Ichki ishlar idoralari xodimlarining

Kengash turlari va ularni o‘tkazishda qo‘llaniladigan axloqiy qoidalar. Shaxsiy tarkib bilan o‘tkaziladigan kengashning to‘rtta turi mavjud bo‘lib:

1. 
   tezkor kengash – bu biron joyda yuz bergan hodisa va voqealarga munosabat bildirish;
   
2. 
   yo‘riqnomali kengash – bu biron joyda yuz bergan hodisa va voqealarning obyekti va subyektini topish uchun tegishli yo‘l-yo‘riqlar berish;
   
3. 
   muammoli kengash – bu biron joyda yuz bergan hodisa va voqealarning tub mohiyatini bilish tobora murakkablashib borayotganda;
   
4. 
   yakuniy kengash – bu biron joyda yuz bergan hodisa va voqelarning sababi, mohiyatini bilish borasida amalga oshirilgan ishlarning natijalarini ko‘rib chiqish maqsadida o‘tkaziladi.
   

Bulardan tashqari, ichki ishlar idoralari rahbar xodimlari tomonidan o‘tkaziladigan kengashlarni o‘zining xarakteriga ko‘ra quyidagi:

1. 
   kengashni faqat rahbar o‘z so‘zini o‘tkazish orqali olib boriladigan, boshqalarning savol berish mumkin-u, ammo fikrini aytishi cheklanadigan
   

• 
  diktatorlik;
  

2. 
   rahbarning kengash ishtirokchilarga beradigan savollari va ularning javoblariga asoslangan, so‘zlashuvga imkoniyat qoldirib, bahs- munozaraga yo‘l bermaydigan – avtokratik;
   

v) biron murakkab masala yuzasidan qaror qabul qilish uchun kengash ishtirokchilarining erkin fikr bildirishlariga, bahslashuvlariga ruxsat etiladigan, ammo oxirgi qarorni qabul qilish masalasi rahbarning ixtiyorida bo‘ladigan – munozarali;
g) kengashda faqat rahbar tomonidan tayinlangan xodimning ma’ruzasi tinglanadigan, qolganlar eshitib ma’lumot uchun qabul qiladigan

• 
  segregativ;
  

d) biron masala yuzasidan kun tartibi belgilanmaydigan, ba’zida raislik qiluvchi ham bo‘lmaydigan, qarorlar ham qabul qilinmaydigan, faqat fikr almashish bilan tugallanadigan – erkin ixtiyoriy tiplarga ajratish mumkin.
Ichki ishlar idoralarining rahbar xodimi kengash o‘tkazayotganida quyidagi axloqiy qoidalarga rioya qilishi kerak:

• 
  kengashni shaxsan o‘zi boshqarish;
  
• 
  kirish so‘zida kengashning maqsad va vazifalarini aniq bayon qilish;
  
• 
  reglamentni belgilab, ijrosini ta’minlash;
  
• 
  so‘zlovchilardan masalaning mohiyatidan chetga chiqmaslikni talab qilish;
  
• 
  kengash ishtirokchilarining tartib-intizom saqlashiga e’tibor berish;
  
• 
  kengashda birovning izzat-nafsiga tegadigan so‘zlarni ishlatmaslik;
  
• 
  kengashda intizomiy jazo berish haqidagi buyruqlarni e’lon qilishda intizomiy jazolanayotgan xodimning unvoni va mansabini hisobga olish;
  
• 
  kengashni mantiqiy xulosalar bilan yakunlash va h.k.
  

Rahbarlarning xalq, mehnat va xizmat jamoalari oldidagi burchi, mas’uliyati, axloqiy fazilatlari haqida I. A. Karimov: «Bugun rahbarlik vazifasida o‘tirgan har qaysi odam o‘z mas’uliyatini o‘n karra, yuz karra ko‘proq sezishi darkor. Har qaysi rahbar, avvalo nafs balosiga berilib ketmasligi, odamlarni mensimasdan, oyog‘i yerdan uzilmasligi lozim. Shundagina u el-yurt ishonchini qozonishi, xalqni yuksak maqsadlar sari safarbar eta olishi mumkin¹.