Ibrohimova Muhabbat 305-group Mavzu: Gipotenziv vositalar. Gipertenziv vositalar. Diuretiklar

Ko'rsatma:
1-Qandli diabet
2Metabolik sindrom
3Miyokard infarkti anamnezi
4Surunkali yurak yetishmovchiligi
5Nefropatiya (proteinuriya)
6Chap qorincha gipertrofiyasi
7Uyqu arteriyalarining aterosklerozi
8Hilpillovchi aritmiya
9Qo'llash mumkin bo'lmagan holatlar:
10Homiladorlik
11Giperkalemiya
12Ikki tomonlama buyrak arteriyasi stenozi

Angiotensin retseptorlari antagonistlari II

Losartan, valsartan, telmisartan, kandesartan
Ko'rsatma:

APF ingibitorlari bilan bir xil

hamda APF ingibitorlariga rezistentlik holatlari
Qo'llash mumkin bo'lmagan holatlar: APF ingibitorlari bilan bir xil
Kaltsiy antagonistlari:
- digidropiridin: nifedipin, amlodipin,
- digidropiridin bo'lmagan: verapamil, diltiazem
Ko'rsatma: Stenokardiya
Keksa bemorlar (digidropiridin)
Izolyatsiya qilingan sistolik gipertenziya (digidropiridin)
O’SOK
Periferik arterialar aterosklerozi
Qo'llash mumkin bo'lmagan holatlar:
AV bloki II-III daraja (verapamil)
Surunkali yurak yetishmovchiligi (verapamil)
Diuretiklar:
-tiazid, Ko'rsatmalar: SYuYe (qovuzloqli, AA)
Keksa bemorlar (tiazid)
Izolyatsiya qilingan sistolik gipertenziya (tiazid)
Surunkali buyrak etishmovchiligi (qovuzloqli)
Giperaldosteronizm (AA)
Qo'llash mumkin bo'lmagan holatlar:
Podagra
Dislipidemiya (yuqori dozalarda)
SBK (K saqlovchilar uchun)
tiazidga o'xshash: gipotiazid, indapamid
-qovuzloqli: torasemid,
-Aldosteron antagonistlari (AA): veroshpiron

Alfa blokerlar (prazosin, doksazosin)

Ko'rsatmalar:
Prostataning xavfsiz giperplaziyasi
Giperlipidemiya
Qo'llash mumkin bo'lmagan holatlar:
Ortostatik gipotenziya



GIPOTENZIV VOSITALAR.

1. 
   Adrenergik nervlarning yurak tomir sistemasiga stimullovchi ta’sirini kamaytiruvchi vositalar (neyrotrop vositalar).
   

1. 
   Vazomotor (tomirlar ҳarakatini boshqaruvchi) markazlar faolligini kamaytiruvchi vositalar klofelin, metildofa;
   
2. 
   Ganglioblokatorlar gigroniy, pentamin, benzogeksoniy;
   
3. 
   Simpatolitiklar oktadin, rezerpin;
   
4. 
   Adrenoblokatorlar; α-adrenoblokatorlar fentolamin, tropafen, prozazin, β-adrenoblokatorlar anaprilin, metaprolol, talinol, α va β adrenoblokatorlarlobetalol.
   

2. 
   Tomirlarning silliq mushaklari spazmini bevosita bartaraf etuvchi miotrop vositalar;
   

1. 
   Kaliy kanallarining aktivatorlari apressin, diazoksid, minoksidil
   
2. 
   Azot oksidi donatorlari natriy nitroprussid;
   
3. 
   Kalstiy kanallarni Qamal Qiluvchi vositalar (kalstiy antogonistlari)-fenigidin, diltiazem;
   
4. 
   Turli xil preparatlar dibazol, magniy sulfat, papaverin, no-shpa.
   

3. 
   Renin-angiotenzin sistemasiga ta’sir etuvchi vositalar;
   

1. 
   Angiotenzin II sintezini susaytiruvchilar kaptopril, enalapril;
   
2. 
   Angiotenzin resteptorlarini Qamal Qiluvchi saralazin.
   

4. 
   Suv-tuz almashinuviga ta’sir ko’rsatuvchi vositalar (peshob xaydovchilar): dixlotiazid, spironolakton, furasemid.
   

Sedativ, anksiolitik, uxlatuvchi vositalar tinchlantiruvchi ta’sir bilan bir Qatorda Qon tomirlar markaziga ozmi-ko’p susaytiruvchi ta’sir ko’rsatadilar va tomirlarni kengaytiradi, Qon bosimini pasaytiradi.
KLOFELIN– markaziy ta’sirli gipotenziv vositalarga kiradi. Preparat solitar traktida joylashgan α_2- adrenoresteptorlarni Qo’zG’atadi, natijada uzunchoq miyada va balki gipotalamusda joylashgan tomirlar tonusini boshqarishda ishtirok etuvchi neyronlarni susaytiradi (α₂adrenoresteptorlar Qo’zG’alganda, noradrenalin ajralishi kamayadi va simpatik nerv ta’siri susayadi). Shu tufayli simpatik nerv tolalarining preganglionar Qismiga keluvchi, spontan impulslar kamayadi va turG’un, kuchli gipotenziya, bradikardiya, periferik Qon tomirlarning umumiy Qarshiligi kamayishi, ҳamda yurak ishining susayishi kuzatiladi. Lekin klofelin ta’sirining boshlanishida Qisqa muddatli gipertenziya (periferik α-adrenoresteptorlarning Qo’zG’alishi tufayli) yuzaga chiqadi. Klofelin tana ҳaroratini tushiradi, tinchlantiruvchi va uxlatuvchi ta’sirga ega (MNSga susaytiruvchi ta’sir), ishtaҳani oshiradi, MITning sekretor va xarakat faolligini susaytiradi (kabziyat), organizmda Na⁺ ionlarini va suvni ushlab Qolishini oshiradi. Klofelinning gipotenziv ta’siri 2-4 soatdan so’ng boshlanib, 6-12 soat davom etadi.T_½taxminan 12 soat.MITdan yaxshi so’riladi.