Dreamweaver dasturining barcha versiyalarida kontekstli menyu
mavjud. Kontekstli m enyuning o ‘lcham i, ya’ni buyruqlari safi
kengaydi, qo‘shimcha darajalarga ega b o ‘ldi va endi har qanday
holatda chaqirilishi m um kin. 8.6-rasmda oyna ixtiyoriy b o ‘sh
nuqtasida «sichqoncha»ning o ‘ng tugmasi bosilsa, dastur chiqarib
beradigan kontekstli menyuga misol keltirilgan.
Property Inspector palitrasi
Property Inspector
(И н с п е к т о р сво й ств) palitrasi — bu
dasturning asosiy uskunasidir. H TM L sahifasida joylashgan obyekt -
lar atributlarini o'zgartirish ishlarining asosiy qismi uning yorda
mida bajariladi (8.7-rasm). Property Inspector palitrasi ko‘chib
yuruvchi palitradan iborat bo'lib, uning tarkibi bajarilayotgan
operatsiyaga, tanlangan obyekt turiga va kursorning holatiga qarab,
mos ravishda o ‘zgarib turadi. Palitrani ekranga chiqarish
uchun
quyidagi Window > Properties (Окно > Свойства) buyruqni berish
yoki C T R L + F 3 tugm alar kom binatsiyasini bosish kerak. Bu
buyruqni qaytadan berish palitrani ekrandan olib tashlaydi.
Palitraning asosiy maydonlari va tugmalarini sanab o ‘tamiz.
Palitraning shu boshqaruv elem entlari m atn n i form atlash va
gipermatnli bog'lanishlarni hosil qilishda tegishli vazifalarni o ‘z
ichiga oladi:
•
Format
(Ф орм ат) ro'yxati m atnning standart stm kturali
tiplaridan birini tanlash imkonini beradi (1).
• Link
(Ссылка) ro'yxati ushbu hujjatga tegishli giperbog‘-
lanishlar ro'yxatini o ‘zida saqlaydi. Har bir bog‘lanishni bir necha
205
marta qo‘llash mumkin. Ya’ni, bir marta tuzilgan bogianishni,
boshqa faol hududlarga ham takror qoilash mumkin (2).
• Matn fragmentining shriftini belgilash imkonini beradi. Bu
ro ‘yxatning punktlari shriftlar t o ‘plam idan iborat b o ‘lib, ular
qo‘llanilishiga qarab joylashgan (3).
• Size (Разм ер) ro ‘yxati shrift o ‘lchamini tanlash uchun
moijallangan (4).
• Standart ranglar palitrasini chaqirish tugmasi. Bu palitra
tanlangan matnli fragment rangini tanlash imkonini beradi (5).
• Tanlangan rangning kodi tasvirlangan
yoki kiritiladigan
maydon (6).
• Shriftni tanlash tugmasi. Ko‘rinishi va funksiyasi standart
boshqa dasturlardagidek (7).
• Matnni tekislash tipini tanlash tugmalari (8).
• Interfaol yordamni chaqirish tugmasi (9).
• Marker-ko'rsatkich. Uni tegishli fayl yoki simvolga surish
bilan gipermatnli bog'lanish hosil qilinadi (10).
•
Select File
(Выбрать файл) muloqot oynasini ochish tugmasi.
Fayllar tizimida harakatlanish va gipermatnli bog‘lanishlarning asosi
b o iib xizmat qiladigan hujjatni tanlash(ll).
•
T arget
(Н азн ачен и е) ro ‘yxati giperm atnli bog‘lanishda
ko'rsatilgan hujjatni ekranda yuklanish usulini tanlash imkonini
beradi. Shu b o ‘limda havolali hujjat chiqish oynasi yoki freym
belgilanadi (12).
• Ko'pchilik tahrirlagich dasturlarda standart ko‘rinishda, matn
li va H TM L ro'yxatlarni belgilash va nomerlash tugmasi (13).
•
List Item
(Раздел списка) tugmasi
List Properties
(Свойства
списка) muloqot oynasini ochish uchun ishlatiladi. Bu oyna barcha
tipdagi rocyxatlarni tahrirlashga m o‘ljallangan (14).
•
Ikkita tugma, matnli fragmentlarning gorizontal surilishini
boshqaradi (15).
• Kodlarni ekspress-tahrirlash oynasini chaqirish tugmasi (16).
•
Expander arrow
(Расширение) palitra o ‘lchamlarini o ‘zgarti-
rish uchun xizmat qiladi. Uning yordamida
Property Inspector
(Инспектор свойств) palitrasini ochish va yopish mumkin (17).
Property Inspector paneli yordamida bajariladigan buyruq-
larning ko‘pchiligi qayta ishlanayotgan obyektlar: rasm, matn yoki
206
jadvallarga tegishlilari paydo bo'ladi. Xossalar panelida harakatlanish
uchun TAB tugmasini bosish yoki kerakli qismga «sichqoncha»ning
chap tugmasini bosish kerak. Tanlangan bo'limda kerakli ko‘rsat-
kichni kiritib, EN T ER tugmasini bosish uning o ‘rnatilishi uchun
yetarli.
Property Inspector panelining ko‘plab boshqaruv elementlari
o ‘zida matnli yoki raqamli maydonlar kombinatsiyasi va bekiladigan
ro‘yxatlaridan iborat. So‘ralgan qiymatni klaviaturadan terish yoki
menyudan tanlash yoMi bilan tegishli parametrlarni o ‘rnatish uchun
eng qulay usul hisoblanadi.
Dreamweaver o ‘zining bir qancha qo‘shimcha funksiyalari bilan
foydalanuvchilarga m a n zu r b o ‘ldi: birinchidan, Dreamweaver
barcha palitralari erkin holatda turadi. Ularni qayerga surib qo‘ysan-
giz, o ‘sha joyda joylasha oladi. Bu
esa monitorning ish maydoni
h u dudini boshqaruvning xizm atchi elem entlari va hujjatning
oynasiga eng optimal bo'lish imkonini beradi. Ikki monitorli tizimda
ishlaydigan foydalanuvchilar barcha yordamchi oyna va palitralarni
bitta monitorga joy lab, ikkinchisida esa hujjatlar bilan ishlashi
mumkin. Ikkinchidan, dastur palitralari birlashish xususiyatiga ega.
Uchinchidan, barcha ochiq palitralarni
dastur ish stolidan olib
tashlovchi buyruq mavjud. Bn operatsiyalarni F4 tugmasini bosish
bilan ham bajarish mumkin. Bu tugmani takror bosish esa yana
tiklash imkonini beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
