11. Roman, qissa, hikoya kabi janrlar qaysi uslub asosida yuzaga keladi?
A) ilmiy uslubda;
B) publitsistik uslubda;
S) rasmiy uslubda;
*D) badiiy uslubda.
F) So‘zlashuv uslubida.
12. “Og‘ziga talqon solmoq, oralaridan qil o‘tmaydi” birikmalari qanday birikma sanaladi?
A) maqol;
*B) frazeologizm;
S) hadis;
D) so’z birikmasi.
F) gap.
13. Yozuv adabiy tilning qaysi shakli uchun xos?
A) og‘zaki adabiy til uchun;
*B) yozma adabiy til uchun;
S) faqat rasmiy til uchun xos;
D) yozuv ilmiy uslub uchungina xos.
F) asosiy muloqot vositasi.
14. Qaysi qatordagi so‘zlar h harfi bilan yoziladi?
*A. ...avo, ...adya, ...azon, ...ayol
B. ...ayot, ...aqiqat, ...urmat, me...mon
S. ...on, ...islat, ...ursand, ...azina
D. ...ashar, ...isob, ...ayolparast, ...azonrezgi
15. Qaysi qatordagi so‘zlar x harfi bilan yoziladi?
*A. ...amma, ...ayvon, ...at, ...azina
B. ...avf, ...amir, ...ulosa, ...ayol
S. ...ukm, mu...abbat, ba...or, ...urmat
D. za...ar, no‘...at, ...ashak, ...urmo
TEST SAVOLLARI
Qaysi uslubda qoʻshma gaplar faol Qoʻllanadi ?
*Ilmiy uslubda
Rasmiy uslubda
Ommabop uslubda
Badiiy uslubda
Soʻzlashuv uslubi nechaga boʻlinadi va qaysilari ?
*2 ga og‘zaki va adabiy soʻzlashuv uslubi
2 ga rasmiy va ilmiy uslub
2 ga og‘zaki va ilmiy uslub
2 ga adabiy va rasmiy uslub
Ma‘lumot – axborot hujjati Bayonnoma nechta asosiy zaruriy qismdan iborat?
9 ta
*11 ta
8 ta
12 ta
Rasmiy uslubda qanday matnlar tuziladi ?
E’lonlar, she’rlar, romanlar
Qarorlar, idora hujjatlari, dostonlar
*Hujjatlar, ish yuritish qog‘ozlari
E’lonlar, qarorlar, qonunlar
Quyidagi matn qaysi uslubga mansub ?
Men dunyoga kelgan kundanoq
Vatanim deb seni uygʻondim . Odam baxti birgina senda Boʻlurida mukammal qondim.
Soʻzlashuv uslubi
Rasmiy uslub
*Badiiy uslub
Publisistik uslub
Ilmiy uslubga xos hususiyat?
*Soʻz va atamalarni koʻproq Qoʻllash
KOʻchma ma’noli soʻzlarni Qoʻllash
Eskirgan soʻzlarni Qoʻllash
Neologizmlarni Qoʻllash
Hujjatlar tuzilishiga koʻra necha turga boʻlinadi?
*Ichki va tashqi hujjatlar
Sodda va murakkab hujjatlar
Namunaviy va qolipli hujjatlar
Rasmiy va shaxsiy hujjatlar
Tashkiliy hujjatlarga qaysi hujjatlar kiradi ?
Buyruq, buyruqdan koʻchirma, koʻrsatma, farmoyish
Ariza, bayonnoma, bildirishnoma, dalolatnoma
*Guvohnoma, yoʻriqnoma, nizom , ustav, shartnoma
Adres, taklifnoma , telegramma, xatlarQaysi uslub uchun frazeologik birikma ishlatilishi xos emas?
Ilmiy va badiiy
Badiiy va rasmiy
Ilmiy va rasmiy
Soʻzlashuv va ilmiy
Adabiy meyorning qanday koʻrinishi mavjud?
*Og‘zaki va yozma
Imloviy
Uslubiy
Fonetik
Hujjat matni qanday talablar asosida koʻriladi?
