Ichida sоnlarni qo’shish va ayirishni o’rgatish. Yuz ichida sonlarni qo’shish va ayrishni o’rganish bosqichlari va usullari

11 – 6 = 5 

2-usul 

11 – bu 6 + 5 dan iborat 

bo„lgani uchun misolni bunday 

yechish mumkin: 

11 = 6 + 5 

11 – 6 = 5 

 

 

 

3. Yuz ichida sonlarni qo’shish va ayrishni o’rganish bosqichlari va 

usullari 

1)

 

50 + 40, 60 – 10 – 

yaхlit o„nliklarni qo„shish va ayirish hоllari (usuli). 

50 + 40 = 

 

5 o„nlik + 4 o„nlik = 9 o„nlik 

50 + 40 = 90 

60 – 10 = 

 

6 o„nlik – 1 o„nlik = 5 o„nlik 

60 – 10 = 50 

2)

 

37 + 2

 – to„la ikki xonali songa bir xonali sonni qo„shish.  

Birliklar birliklarga qo„shiladi: 

37 + 2 = 30 + 7 + 2 + 30 + (7 + 2) = 39 

3)

 

50 + 14 

– yaxlit son va to„la son yig„indisi.  

O„nliklar o„nliklarga qo„shiladi: 

50 + 14 = 50 + 10 + 4 = (50 + 10) + 4 = 64               

4)

 

47  –  2 

–  to„la  sondan  bir  xonali  son  ayirmasi.  Birliklardan  birliklar 

ayriladi: 40 + (7 – 2) = 40 + 5 = 45 

5)

 

47  –  20

  –  to„la  son  va  yaxlit  son  ayirmasi.  O„nliklardan  o„nliklar 

ayriladi. (40 – 20) + 7 = 20 + 7 = 27 

---

6)

 

32  +  15

  –  to„la  son  va  to„la  son  yig„indisi.  Ikki  xonali  sonlarni 

qo„shishda o„nliklar o„nliklarga, birliklar birliklarga qo„shiladi. 

32 + 15 =  

30 + 10 = 40 

2 + 5 = 7 

40 + 7 = 47 

32 + 15 = 47            Yoki 32 + 15 = 30 + 2 + 10 + 5 = 40 + 7 = 47  

7)

 

38 – 17

 – to„la son va to„la son ayirmasi.  

Ikki  xonali  sonlarni  ayirishda  o„nliklar  o„nliklardan,  birliklar  birliklardan 

ayriladi.