Umumiy so`roq gaplar – (geniral questions). Umumiy so`roq gaplar gapning boshida, eganing oldiga yordamchi fe`l ya`ni modal fe`lni qo`yish bilan yasaladi. Agar dark gapda yordamchi fe`l bo`lmasa eganing oldiga do “does” yoki did yordamchi fe`llari qo`yiladi, asosiy fe`l esa egadan keyin qo`yiladi.
Is he reading a letter?
U xat o`qiyaptimi?
Does he live in London?
U Londonda yashayaptimi?
Umumiy so`roq gaplarda oddatda qisqa javob beriladi.
Do you speak Freanch? Yes, I do.
Siz Fransuzcha gapirasizmi? Ha,
Do you like it here? Siz buni yoqtirasizmi? (P.A “TPOTH” p 139).
Will you have a cigarette?
Sigareta chikasizmi? (P.A “TPOTH” p 139).
Did I talk about him? Yes
Man u haqida suhbatlashdim? Ha (P.A “TPOTH” p 151).
Maxsus so`roq gaplar: gapning biror bo`lagiga beriladi va who? Kim?, what? Nima?, which? When? Where? Why? How? How much, how many? How long? Kabi so`roq so`zlar bilan boshlanadi.
What did the teacher do yesterday?
O`qituvchi kecha nima qildi?
How did it happen, Sam?
Bu qanday sodir bo`ldi Sam? (P.A “TPOTH” p 75).
What do you want?
San nimani hohlaysan? (P.A “TPOTH” p 77).
What is it?
Bu nima? (P.A “TPOTH” p 181).
What does he do?
Uni kasbi nima? (P.A “TPOTH” p 122).
What is going on here?
Bu yerda nima davom etyapti? (P.A “TPOTH” p 128).
Why are you crying?
Siz nimaga yig`layopsiz? (P.A “TPOTH” p 128).
What are you doing? (P.A “TPOTH” p 128).
Maxsus so`roq gaplarga to`liq javob beriladi.
When did he read an interisting storiy to the students?
He read it to thim yesterday?
Tasdiq so`roq gaplar – umumiy so`roq gaplarning bir turi tasdiq so`roq gaplardir.
Tasdiq so`roq gaplari bo`lishli yoki bo`lishsiz darak gapga qisqa umumiy so`roq gap qo`shiladi.
You speak French, don`t you?
Muqobil so`roq gaplar. (Alternative questions).
Muqobil so`roq gaplar or bog`lovchisi bilan bog`langan ikki ta umumiy so`roq gapdan iborat bo`ladi, odatda ikkinchi so`roq gap to`liq bo`lmaydi.
Do you like tea or coffee?
Siz choyni yoqtirasizmi yoki kofeni?
Muqobil so`roq gapga to`liq javob beriladi: Is he reading or worning?
He is working
d) buyruq gaplar (Imperative Sentences).
Buyruq gaplar hamsuhbatni biror ish qilishga undaydi.
Buyruq gaplarda so`z tarkibi darak gaplarnikiga o`xshaydi, ammo ularda ega (you) bo`lmaydi va bu gaplar kesimdan boshlanadi.
Open the door?
Don`t be lake, please.
e) undov gaplar. (Exclamatory Sentences)
Har qanday darak gapni undov gapga aylantirsa bo`ladi. Undov gaplar kuchli hissiyot bilan aytiladi.
Ularda ajablanish, zavqlanish, g`azablanish va boshqa hislar ifoda etadi.
Att lost you have returned!
Nihoyat qaytib keldingiz!
Have you ever seen such weather!
Bunday havoni ko`rganmisiz!
Hurry up!
Shoshiling! Tez bo`ling!
Do'stlaringiz bilan baham: |