Xolislik, aniqlik
Ixchamlik, lOʻndalik
Mazmuniy tOʻliqlik
*Barcha javoblar toʻgʻri
Adabiy normaning qanday koʻrinishlari mavjud?
*Og‘zaki va yozma
Dialektal norma
Jargonlar normasi
Uzus
Qaysi uslubda atamalar kamroq Qoʻllaniladi?
Ommabop uslubda
Ilmiy – ommabop uslubda
*Badiiy uslubda
Rasmiy uslubda
Ma‘lumot – axborot hujjatlaridan Dalolatnoma nechta zaruriy qismdan iborat?
10 ta
*9 ta
12 ta
11 ta
Badiiy uslubga xos xususiyat qaysi javobda berilgan?
Tasviriy vositalarni Qoʻllamaslik
Badiiylik, atamalarni Qoʻllash
Soddaik , tantanavorlik
*Obrazlilik , estetik ta’sir etish vazifas
Qonun matnlari, farmonlar, buyruqlar, ariza… kabi hujjatlar qaysi uslubda yoziladi?
Badiiy uslubda
Soʻzlashuv uslubda
Ilmiy uslubda
*Rasmiy uslubda
Berilgan matndagi Oʻxshatishlarni aniqlang : Okoplardan yov chiqadi
Och bOʻriday uvlashib. Orqasidan ajal quvgan Tentaklarday kulishib.
Ajal quvgan
*Och bOʻriday, ajal quvgan tentaklarday
Tentaklarday
Ajal quvgan tentaklarday
Ma‘muriy – boshqaruv faoliyatida xizmat mavqeiga koʻra hujjatlar qanday guruhlarga boʻlinadi?
Tashkiliy , farmoyish hujjatlar
Ma’lumot – axborot hujjatlari
Xizmat yozishmalari
Barcha javoblar toʻgʻri
Soʻzni koʻp soʻzlamay, sizlab ayt, oz-oz,
Tuman soʻz tuginin shu bir soʻzda yoz. misralari kimga tegishli?
Xisrav Dehlaviy
Navoiy
*Yusuf Hos Hojib
Bobur
Farmoyish hujjatlar guruhiga qanday hujjatlar kiradi?
Guvohnoma, Yoʻriqnoma, Dalolatnoma
*Buyruq, Koʻrsatma, Farmoyish
Farmoyish, Ariza, Bayonnoma
Hisobot, Buyruq, Dalolatnoma
Ma‘lumot – axborot hujjatlar guruhiga qaysi hujjatlar kiradi?
*Ariza, Bayonnoma, Bildirishnoma, Dalolatnoma
Guvohnoma, Hisobot, Tilxat, Buyruq
Ma’lumotnoma, Shartnoma, E’lon, Vasiyatnoma
E’lon, Hisobot, Buyruq, Ariza
«Soʻzchi holina boqma,boq soʻz holini, KOʻrma kim der ani, koʻrgilkim, ne der.
Xorazmiy
Bobur
Forobiy
*Navoiy
“Lotin yozuviga asoslangan Oʻzbek alifbosini joriy etish toʻgʻrisida”gi Qonun qachon qabul qilingan?
1992-yil 3-mart
1989-yil 21-oktabr
*1993-yil 2-sentabr 4. 1993-yil 6-may
Turkiy Oʻzbek tilning rivojida kimning hissasi katta?
*Alisher Navoiy
Amir Temur
Ahmad Yassaviy
Zahiriddin Muhammad Bobur
Yusuf Xos Hojib qaysi asarning muallifi?
*Qutadg‘u bilig
Hibbatul haqoyiq
Devonu lug‘atit turk
Xamsa
Oʻzbek tili qaysi tillar oilasiga kiradi?
*Oltoy tillar oilasining turkiy turkumiga
Hind-yevropa tillari oilasining eron turkumiga
Hind-yevropa tillari oilasining slavyan tillari turkumiga
Oltoy tillar oilasining eron turkumiga
Matn nima?
