Ict glossary Final Book 2004 10 26. doc

matritsaviy protsessor

ingl.: array processor

rus.: матричный процессор

Sonli massivlarni, masalan matritsalarni qayta ishlash uchun mo‘ljallangan arxitekturaga ega bo‘lgan markaziy protsessorning ham protsessori. Protsessor arxitekturasi o‘z ichiga bir paytning o‘zida ishlovchi bir xil protsessor elementlari, masalan 64x64, matritsasini oladi.

MAU

qisq.: Medium Attachment Unit

qarang: ulanish bloki

mashina so‘zi ingl.: machine word rus.: машинное слово

1. 
   Hisoblash tizimining apparatli qismi tomonidan bir butun bo‘lib ishlov beriluvchi ketma-ket (odatda ikki, to‘rt yoki sakkiz) baytlar to‘plami.
   
2. 
   Tezkor xotira qurilmasida saqlanayotgan va mashina vositalari tomonidan ishlov berilayotganda yagona kod guruhi (so‘z) sifatida qabul qilinuvchi ramzlar (raqamlar, harflar va h.k.)ning tartibga solingan to‘plami. Mashina so‘zlari raqam, buyruq, harfli yoki harfli-raqamli ma’lumotlar shaklida bo‘lishi mumkin. Mashina so‘zi odatda o‘zaro bog‘liq va farqlanishi uchun qayta raqamlangan xonalar (ramzlar holatlari)dan iborat bo‘ladi.
   

mashina tili

ingl.: machine language rus.: машинный язык

Kompyuter tomonidan to‘g‘ridan-to‘g‘ri kompilyatsiyasiz bajarilishi mumkin bo‘lgan jami mashina ko‘rsatmalaridan iborat kompyuter tili. Ko‘rsatmalar va ma’lumotlar binar shaklda taqdim etiladi. Mashina tili kompyuter apparat ta’minotining ona tili bo‘lib, kompyuterning barcha vazifalarini nazorat qiluvchi mikroprotsessor tushunadigan yagona tildir. Kompyuterda ishlov beriladigan barcha dastur va ma’lumotlar ma’lum bosqichda albatta mashina tiliga o‘giriladi.