Matnning yirik bo‘laklarini tahrirlovchi teglar
Endi siz bilan matndagi yirik bloklar va abzatslarni tahrirlovchi
teglar va ularning q o ‘shim cha atributlarining ishlash tartibini
o ‘rganib chiqamiz:
—
— ushbu tegdan so ‘ng kiritilgan barcha
HTML-teglarning ta ’sirini butunlay kesadi va ular xuddi ekranda
120
ko'rsatilishi lozim b o ig a n m atn kabi aks etadi. Bu teg boshqa
teglarJan tubdpn farq qiladi va uni yopLsh shart emas. Agar matnda
ayrim HTML-teglarni ekranda brauzer aks ettirishini xohlasangiz,
bu tegdan foydalanishingiz mumkin. Biroq yuqorida aytganimizdek,
bu tegdan so ‘ng m atnni H T M L -\e g ! ir yordam ida tah rirlash
mumkin emas. Chunki ularni brauzer x id d i oddiy mat r. i;?.bi
tushunadi. Agar siz
tegini kintgan taqdiringizda
ham bu
ta’sir doirasini cheklay olmaydi. Web-
sahifangizda H T M L teglarni m atn shaklida aks e ttirm o q ch i
boisangiz, u holda burchakli qo‘shtirnoq ’<’ o ‘rnida < simvolini
qollang.
< A D D R E S S >
Kerakli matn
< /A D D R E S S >
Teg o 'z nomi bilan adres, ya’ni manzillarni belgilash uchun
ishlatiladi. Bu teglar orasida yozilgan manzilni har qaysi brauzer
o ‘zi xohlagan tarzda namoyish etadi. Teg yopilganidan so ‘ng
kiritilgan m atn yangi satrdan boshlanadi.
< B L O C K Q U O T E >
Kerakli matn
< /B L O C K Q U O T E >
Bu teg matndagi paragraf va satrlarni belgilash uchun q o l -
lanHadi.
< H 1 > , < H 2 > , < H 3 > , < H 4 > , < H 5 > va < H 6 > - yuqoridagi
oltita teg-sarlavhalarni belgilash uchun qollaniladi. Sarlavhalar qalin
harflarda yoziladi.
Bu teglarning bir-biridan farqi ularning olcham larida. 1 dan 6
gacha b o ig a n sonlar sarlavha o lc h am larin in g katta-kichikligini
quyida keltirilgan tartibda belgilaydi:
Sarlavha H I
Sarlavha H2
Sarlavha H3
Sarlavha H4
Sarlavha H5
Sarlavha H6
< P >
Kerakli matn
121
< /р >
Bu teg paragraflarni belgilaydi. Paragraf boshi va oxirida bo‘sh
qator qoldiradi.
ALIGN —
tegining q o'shim cha atributi b o ‘lib, u papagraf
ichida yozilgan m atnni tekislash uchun ishlatiladi. Bu atributining
q o ‘s h im c h a o ‘lc h a m la ri A L I G N — L E F T ( m a t n n i c h a p
to m o n d a n tek islay d i), R I G H T ( o ‘ng to m o n g a tek islay d i),
C E N T E R (sahifa markaziga tekislaydi) va JU S T IF Y (m atnni
sahifa eni bo‘ylab tekislaydi). JU S T IF Y ishlatilganda brauzer
m atnni chap va o ‘ng tom on bo'ylab bir xilda tekislab chiqishga
harakat qiladi. Bu jarayonda so ‘zlar orasi cho'zilib ketishi ham
m um kin.
Kerakli matn
< /P R E >
Bu teg yordamida siz matnni qanday kiritgan bo‘lsangiz, shunday
ko'rinishda bo‘lishi ta ’minlanadi. Quyida keltirilgan ikki misolda
buni yaqqol ko'rish mumkin.
tegidan tashqarida yozilgan
matnda probel necha marta ishlatilishidan qat’iy nazar u bittaga
hisoblanadi.
tegi tarkibida kiritilgan matn qanday bo'lsa,
shundayligicha ekranda ko'rinadi.