Gap
Soʻz
Tinish belgilari
*Bir yoki bir necha sintaktik birliklardan tashkil topgan nutqiy butunlik
Ma‘lumot-axborot hujjatlaridan Ariza nechta zaruriy qismdan iborat?
9 ta
11 ta
*7 ta
10 ta
Rasmiy ishonchnomaning nechta zaruriy qismdan iborat?
9 ta
11 ta
*8 ta
10 ta
‘Annotatsiya’ soʻzining ma‘nosi nima? а) *Kisqacha ta‘rif
Xarakteristika
Bilim
Xabar, ma‘lumot
Annotatsiya janrida muayyan asar kimlarga mOʻljallanganligi aniqlanadimi?
Aniklanmaydi
Bu savol ahamiyatli emas
*Albatta, aniqlanadi
Fakat muayyan asarga xarakteristika beriladi
‘Maqola’ soʻzining ma‘nosi nima?
Tahlil
*Hajmi uncha katta boʻlmagan ilmiy asar
Xabar
Ilm
Maqola bajarayotgan vazifasiga qarab qanday xarakterlar kasb etadi?
Ilmiy xarakter kasb etadi
*Publitsistik kasb etadi
Nazariy kasb etadi
Publitsistik, problematik, nazariy, tanqidiy, ilmiy, metodik xarakter kasb etadi
Ilmiy maqola klassik namunasining hajmi necha sahifa boʻladi?
3-4 bet
4-5 bet
5-6 bet
*7-9 bet
Ilmiy maqolada muallifning ismi-sharifi,maqolaning nomi, Oʻquv yurti (ilmiy tashkilot yoki ishlab chiqarish korxonasi) nomlanishi qayd etiladimi?
a) qayd etilmaydi
b ) *savolda qoʻyilgan barcha talablar qayd etiladi
Ilmiy tashkilotning nomlanishi qayd etiladi
maqolaning nomi boʻlsa basYE)
«Ilm»soʻzi qaysi til atamasi va uning lugʻaviy ma‘nosi nima?
Forscha soʻz, bilim
Turkcha soʻz, ma‘lumotlar
Oʻzbekcha soʻz, tajribalar yigʻindisi
*Arabcha soʻz, kishining Oʻqish Oʻrganish va hayotiy tajribasi orqali orttirilgan bilimi
«Ma‘ruza» soʻzining ma‘nosi?
Axborot
Hisobot
*Biror mavzuda koʻpchilik oldida soʻzlangan nutq, doklad
Tezisning bir koʻrinishi
Ilmiy ma‘ruza uchun qancha vaqt ajratiladi.
4-5 minut
5-6 minut
7-8 minut D)*9-10 minut
Ilmiy axborot nima?
Hisobot
Ma‘ruza
*Muayyan sohadagi eng yangi yutuq va xulosalarning ilmiy daragi
Ma‘lumot
Ilmiy axborot uchun qancha vaqt ajratiladi?
10-15 minut
10-20 minut
8-9 minut
*5-7 minut
«Tezis»soʻzining ma‘nosi nima va uning matni hajmi qanchagacha boʻladi?
*grekcha soʻz, tasdiqlayman,2 betgacha
forscha soʻz, ma‘lum kilaman, 4 betgacha
ruscha soʻz, axborot, 3 betgacha
farangcha soʻz, xabar beraman, 2 betgacha
‘Taqriz’ qaysi tilning atamasi va u qanday ma‘nolarni beradi?
*Arabcha soʻz, ‘bayon qilish, soʻzlash, tasdiqlash’ ma‘nolarini beradi
Tojikcha soʻz, ‘asarning qimmatini belgilash’;
Forscha soʻz, ‘asarni tahlil etish’;
Forscha - tojikcha soʻz, ‘asarning Oʻrnini aniqlash’;
Referatda yagona fikr xukmronlik qiladimi yoki fikrlar majmui beriladimi?
Fikrlar majmui beriladi
Kamida 5 ta fikr aytiladi
*Yagona fikr hukmronlik qiladi va u tOʻliq isbot etiladi
Fakatgina tanqidiy fikr beriladi
‘Referat’ qaysi tilning atamasi va u qanday ma‘nolarni beradi?
