Ииршишнивп ■l/fl w eb-dizflyn ■

5 
f f l ®  
X] 
i j  
obyekt va dasturning ish rejimi haqidagi 
'
boshqa yordamchi ma’lumotlar beriladi. 
y asm\
 F,H uskunasining 
. .   , 
-  .  .  - 
.  
y o y ilg a n   p a n e li.
Holat  qatorim   ish  stolining  ixtiyony
joyiga ko‘chirish mumkin. Ammo tajribalarning ko‘rsatishicha holat 
qatorini  ish  stolining  pastki  qismiga joylashtirgan  m a’qul.
CorelDRAW   ish  maydonining  asosiy  qismida  hujjatlar  oynasi 
(drawing  windows) joylashtirilgan.  CorelDRAW yangi  hujjat  yara- 
tish buyrug‘i berilgandan so‘ng  illustratsiya joylashtiriladigan sahifa 
paydo  bo‘ladi.  Sahifaning  chegaralari  ramka  ko‘rinishida  joylash­
tirilgan  b o iib ,  ular  tasvirning  elementlari  hisoblanmaydi.  Bo‘lajak 
illustratsiyani  tashkil  qiluvchi  obyektlari  ana  shu  ramkalar  ichida 
joylashgan  bo‘lishi  lozim.  Illustratsiya  oynasining  qolgan  maydoni 
ish stoli deb nomlanib,  ulardan  obyektlarni vaqtincha saqlash maq- 
sadlarida foydalaniladi.  CorelDRAW ish stoli o ‘lchami uning ekran­
da  ko‘rinib  turgan  qismidan  ko‘ra juda  ham  katta.  Oynaning  ko‘- 
rinmaydigan  qismini  ko‘rish  uchun  o ‘ng  va  pastki  tom onda  ikkita 
prokrutkalar joylashgan. Gorizontal prokrutkadan chapda ko‘p betli 
hujjatlarning  alohida  betlariga  o ‘tish  imkonini  bemvchi  (harakat- 
lanish)  tugma va yorliqlardan  (betning nomi berilgan)  iborat bosh- 
qaruv elementlari joylashgan.  Ular birgalikda navigator deb ataladi.
Hujjat  oynasining  chap  va  yuqori  chegaralarida  koordinatali 
chizg‘ichlar  (rulers) joylashtirilgan.  Ular  yordamida  obyektlarning 
koordinatalari  va joylashuvi  yo‘nalishi  aniqlab  olinadi.
77

---

CorelDRAW  interfeysida  birlashgan  (dockers)  oynasi  ulkan 
ahamiyatga  ega.  Bu  oyna  yig'ilgan paytida nomlangan yorliqlardan 
iborat  boiib,  ranglar palitrasidan  chapda joylashgan.  Ular o ‘zining 
funksiyasiga  ko‘ra  muloqot  oynasini  eslatadi.  Ammo  ularning 
muloqot  oynasidan farqli  tomoni  ish  muhitida  ular doimo  ko'rinib 
turadi.
3.3.  Hujjatlar  bilan  ishlash.  Yangi  hujjat 
yaratish
Har doim CorelDRAW dasturi yuklangandan soiig yangi  hujjat 
ochiladi.  Agar  ish jarayonida  yana  bitta  yangi  hujjat  yaratish  kerak 
b o isa,  u  holda  File  (Файл)  menyusidan  New  (Новый  документ) 
buyrugini  bering  yoki  standart  uskunalar  panelining  chap  qismida 
joylashgan  New  (Новый  документ)  tugmasini  «sichqoncha»  chap 
tugmasi  yordamida  bosing.
Agar  uskunalar  panelidagi  tugmalar  vazifasini  yaxshi  bilma- 
sangiz  yoki  unutib  qo‘ygan  bolsangiz,  u  holda  shu  tugma  ustida 
«sichqoncha»  ko‘rsatkichini  biroz  ushlab  tursangiz,  uning  ustida 
nomi  aks  etgan  eslatma  paydo  boiadi.
Hujjalni  ochish  va  yopish
CorelDRAW  dasturida  avvaldan  tayyorlab  qo‘yilgan  hujjatlar 
Windowsning boshqa amaliy dasturlari singari quyidagi y o ilar bilan 
ochiladi:  CorelDRAW da  yaratilgan  faylni  bosib  ochish  orqali 
yuklash;  File  (Файл)  menyusidagi  Open  (Открыть)  buyrugini 
berish  orqali  yoki  standart  uskunalar  panelidagi  Open  (Открыть) 
tugmasini  bosish  orqali.
Oxirgi  ikki  holatda  ekranda  Open  Drawing  (Открыть  д о ­
кумент)  muloqot  oynasi  paydo  b o ia d i.  Bu  muloqot  oynasida 
W indowsning  barcha  amaliy  dasturlaridagi  hujjatlarni  ochish 
oynasining  standart  elementlari  mavjud.  U ndan  tashqari,  fayllar 
r o ‘yx atin in g   o ‘ng  to m o n id a   (P rev iew   (П р е д в а р и т е л ь н ы й  
просмотр)  belgisi  faollashganda)  tanlangan  faylda  saqlanayotgan 
tasvirni  kovrish  mumkin.  Bu  esa  biz  ochm oqchi  b o ig a n   faylni 
aynan  shu  tasvir  ekanligini  bilib  olish  u c h u n   im kon  beradi. 
CorelD RA W   hujjatlarini  saqlashda  berilgan  kalit  so ‘zlar  yoki
78

---

eslatmalar  Keywords  (Ключевые  слова)  va  Notes  (Замечания) 
maydonida  paydo boiadi.
Hujjatlarni  yopish  uchun  esa  File  >  Close  buyrugini  berish 
yoki  ekranning  yuqori  o iig  burchagida joylashgan  Close tugmasini 
bosish  kerak.  Shundan  so iig   agar  hujjat  yaratilgandan  keyin  unda 
biror  o ‘zgarish  b o ig a n   b o i s a ,  u  holda  hujjatni  saqlash  yoki 
saqlamaslik haqida oyna chiqadi. Agar bu oynada Д а tugmasi bosilsa, 
Save  muloqot  oynasi  (hujjatni  saqlash  oynasi)  paydo  boiadi.  Aks 
ho ld a,  Н е т   bosilsa,  u  h o ld a  hujjatdagi  b arch a  o ‘zgarishlar 
saqlanmasdan  o‘chib  ketadi.
Bu  ogohlantirish  oynasida  ikki  tugma  bilan  birga  uchinchi 
tugma  Cancel  ham  mavjud.  Ayrim  hollarda  hujjatni  bekitishga 
b u y ru q   b erilg an d an   s o 'n g   m u lo q o t  oynasi  av to m atik   holda 
chiqqandan  keyin,  foydalanuvchining  fikri  o'zgarib  yuqoridagi 
ikki  holatdan  birini  emas,  balki  uchinchi  holat,  ya'ni  hujjatga 
qaytib  ishni  davom   ettirishi  m um kin.  Buning  uch u n   Cancel 
tugmasini  bosish  kerak.