Ii. Asosiy qism Antibiotiklarni o’rganish

Mikroblarning antibiotiklar ta’siriga chidamliligi.
Agar mikrobga uzoq vaqt antibiotik ta’sir etilsa, mikrob antibotikka sekin-asta o’rganib, keyinchalik u antibotikka chidamli bo’lib qolishi mumkin, kasalni davolaganda bunday holni nazarda tutish lozim. M-n, oziq muhitga 0,05-0,06 ml birlik penitsillin qo’shilsa, tilla rangli stafilokokk rivojlanishdan to’xtaydi. Lekin 20 marta ko’chirilib ekilgan muhitga qo’shilgan penitsillinning miqdori asta-sekin ko’paytirilib borilsa, unga stafilakokkning chidamliligi 700 marta ortadi, agarda 40 marta ko’chirib ekilsa, uning chidamliligi 5500 marta ortadi.

Ayrim paytlarda bir antibiotikka mikrobning chidamliligi oshsa, boshqa antibiotiklarga ham chidamli bo’ladi. M-n: xlortetratsiklinga chidamli bo’lgan mikrob bir vaqtda oksitetratsiklinga va tetratsiklinga ham chidamli bo’ladi. Ayrim mikroblar oziq muhitida antibotiklarga o’rganib qolib, keyinchalik ularsiz muhitda rivojlana olmaydi.

Xulosa

Ushbu mustaqil ishdan xulosam shuki, antibiotik hosil qiluvchi mikroorganizmlar evolyutsiya jarayonida kelib chiqqan tabiatning inomi ekan. M-n: hammamizga juda yaxshi tanish bo’lgan mog’or zamburug’lar oilasiga mansub bo’lgan penitsil zamburug’idan olinadigan penitsil antibiotikini olaylik. U hozirda u qadar ommabop antibiotik ro’yxatidan ortda qolgan bo’lsada lekin dastlabki antibiotiklar haqidagi tushunchalarni izlab topishda juda qo’l kelgan hisoblandi. Aynan dastlabki antibiotik haqidagi ilmiy izlanishlar penitsillinga qaratilgan desak mubolag’a bo’lmaydi.

Antibiotiklar odam va hayvonlar organizmida kasallik tug’diruvchi ayrim mikroorganizmlarni nobud qiladi. Lekin ularning ham ta’sir etish xususiyati ma’lum spetsifik asosida amalga oshadi ya’ni bir antibiotic ma’lum zararli mikroorganizmga ta’sir qilsa boshqa turdagi mikroorganizmlarga ta’sir ko’rsata olmaydi.