Arabcha soʻz, ‘bayon qilish, soʻzlash, tasdiqlash’ ma‘nolarini beradi. *lotincha soʻz, ‘ma‘ruza qilaman, ma‘lum qilaman’
Forscha soʻz, ‘asarni tahlil etish’;
Forscha - tojikcha soʻz, ‘asarning Oʻrnini aniqlash’;
Izohli lugʻat – bu alifbo tartibda qurilgan butun bir dunyo… Barcha kitoblar lugʻatda joylashtirilganday… Faqat ularni ajratib ola bilish lozim.
Lugʻatlar haqida aytilgan ushbu jumlalar muallifi kim?
Eriyest Renan
*Anotol Frans
V.I. Dal
d) Emil Zolya
Birinchi boʻlib “izoh” atamasi qaysi lug‘atshunos olim lug‘atida Qoʻllanilgan?
*V.I. Dal
Emil Zolya
Eriyest Renan
Karl Linney
XVII asrning yarmiga kelib Yevropada lug‘atlarga munosabat Oʻzgarishining sabablarini belgilang.
Fanlar Akademiyasi, bilimlar Akademiyasi tuzila boshlaganligi
*Ayrim matnlarda uchragan qiyin soʻz va soʻz birikmalarini izohlashga urinish
Oʻz ona tillarini bilishga boʻlgan qiziqish
barcha javoblar toʻgʻri
Fransoʻz akademiyasi qachon va kim tomonidan tuzilgan?
1582-yil, V.I.Dal tomonidan
1712-yil, Karl Linney
*1635-yil Kardinal Rеshеl‘е
Toʻgʻri javob yoʻq
Ispan akademiyasida nashr etilgan lugʻatni belgilang.
A* «E‘tiborlilar lugʻati»
«Izohli lugʻat»
«Chet tilidan kirgan soʻzlar lugʻati»
«Chastotali lugʻat»
1902-yilda Varshavada nashr etilgan lug‘atni belgilang.
*7 tilli “Ruscha – fransoʻzcha – nemischa – tibetcha – mOʻg‘ulcha – uyg‘urcha –
xitoycha lug‘at»
2 tilli «Ruscha – Oʻzbekcha qisqacha botanika terminlari lugʻati»
«Yozuv yodgorliklari asosida qadimgi rus tilining lugʻati»
«Turkcha – tatarcha qiyosiy lugʻat»
Terminologik lug‘atlar qatorini belgilang.
“Ruscha – Oʻzbekcha matematik terminlar soʻzligi”, “Turk tillari lug‘ati»
*«Ruscha – Oʻzbekcha fizik terminlar lugʻati», «Ruscha – Oʻzbekcha – qisqacha botanika terminlari lugʻati»
«Ruscha – Oʻzbekcha matematik terminlar lugʻati», «Chet tilidan kirgan soʻzlar lugʻati»
Barcha javoblar toʻgʻri
Istiqloldan sOʻng yaratilgan “Oʻzbek milliy ensiklopediyasi” necha jilddan iborat va OʻzMEning I – XI jildlarida taxminan qancha maqola berilgan?
*12 jild, 50 ming maqola
14 jild, 40 ming maqola
13 jild, 30 ming maqola
12 jild, 40 ming maqola
Turli fan, texnika, madaniyat kabi turli soha haqida kerakli ma’lumotlar beruvchi asar…
KOʻp tillik lugʻatlar deyiladi
Tarixiy lugʻatlar deyiladi
*Terminologik lugʻatlar deyiladi
Qomusiy lugʻatlar deyiladi
1971-1980-yillarda nashr etilgan Oʻzbek sovet ensiklopediyasi necha jilddan iborat edi?
2 jild
10 jild
*14 jild
30 jild
Talabalarning Oʻquv-tadqiqot ishlarini nomlang?
