Icmailov Astan Ibragimovich Bokiyev Abdujolol Abdulxamitovich

dn/dt
= 0
bo‘lib, 
dinamik moment hosil bo‘lmaydi. Motorning o‘zgarmas chastota bilan 
aylanayotgan holati uning turg‘un holati deyiladi. Demak, motor valiga ta’sir 
etuvchi momentlarning muvozanat tenglamasi umumiy holda quyidagicha 
ifodalanadi: 
. 
 
(13.12)
 
Aylantirilayotgan ish mexanizmi, ko‘pincha, reaktiv qarshilik momentiga 
ega bo‘ladi. Bunda momentlarning muvozanat tenglamasi quyidagicha 
ifodalanadi: 
. 
(13.13) 
Motorning turg‘un rejimida, 
n=const
ya’ni bo‘lganda (13.13) tenglama 
yana ham soddalashadi: 
. 
(13.14) 
Demak, turg‘un rejimda motorning aylantiruvchi momenti statik qarshilik 
momentiga teng va u bilan doimo muvozanatda bo‘ladi. Agar 
M
c
qiymati 

---

260 
o‘zgarib, masalan,
M
c1
bo‘lib qolsa, uholda motorning aylantiruvchi 
momentining qiymati ham momentlar muvozanati boshqa pastroq turg‘un 
chastotada tiklangunga qadar ko‘payib boradi. 
Motorning aylantiruvchi momenti quyidagicha aniqlanadi: 
(13.15) 
Motor validagi foydali moment quyidagicha topiladi: 
(13.16)
 
Motor shchitida uning nominal foydali quvvati 
P
n
, toki 
I
n
, kuchlanishi 
U
n
va aylanish chastotasi 
n
n
ko‘rsatilgan bo‘ladi. Bu qiymatlarga binoan motorning 
nominal aylantiruvchi momenti quyidagicha aniqlanadi: 
(13.17)
 
Bunda 
P
n
,
kVt; n
n,