Hujjat asosiy qismini tahrirlash
Bu boMimda hujjat tanasini belgilab bemvchi tegi va
uning qo‘shimcha buyruqlari haqida so‘z boradi. tegini
oldingi boiim larda qisqacha tanishtirib o ‘tgan. edik. Bu teg bevosita
HTML-hujjatning ekranda ko‘rinishi lozim boMgan matn, tasvir
va boshqa elementlarni o ‘z ichiga qamrab oladi. ochuvchi
h a m d a < /B O D Y > yopuvchi teglari orasida b arch a m u h im
elementlar joylashadi. Bu tegning qo‘shimcha atributlarini quyida
birgalikda ko‘rib chiqamiz:
BGCOLOR
— sahifaning orqa foni rangini belgilash uchun
ishlatiladi. Bunda rangning ingliz tilidagi nomi yoki harf va sonlardan
iborat kod qo‘llaniladi.
BACKGROUND
— sahifaning orqa foni uchun, tasvir nomi
va u joylashgan papkaga y o in i ko‘rsatishda qoilaniladi. Tasvir
joylashgan papkaga y o i n i k o ‘rsatish haqidagi m a’lum otlarni
122
« H T M L -sah ifag a tasvir jo y lash tirish » b o l i m i d a o ‘q ishingiz
mumkin.
TEXT — hujjatda yozilgan m atn harflarining qanday rangda
boMishini rang kodlarini kiritish orqali belgilab beradi. Agar siz
ushbu tegni ishlatmagan taqdiringizda m atn rangi qora rangda
boiadi.
LINK — bu atribut qollanilgan sahifadagi havola rangi teg
olcham larida qaysi rang kodi yoki nomi berilgan b o ls a , o ‘sha
rangda ekranda namoyon boiadi.
VLINK — bu atribut yordamida ishlatilgan havolalarni belgilab
koTsatish uchun qollaniladi. Foydalanuvchilar adashib ketmasligi
va havolada k o crsatilgan sahifaga qayta kirmasligi ham da hali
q o lla n ilm a g a n havolalarni q o ila n ilg a n havolalardan ajratib
koisatish uchun ishlatishlari mumkin.
ALINK — bu atribut kursor yordamida tanlangan va sichqoncha
chap tugmasi bosilgan paytda havola rangini
0
‘zgartirish uchun
qoilanadi.
Siz hozir o ‘qigan sahifada tegining barcha qo‘shim-
cha atributlari quyidagi tartibda qollaniladi.
«blue» A LIN K = «red» VLINK = «#006666»>.
5.7. Ro‘yxatlar tuzish
Sahifada matndagi ayrim elementlarni ro'yxatlangan tartibda
yozish qiyin emas va bundan tashqari, o'quvchi matn bilan tanishib
chiqishida qulayliklar yaratib beradi. Siz xuddi Microsoft Word
m atn m u h a rririd a ro ‘yxatlarni q an d ay tuzsangiz, xuddi shu
k o 4rinishda H T M L -h u jja td a ham m axsus teglar y o rd a m id a
belgilash imkoniga egasiz.
Bu b o lim d a ro ‘yxatlangan tartibda matnni kiritish usullari bilan
tanishib chiqamiz:
< R O vYXATNI O C H U V C H I T E G >
< Ro‘yxat elementining tegi > M atn
< R o‘yxat elementining tegi > M atn
< Ro‘yxat elementining tegi > M atn
< / R O ‘YXATNI YOPUVCHI TE G >
123
Tartiblangan ro ‘yxat:
1-ro‘yxat elementi;
2-ro‘yxat elementi;
3-ro‘yxat elementi;
Tartiblanmagan ro'yxat:
1-ro‘yxat elementi;
2-ro‘yxat elementi;
3-ro‘yxat elementi.
Matn ro‘yxatini belgilovchi teglar tarkibida siz H TM Lning
boshqa matn tahrirlash uchun qoilaniluvchi teglarini ishlatishingiz
mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |