Ii bob. Mamlakatimizda madaniy turizmni rivojlanish istiqbollari

Mavzuning dolzarbligi. Bugungi kunda turizmning dunyo iqtisodiyotidagi o’rni mustahkamlanib, muhim makroiqtisodiy tarmoqlardan biri sifatida jadal rivojlanib bormoqda. Bugungi kunda hududlarning turistik imkoniyatlarini aniqlash va turizmning o’ziga xos turlarini tashkil etish, madaniy turizm yo’nalishining nazariy va amaliy asoslarini ishlab chiqarish hamda amaliyotga qo’llash mavzusi kurs ishining dolzarbligini ifodalaydi.
Kurs ishining maqsadi. O’zbekistonda madaniy turizm yo’nalishlari, ularning rivojlanishi va o’ziga xos xususiyatlarini o’rganishdan iborat.
Kurs ishining vazifalari. Kurs ishning maqsadiga erishish uchun uning oldiga quyidagi vazifalar qo‘yildi:

• 
  Madaniy turizmni mazmun mohiyati va xususiyatlarini tahlil qilish;
  

• 
  Turizmni rivojlantirishda tarixiy-madaniy yo’nalishlaridan foydalanishning o‘ziga xos xususiyatlarini o‘rganib chiqish;
  

• 
  Xududlarda madaniy turizmni rivojlantirishga ta’sir etuvchi omillarni aniqlash;
  

• 
  O’zbekistonda madaniy turizmni rivojlantirish masalalari bo’yicha amaliy usullarini qo‘llash;
  

Kurs ishining predmeti. Iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida madaniy turizm yo’nalishlari samaradorligini oshirish bilan bog‘liq iqtisodiy munosabatlar majmuidan iborat.
Kurs ishining ob’ekti. O’zbekiston Respublikasining viloyatlar madaniy turizm rivojlanish ko’rsatkichlari olindi.
Kurs ishining tuzilishi. Mazkur kurs ish kirish, ikkita bob, xulosa va takliflar, tavsiyalar, foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati va ilovadan iborat. Ishda 1 ta jadval, 4 ta rasm keltirilgan. Ishning hajmi 34 betdan iborat. Qo‘lyozmalar kompyuterda terildi va sahifalandi.


I BOB. MADANIY TURIZM YO’NALISHINING NAZARIY-USLUBIY XUSUSIYATLARI
1.1.Madaniy turizmni mazmun mohiyati, xususiyatlari
Sayyohlarni jalb qilishlar bu muhim “tortish” faktorlari bo’lib, ular turli xil shunday resurslardan foydalanganda daromad keltiradigan joylar hamdir. Jalb qilish usullarini ro’yxatga olishning quramachiligi deganda, joylarning turizm imkoniyatlariga to’laqonli javob berishini taxminlashga qarata qo’yilgan bo’lishi tushuniladi. Hozirgi kunda turizm sohasining etakchi vakillari orasida umumiy qo’llaniladigan jalb qilishlarning tasnifiy tizimi joriy etilmagan. Shunga qaramasdan, asosan “tabiiy va madaniy” tizimlari o’rtasidagi farq umumiy tarzda yaratilgan. Shu tarzda jalb qilishning 4 kategoriyasi kelib chiqadi: tabiiy joylar, tabiiy hodisalar, maxdaniy joylar, maxdaniy hodisalar. Masalan, milliy bog’lar va parklar o’z ichiga topografik, madaniy, gulzorli, faunali, (hayvonot dunyosi) elementlarini mujassamlashtirgan bo’lishi mumkin. Quyida 4 ta kategoriya sayyohlarni jalb qilishlar va birlashgan faoliyatlar yuqorida ko’rsatilgan usul xususida muhokama qilinadi.
Katta va murakkab mavzuning to’la-to’kis echimi bo’la olmaydi, ammo jalb qilishlarning turli tuman usullari boshqarma nashrlarini bezaydi. Urg’u beriladigan mavzu bu sayyohlarni jalb qilishning ulkan darajada farqlanishi va ko’plab joylarning imkoniyatlaridan unumli foydalanmasligidir. Turizm manba(resurs)lariga javobgar bo’lgan holda turizm manzillarini aniq bir maqbul joyga ko’chirishda yaratuvchanlik va fantaziyaning roli esa yana bir shunga yaqin mavzu hisoblanadi.
Madaniy diqqatga sozovor joylarni boshqacha nomlar bilan: “qurilgan”, “barpo etilgan” yoki “inson qo’li bilan yaratilgan” makonlar deya tariflash mumkin. Ularni tabiiy turizm makonlaridan ancha farq qiladigan manzillar qatoriga qo’shish mumkin. Bunday madaniy makonlarga: ibtidoiy, tarixiy, zamonaviy, iqtisodiy ahamiyatga ega bo’lgan, madaniy xordiq chiqarishga ixtisoslashgan hamda chakana savdo markazlarini kiritishimiz mumkin. Xuddi tabiiy makonlar singari, bu manzillar muayyan atraktsionlar fonida ikkinchi darajali turistik manzillar sifatida gavdalanadi.