkiston ulkasini boshqarish haqidagi Nizom» va ma'muriyatchilikning 
kuchayishi.  Xarbiy  boshqaruv  tartibi.  Ulkaning  viloyatlar,  uyezdlar,  volostlar,  uchastkalarga 
bulib boshqarilishi. Toshkent shahar Dumasi. 
Rossiya imperiyasining ulkamizda iktisodiy xukmronlikni urnatish tadbirlari. Rossiya sanoat 

---

16 
 
va  moliya  kapitalining  xukmronligi.  Tijorat  ishlari.  Temir  yul,  zavod  va  fabrikalar  qurilishi. 
Agrar siyosat. 
Rossiya axolisini kuchirib keltirish siyosati. Maxalliy axolining unumdor yerlardan sikib chi-
karilishi. 
Mustamlakachilikni kuchaytirishga karatilgan madaniy va ma'rifiy siyosat. Rus-tuzem mak-
tablari. Xiva xonligi va Buxoro amirligi chor Rossiyasi zulmi ostida. 
Rossiya imperiyasining mustamlakachilik zulmiga karshi milliy ozodlik harakatining bosh-
lanishi, uning bosqichlari. Fargona vodiysidagi xalk harakatlari. Toshkent kuzgoloni. Andijon 
kuzgoloni va b. 
Jadidlar harakatining yuzaga kelishi. Uning atokli vakillari: I.Gaspirali, Maxmudxuja Bex-
budiy, Munavvar kori Abdurashidxonov, A.Avloniy, A.Fitrat. Ularning ijtimoiy-siyosiy karash-
lari. Jadid maorifi, adabiyoti, matbuoti, teatri. Madaniy-ma'rifiy va xayriya jamiyat-lari. Din va 
dinga munosabat masalalari. 
Birinchi  jaxon  urushining  ulka  hayotiga  salbiy  ta'siri.  Rossiya  imperiyasi  maxalliy  axolini 
front  orqasidagi  ishlarga  safarbar  etish  siyosati.  Mexnatkash  axoli  noroziligining  kuchayishi. 
1916 yilgi xalk kuzgoloni va uning harakteri.