Ilmiy ma‘ruza, axborot, hisobot
Tezis, taqriz,maqola
*Nazorat ishi, referat, kurs ishi,bitiruv malakaviy ish
Risola, annotatsiya, maqola
Soʻzning Oʻzi ifodalayotgan voqelikka mutlaqo mos va muvofiq kelishi deyiladi?
*Nutqning sofligi
Nutqning izchilligi
Nutqning ravonligi
Nutqning mantiqiyligi
Til madaniyatining asosiy tekshirish obekti nima?
*Adabiy til me‘yorlari
Lugʻat boyligi
Uslubiyat
Imlo
Nutqning tozaligiga salbiy ta‘sir etadigan unsurlami koʻrsating?
Varvarizmlar va vulgazmlar
Arxaizm va dialektizmlar
Adabiy me‘yor va imlo
*А, B javob
Nutqning tozaligi deganda nimani tushunasiz?
*Adabiy til me‘yorlariga yot boʻlgan birliklarningQoʻllanmasligi
Dialektizmlarning Qoʻllanmasligi
Nutq mantiqiyligiga rioya qilish
Nutq ifodaviyligini oshirish
Milliy Oʻziga xosligi bilan ajralib turuvchi nutq qanday nomlanadi?
Ogʻzaki
*Madaniy
Yozma
Badiiy
Yozuv tamoyillari
*2 ta
5 ta
4 ta
3 ta
Tog‘lardagi qip-qizil lola Boʻlib gOʻyo yqut piyola, Buloqlardan uzatadi suv, El koʻzidan qochadi uyqu. She’riy parchada tilning tasviriy vositalaridan qay biri qoʻllangan?
Oʻxshatish
*Qiyoslash
Sinekdoxa
Metonomiya
Qaysi adib ‘Tarbiya’ni tо’rt turga bо’ladi.
Qoshgʻariy
Beruniy
*A.Avloniy
Y.X.Xoji
1995-yilda qabul qilingan imlo qoidasiga koʻra quyidagi soʻzlarning qaysi biri qoʻshib yoziladi?
A) *kir sovun B) tarjimayi hol
C) liq toʻla D) och sariq
Tutuq belgisi (‘) qo‘yilishi kerak boʻlgan soʻzlarni aniqlang.
A) *maraka, tazim B) mOʻtadil, vaz
C) mashuq, mezon D) taziya, murojaat
Qaysi qatordagi soʻzda til oldi jarangli tovush lab-lab jarangli tovushi sifatida talaffuz etiladi?
A) mehmon B) bOʻyni C) *gapni D) minbar
Notoʻgʻri yozilgan soʻzlar qatorini koʻrsating.
oliyjanob, taqiqlamoq, ohanrabo
taqchil, bugʻu, hasharot
*hukumron, alyuminiy, vakum
boʻysunmoq, gulsapsar, binoyi
1995-yilda qabul qilingan imlo qoidasiga kora quyidagi sozlarning qaysi biri ajratib yoziladi?
A) *yarim avtomat B) bugʻdoy rang С) janubi gʻarb D) sovuq mijoz
Notoʻgʻri yozilgan soʻz qaysi qatorda berilgan?
A) hasharot B) netron C) obroʻli D)* xushhazm
Talaffuz va imloda farqlanadigan soʻzlar koʻrsatilgan qatorni toping.
1) tonna; 2) avtomat; 3) bahor; 4) okean; 5) kollej; 6) ishlov; 7) tovuq; 8) yasha; 9) bilan
A) 1, 2, 5, 7, 8, 9 B) 3, 4, 6, 8, 9 *C) 1, 2, 3, 4, 5, 7, 9 D) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
Qoʻsh undosh xato Qoʻllangan soʻzlar qatorini aniqlang.
*dramma, ushshatmoq
yalligʻlanish, horittirmoq
himmatli, haqqoniyat D) uvvos, uddaburon
Adabiy me’yor saqlangan soʻzlar qatorini belgilang.
giyohvan, xayir, gʻish, mas
pasay, chapdas, qayrilmoq, sanalmoq
artis, grip, dramma, darax
*yarmi, bagʻri, ayrilmoq, ikkala
Xato yozilgan sonlarni toping.
