Ideal gaz qonunlari termik va kalorik koeffitsentlar orasidagi munosabatlar

2. Turli hayvonlarda kuyishlarning kechish xususiyatlari.
Kuyishning birinchi darajasida ot va qoramollar 20 daqiqadan so’ng bezovtalanib yotmoqchi bo’ladi va oyoqlari bilan yerni tirnaydi.
Qo’yishning ikkinchi darajasida go’shtxo’r hayvonlarda har xil kattalikda seroz suyuqligi bilan to’lgan pufaklar paydo bo’ladi. Ot, qoramol va cho’chqalarda teri osti kletchatkasining tarqalgan shishi kuzatiladi. Pufaklar yorilgandan so’ng o’rinlarida yara hosil bo’ladi.
Oqibati. Birinchi va chegarallangan ikkinchi va uchinchi darajali kuyishlarda kuyish jarayoni bitib, hayvonlar sog’ayib ketadi. Yirik kuyishlarda (tana yuzasining 50 % i va kattaroq) kasallik oqibati gumon yoki yomon.
Juda yosh va qari hayvonlar kuyishni og’ir kechiradilar. Qoramollar otlarga nisbatan kuyishlarga chidamliroq bo’ladi. Qoramollar ikkinchi – to’rtinchi darajali kuyishlarda, tana yuzasining 50 % dan ko’p kuyganda ham tegishli davolashda sog’ayib ketishi mumkin. Cho’chqalarda keng kuyishlar ko’pincha chuqur torpid shokning rivojlanishi va o’lim bilan tugashi mumkin.
3. Qo’yish turlari, klinikasi va davolash tartibi.
Termik kuyishlar. Hayvonlar kuyishi ko’pincha molxona, otxona va cho’chqaxonalarda yong’in paytida ochiq olov, issiq xavo, suyuqliklar bilan to’g’ridan to’g’ri zararalanganda kuzatiladi. Kuyishlarda zararlanish kuchi chegaralangan qizarishdan to to’qimalar to’liq kuyib ketishigacha bo’ladi.
Qo’yishda mahalliy jarayonlar yaqqol o’tkir yallig’lanish reaksiya bilan ifodalanadi. Birinchi va ikkinchi darajada bu reaksiya seroz va seroz – fibrinoz ekssudatsiya bilan kechadi va epitelial qoplamasining tiklanishi bilan tugaydi.
Qo’yishning 3 va keyingi darajalarida yallig’lanish reaksiyasi yiringli–demarkatsion xususiyatlarini egallaydi. Bu holatda, intoksikatsiya, trofik o’zgarishlar va infeksiya rivojlanish natijasida sekvestratsiya, granulyatsion to’qima o’sishi va epidermizatsiya uzoq vaqtga cho’ziladi (100 kungacha). 3–4 bosqichlarda epiteliy asosan kuyish chetidan markazga qarab o’sadi va ayrim vaqtlarda oxirgacha yetmaydi.
Qo’yish jarayonini tekshirganda hayvon tanasining nechi foizi zararlanganligini bilish muhim bo’ladi.
Boshning qo’yishi – 6 %, bo’yinning yuqori qismi, yag’rin, bel va sag’ri – 17 % , bo’yinning pastki qismi, ko’krak va qorin – 20 %, oldingi oyoqlar – 15 %, orqa oyoqlar va sag’ri – 22 %, jinsiy a’zo sohasi – 4 % ni tashkil qiladi.