Ibragimov nutfillo salimovich destinatsion menejment

Turistik hudud-
lashtirish  
tamoyillarini 
asoslash 
Jozibador turistik 
hududlarni 
shakllantirish 
Turistik hudud 
(destinatsiya) 
menejment tizimini 
yaratish 
Turistik 
hududning 
ob`yektlarini  
tanlash
 
Turistik 
hududlarni 
shakllantiruvchi 
omillarni o`rganish 
Turistik 
hududlarning 
mezonlarini 
ishlab
 
chiqish 
Turistik hudud 
mijozlarining 
tashrif 
maqsadini 
aniqlash 

---

 
 
 
59 
2.2-jadval 
Murojaat qilingan turistik bozorga nisbatan sayohatgohlarni 
yaratish* 
Destinatsiya 
bilan 
bog`liq 
tadbirlar 
«Tashkil qilingan» turizm 
«Individual» turizmi 
Ishlab 
chiqaruvchilar 
bilan 
munosabat turi. 
Shartnomani 
bekor 
qilish bilan bog`liq  huquqga 
yuqori  darajada  ega  bo`lgan 
xalqaro  yirik  vositachilik 
korxonalari bilan aloqalar. 
Asosiy 
muammolar 
muzokara  olib  borishda  va 
strategiyalarning 
bir-biriga 
mos kelmasligidadir. 
Kichik 
korxonalar 
bilan 
aloqa. Asosiy muammolar: 
- 
o`zaro 
bog`liqlikni 
boshqarish; 
-  jamoa  bo`lib  faoliyat  olib 
borishni  rag`batlantirish; 
- 
loyiha 
atrofida 
jipslashuvni ta`minlash. 
Tashrif 
buyuruvchining 
yetib  kelish  va 
hudud 
ichida 
bir 
joydan 
boshqa 
joyga  
ko`chish 
vositalari. 
Havo 
transportiga 
asoslangan, 
odatda 
yirik 
aviakompaniyalar 
bilan 
kelishuvlar orqali. 
Odatda  shaxsiy  transport 
vositasida.  Sayohatgoh  ichida 
mashina  to`xtab  turish  joylarini, 
yo`l 
infratuzilmasini 
takomillashtirish  va  mashinalar 
oqimini  boshqarish    zaruriyati 
tug`iladi. 
Turistik 
xizmatlar 
taqsimoti. 
Turoperatorlar 
bilan 
shartnomalarga asoslangan. 
Tashrif  buyuruvchi  bilan 
bevosita 
munosabatga 
asoslangan,  tijoratlashtirishning 
markazlashgan 
tuzilmalarini 
yaratish  muhim  ahamiyat  kasb 
etadi. 
Xizmatlar
ni  ko`rsatishni 
rag`batlantirish 
(promotion). 
An`anaviy 
vositalarni 
qo`llash 
bilan 
birga 
(reklama, 
maxsus 
nashriyotlar) 
sayohat 
agentliklari  ichida  targ`ibot-
tashfiqotni 
kuchaytirish 
muhim. 
Yirik 
transport 
korxonalari  va  turoperatorlar 
bilan  birga  (co-marketing) 
hamkorlik 
marketing 
siyosatini olib borish. 
An`anaviy 
vositalarni 
qo`llash 
bilan 
bog`liq. 
Sayohatgoh 
tomonidan 
birlashgan  darajada  faoliyat  olib 
borishning  kuchaytirilishi.  Sport, 
madaniyat,  san`at  bilan  bog`liq 
tadbirlarni 
joriy 
qilish 
qo`l 
kelishi mumkin. 
*manba [104, 79]. 
Sayohatgohlashtirish  jarayonida  mijozlar  guruhi  tasniflangandan 
so`ng  ularning  tashrif  maqsadlari  aniqlanadi.  Bu  jarayon  marketing 

---

 
 
 
60 
tadqiqotlarining “maxkama” va “dala”  usullari [88, 35] orqali  amalga 
oshiriladi.
 
“Maxkama”  tadqiqoti  ikkilamchi  ma`lumotlarni  yig`ish,  o`rganish 
va  tahlil    qilishga  qaratilgan  marketing  tadqiqotidir.  Ikkilamchi 
ma`lumotlarga  dastlab  boshqa  maqsadlar  uchun  yig`ilgan  hamda  qayta 
ishlangan  va  turli  manbalarda  bosma  yoki  qo`lyozma  shaklida  mavjud 
bo`lgan  axborot  kiradi.  Ikkilamchi  turistik  marketing  ma`lumotlar 
manbalariga  “O`zbekturizm”  MKsi  va  uning  viloyatlardagi 
tashkilotlarining yillik hisobotlari, statistik yilnomalar, JTT axborotlari, 
bojxona  deklaratsiyalari  va  boshqalar  kiradi.  Ikkilamchi  ma`lumotlar 
manbalarini  qidirish,  tanlash,  o`rganish  va  tahlil  qilish  usullaridan 
tashrif  buyuruvchilarning  tashrif  maqsadlarini  turli  guruhlar  bo`yicha 
aniqlash mumkin. 
“Dala”  tadqiqoti  bevosita  bozorda  shakllanadigan  birlamchi 
ma`lumotlarni yig`ish, o`rganish va tahlil qilish bilan bog`liq marketing 
tadqiqotidir.  Birlamchi  ma`lumotlar  bu  shunday  axborotlardirki,  biron 
muayyan  maqsad  uchun  tadqiqotchi  tomonidan  yig`iladi.  Bunday 
tadqiqotlar  kuzatish,  tajriba,  guruhli    bahs  va  so`roq  usullari  orqali 
o`tkaziladi.  Turistlarning  tashrif  maqsadlarini  aniqlashda  kuzatish  va 
so`roq usullari qo`l keladi. 
Tashrif  buyuruvchilarning  tashrif  maqsadlari  aniqlangandan  so`ng 
amalga  oshirish  imkoniyati  mavjud  bo`lgan  sayohatgohlar  turlari  va 
ularning ob`yektlarini tanlash jarayoni boshlanadi.