A) *besh-Oʻn, ellik-oltmishtacha B) uchchala, tOʻrttala
C) bitta, ikkita D) uchdan bir, beshdan uchQaysi juftlikda soʻzlar xato yozilgan?
A) mOʻ‘jaz, mOʻ‘jiza B) surat, sur‘at
C) nasha, nash‘a D) tana, ta‘na
Yangi imlo qoidasiga koʻra har bir soʻzi bosh harf bilan yoziluvchi birliklar qatorini belgilang
Oʻzbekiston qahramoni
*Barcha qatordagi soʻzlar bosh harf bilan yoziladi.
Xotira va qadrlash kuni D) Mustaqillik kuni
‘Oʻzbek tilining asosiy imlo qoidalari’ (1995) ga koʻra chiziqcha bilan yoziladigan soʻzlar qatorini toping.
unda bunda, uyma uy
*koʻpdan koʻp, yangidan yangi
ochiqdan ochiq, toʻgʻridan toʻgʻri
yangidan yangi, toʻgʻridan toʻgʻri
Chiziqcha bilan yoziladigan soʻzlar qaysi qatorda berilgan?
orom//baxsh, qiyma//taxta, ur//toʻqmoq
gul//chechak, bordi//keldi, och//sariq
*bodom//qovoq, toʻq//qizil, kecha//kunduz
uyma//uy, kiyim//kechak, dam//badam
Qaysi javobda 1995-yilda qabul qilingan imlo qoidasiga koʻra ajratib yoziladigan soʻz berilgan?
A) sovuq mijoz B) yarim avtomat
C) kula yozdi D)* bugʻdoy rang
-illa fe‘l yasovchi qoʻshimchasi qaysi soʻzlarga qoʻshilganda fonetik yozuv asosida yoziladi?
A) lOʻk, gʻing, ship B) shov, shiq, dik
C) shov, guv, ship D) *shov, guv, shuv
Diagramma soʻzining 3-bOʻg‘ini nechta tovushdan tarkib topgan?
A) *3 ta undosh, 1 ta unli В) 3 ta undosh, 2 ta unli
C) 2 ta undosh, 1 ta unli D) 1 ta undosh, 1 ta unli
Qaysi qatordagi soʻzlarda «o» unlisi «a» singari talaffuz qilinadi?
*dekoratsiya, omonim, monitoring
savol, bahor, zamon C) okulist, tonna, tort
D) dekoratsiya, bola, …
Quyida berilgan soʻzlarning qaysilariga egalik qoʻshimchalari qoʻshilsa, bu soʻz fonetik yozuv asosida yozilmaydi?
1) Oʻrin; 2) park; 3) rizq; 4) kapalak; 5) bOʻgʻiz; 6) nutq; 7) qorin; 8) butoq; 9) farq;
10) tuproq
A) 3, 4, 5, 10 B) 6, 8, 9 C) 2, 3, 6, 9
D) *1, 5, 9, 10
QOʻsh unlilarsiz yozilishi kerak boʻlgan soʻzni toping.
A) manfaatdor B) mutakaabbir
C) *mutolaa D) mutaassib
Imlo qoidasiga koʻra notoʻgʻri yozilgan soʻzlarni toping.
1) yutiq; 2) badiiy; 3) ukrayin; 4) tassurot; 5) mone; 6) ehtirom A) 1, 3, 4 B) 2, 5, 6 C) *1, 2, 5 D) 1, 3, 4, 5
Talaffuzda tovush orttirilishi yuz bergan soʻzlar qatorini toping.
A) tabiat, doim, ilm B) unga, achchiq, issiq
C)* qadr, doʻst, g‘isht D) goʻsht, yozdir, iliq
Imlo qoidasiga koʻra xato yozilgan soʻzni toping.
A) hasharot B) zalvorli C) *qaynana D) qat’i nazar
BOʻg‘in koʻchirish haqida aytilgan qaysi qoida notoʻgʻri?
Do'stlaringiz bilan baham: |