Ииршишнивп ■l/fl w eb-dizflyn ■

Chizish  uskunalari  (Freehand)
Chizish uskunalari istalgan chiziqlarni chizish uchun moMjallan­
gan.  Bu  uskuna  ishi  natijasida  vektorli  kontur  hosil  b o ‘lib,  bu 
kontur  tayanch  nuqtalari  dastur  yordamida  avtomatik  qo‘yiladi. 
Bu konturlar ustida erkin tahrirlash imkoni  mavjud.  Bu uskunalarda 
chizayotgan paytda chiziqlar qalinligi va rangini o ‘zgartirish  mumkin.
C hizib  boMingan  chiziqni  istalgan  paytda  davom   ettirish 
mumkin.  Buning  uchun  kursorni  uning  oxirgi  nuqtasiga  olib  kelib 
(kursorning  egri  chiziqlari  ko'rsatkichga  aylanadi),  «sichqoncha» 
chap tugmasini bosgan holda chiziqni davom ettirish hamda chizish 
uskunalari  yordamida  to'g'ri  chiziq  chizish  mumkin.
Bez’e  uskunasi  yordam ida  maksim al  aniqlik  va  maksimal 
ratsionallik  bilan  ixtiyoriy  konturni  yaratish  mumkin.  Bu  uskuna 
foydalanuvchiga grafik  dizaynda barcha narsani  hal qiluvchi  Forma 
yaratuvchisiga  aylanishiga  imkon  beradi.
To‘g ‘ri  chiziqli  segmentlar  tuzish
 
T o ‘g*ri chiziq yaratish uchun 
Bez'e 
uskunasi qo‘l keladi.  Buning 
uchun  kursorni  boshlang‘ich  nuqtaga  olib  kelish  va  «sichqon- 
cha»ning  chap  tugmasini  bosish  kerak.  Tugma  bosilgan  joyda 
segmentning boshlang‘ich tayanch nuqtasini ifodalovchi qora nuqta 
paydo bo'ladi.  U  keyingi  nuqta yaratilgunga qadar faol bo‘lib turadi. 
So‘ng  kursorni  keyingi  nuqta joylashadigan  yangi joyga  olib  o ‘tish 
kerak.  Ikki  nuqta  to'g‘ri  chiziq  bilan  tutashadi.
Tayanch  nuqtalarning  turlari
 
Bir  necha  segmentlarning  tutashishida  tayanch  nuqtalari 
Corel 
DRAW  dasturida  uch  tipli  bo‘lishi  mumkin:
1. 
Ikki egri chiziqni  «bukilishda» tutashtiruvchi tayanch  nuqtasi 
burchak  tayanch  nuqtasi
  deyiladi.  Bunday  tayanch  nuqtasida 
boshqaruvchi  chiziqlar  ham  yo‘nalishi,  ham   uzunligi  b o ‘yicha 
mustaqildir.
85
1

---

2.  Ikki  egri  chiziqni  sinishsiz  tutashtiruvchi  tayanch  nuqtasi 
silliq  tayanch  nuqtasi
  deyiladi.  B unday  ta y a n c h   n u q ta lard a  
boshqaaivchi chiziqlar bir-biridan faqat o ‘lchami bilangina mustaqil, 
yo‘nalishi  bo‘yicha esa umumiy tutashuvchi  to ‘g‘ri  chiziqni  tashkil 
qiladi.  Boshqaruvchi  chiziqlardan  birining  o'rin  almashishi  ikkin- 
chisining  ham  o ‘rin  almashishiga  olib  keladi.
3.  Sinishsiz  va  bir  xil  qiyalik  bilan  tutashgan  tayanch  nuqtasi 
simmetrik  tayanch  nuqtasi  deyiladi.  Bunday  tayanch  nuqtalarda 
boshqaruvchi  chiziqlar  bir-biriga  yo‘nalishi  bilan  bog‘liq  bo‘Iadi.
Savol  va  topshiriqlar
1.  Egri  chiziqlar guruhi  uskunalari panelida  qanday  uskunalar  bor?
2.  Dasturda  ko'pburchaklar  qanday  yaratiladi?
3.  Koordinata  qogbzli  uskunasi  (Graph  Paper)ning  imkoniyatlari  qanday?
4.  Chizish  uskunalari  qanday  chiziqlar  chizish  uchun  mo'ljallangan?
3.7.  Corel  DRAW  dasturida  ranglar  bilan  ishlash.
Imitatsiya  uskunasi  (Artistic  Media)
Im itatsiya 
uskunasi  nuqtali  grafika  d astu rlarid a  k o 'p ro q  
ishlatiladi.  Shunga qaramay vektorli dastur ham bu uskunani taqdim 
etadi.
Bu uskuna Peroda chizish o ‘rnini, shu bilan birga bezakli shtamp 
0
‘rnini  ham  bosadi.  Bu  uskunaning  ajoyibligi  shundaki,  u  asosiy 
konturni  chizadi,  bu  kontur  b o ‘ylab  turli  obyektlar  joylashib, 
manzarali  va  grafik  effektlarni  beradi.
N am una  rejimida  shunday  obyektlarni  yaratish  mumkinki, 
b u n d a   bu  obyektlar  tayyor  nam unalarga  qarab  o ‘z  shaklini 
o ‘zgartiradi.  Bu  rejimda  shaklli  chiziqlarni  ishlatish  mumkin.
M o‘yqalam 
rejimi  (Brush)  —  bu  rejimda  murakkab  tuzilishga 
ega  bo‘lgan  bezakli  shakllarni  yaratish  mumkin.
Purkagich 
rejimi  (Object  Sprayer)  —  kontur  trayektoriyalari 
bo‘ylab  turli  grafik  obyektlarni  joylashtiradi.  Bu  rejim  murakkab 
ramkalar,  bezakli  qatorlarni  yaratish  uchun  m o ‘ljallangan.
Kalligrafiya 
rejimi  (Calligraphis)  —  bu  rejimda  qalin  pero  yoki 
enli  m o'yqalam  egri  chiziqlarini  chizish  mumkin.
Rgessure 
rejimi  —  bu  rejimda  shunday  chiziqlarni  chizish 
mumkinki,  bu  chiziqlarni  klaviatura  orqali  boshqarish  mumkin.
Ш
86

---

Bu  rejim tanlansa, quyidagi parametrlarga ega boiam iz: tekislash 
m aydoni  (F re e h a n d   S m o o th in g )  asosiy  ch iziq n i  0  d a n   100 
diapazonigacha  tekislash  imkoniyatini  (rasmda  1  raqami  bilan 
ko‘rsatilgan)  beradi  (3.5-rasm).
и   i  ®  a 
£>,  V   ■
 
I