Yetakchi yulduzcha. Vazifasi zanjir tasmani o ziga o‘rash natijasida trak4or harakatini uzluksizligini ta’niinlash va urinma tortish Luchini i ujudga keltirishdir. Shuni ta’kid1ash kerakki, yetakchi ulduzchani ishlash sharoiti nihoyatda og ir hisoblanadi, chunki
j ulduzcha bilan zanjir tasmani ishlash joyiga doimo chang, loy va suvlar tushib turadi. Bu yej ilish, zanglashlarni vuqoñ bo'lishiga olib keladi. Shunirig uchun › etakchi yulduzcha konstruksl) asiga maxsus talablar qo’x’iladi. Yulduzcha tishlari bildD zanjir tasmasinlng to“g ri ilashishi, ular orasidagi ishqalanishlami kam bo‘1ishi, chang va loylardan o’z-o’zini tozalash xususiyati shular umlasidandir Shu bilan birga vulduzchaning tuzilishi sodda. tayy orlanishi oson va ishqalanishga chidamliligi yuqoñ bo“lishi Lerak
Yetakchi yulduzchaga tishlar toj sifatida o matili shi yoki yaxlit holda tavyorlanishi muinkin T-4A va DT-75 traktorlarining yetakchi yulduzchalari j axlit qilib taxworlangan. Yetakchi x ulduzcha tishlari odatda toq (13 ta) bo‘1ib, tishlar zanjir tasmalar sonidan ik?i barobar oz. Bu tishni har safar yangi zvenolar bilan ilashishi:ui a har bir tishni vulduzchani ikki a¿lanishida bir marta ilashishda ishtirok etishini ta“minlaydi.
Yetakchi › ulduzcha zanjir tasma bilan ilashishiga qarab sevkali va
qirraJi xiliga bo‘1inadi.
Set kalida j etaL chi bo“lıb. › ulduzcl4aning tishi. eıaklanuvchi, bo’ lib zvenoning proushinası hisc›b13nadi Bundan’ ilashish T-4A ’a DT-75 trak4orlarida qo'llanils an.
Qirralida › etakchi bo lib, etak chi › ulduzcha hlsoblanadi Bunda
yulduzcha tishlar oralig’ iga zanj it‘ tasmasiga maxsus qirralar kıradi va harakat zanjir tasmasiga o’tkazi1adi. Qishloq xo’jaliL trak4orlari trans- missiş a mexanizmlarini jo› lanishi bo’; icha. etaLchi ş ulduzchalar traktorning ketida joy lashgan bo‘ladı. Bu ›’urish qisınining fo›’dali ish koeffitsiyenlini ›’uqori bo‘lishini ta ıninlaj di.
Zanjir tasmasiga. Zanjir tasma ta› anch katoklarinı g ildirashi uchun yo lchalar hosil qilish , tuproq bilan ilashish ı a traktor og‘irligini tavanch yuzasi bo’ylab taqsimlash vazifasini o’taj di. Zanjir tasmaga quyidagi talablar qo’yiladi:
Og‘irligi yuqori bo'1magan holda mustahkam ı a ishqalanishga chidamli bo‘lishi.
Sodda va tajy orlanishi tam xarj bo’1ishi.
Tuproqqa bo'lgan solishtirma bosimi karrL lekin tuproq bilan ilashishi yuqori bo“lishi.
To’g’ri chiziqli harakat va burilish pa›’tida harakatga qarshiligi kam bo‘lishi.
Zanjir tasmani buzish. yig‘ish a traktorga o‘mati1ishi oson, zvenolarni yig‘ishda barmoqlami go‘ ish. chiqarish uchun murakkab asbob- uskuna › a ko‘p vaqtni kerak bo‘lmasligi.
Zanjir tasma. Konstruktiv tomonidarı zanjir tasma z enosi yig‘ma voki vaxlit turlarga bo’linadi.
Yig’ma holdagi zanjir tasma zı enosi bir necha detallami yig‘in- disidan hosil bo'lib, odatda, shtampoı ka usulida tai orlanib, ba’zi detallarga mexanik ishloı beriladi.
Bunday zanjir tasma zvenosinirıg og’irligi › uqori, tuzilishi murak- kab xa tax’yorlanishi ko‘p xarjli bo‘1gani uchun ham qishloq xo‘jalik traktorlarida qo“llanilmagan.
Qishloq xo‘jalik traktorlarida. asosan, vavlit xilidagi zanjir tasmasi zvenosi qo’1lani1ib kelinmoqda. Chun ki ulaming tuzilishi sodda tayyorlanishi oson ı a og‘irligi Lamroq. Lekin uning ishlash muddati yig‘ma zanjir tasma zvenosinikiga qaraganda ikki marta kam. Ammo tayyorlanishining osonligi, barcha traktor saro ini zaxira qismlar bilan boyitish imkonini berganligi uchun, › axlit xildagi zanjir tasma zı enosi keng qo‘llani1moqda.
Paxtaclıilikda ben in qo’1lanilgan DT-75 trak*.orınıng xanjir tasma zı en olari 42 tadan iborat. Ulaming har birî j axlil qu ma holdagi plitadan tashkil topg•an bo’li b. j ettîta prouslıinaga ega O rtadagi prou- shina j ıılduzcha tishi bilan tishlaslıgani uchun qalinroq qilib asalgan Traktorni ishlash. ax’niqsa. burilish pav’tida zanjir tasma z› enosini
› o n altiruı chi g ıidıraL. ta› anch katogı ı a ushlab turuı chi g‘ildirakdan chiqib ketmaslîgi uchun unda j o‘na1t1ru chi qirralar maıj ud.
Zanjir tasma zı enosining mustahLam1ıgın.i la’minlash. uni tuproq
bilen ilashish ı a onga siljib ketishini oldini olish maqsadida tashqi uzasida tishlar j asalgan. Ichki tomonida esa tayanch g ildiraklari uchun j o’lchalar rnaıjud.
Zanjir tasma zı en olari bir-biri bilan yuqori uqlerodli po’ latdan
› asalgan barmoqlar j ordamida sharnirli biriktirilgan. Barmoqlami tushib qolmasligi cheklagich orqalî amalga oshiriladi.
T-4A traktorini zanjir tasma zı enolari ham DT-75 trak4oriniki singari 42 tadan iboral bo'lib. yettita proushirıA ulardau o‘rtadagisi qalinroq qilib › asalgan. U zanjir tasma zvenosi. bamıoq, parchiıı, shaj ba. bolt ı a gavLalardan iborat. Bu yerda barmoqni chiqib ketmas- ligi parchin j ordamida amalga oshirilgan. Zanjir tasma zvenosining tashqi yuzasida tuproq bilan ilashish hOSİ1 qillsi: uchun tishlar, ichkarisida esa tayanch katoklari uchun yo’lchalar mavjud.
Do'stlaringiz bilan baham: |