I LL в 0 ‘ L i м milliy iqtisodiyot (makroiqtisodiyot)ning amal qilish V a rivojlanish qonuniyatlari



Download 1,37 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/26
Sana12.03.2022
Hajmi1,37 Mb.
#491763
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   26
Bog'liq
14-mavzu

Qo‘shilgan qiymat 
bu korxona tomonidan ishlab 
chiqarilgan mahsulot qiymatidan mol yetkazib beruvchilardan 
sotib olingan va iste'mol qilingan xomashyo va materiallar, 
yonilg'i-moylash materiallari, energiya va boshqa inventarlar 
qiymati chiqarib tashlangandan keyin qolgan qismining bozor 
qiymati.
Boshqacha aytganda, qo'shilgan qiymat - bu korxona yalpi 
mahsulotidan yoki ishlab chiqargan mahsulotining bozor 
narxidan (amortizatsiya ajratmasidan tashqari) joriy moddiy 
xarajatlar chiqarib tashlangan miqdoriga teng.
YalM yopdamida milliy iqtisodiyotda tovar va xizmatlap 
ishlab chiqarish yillik hajmini hisoblashga harakat qilinadi.
YalM yil davomida ishlab chiqarilgan barcha pirovard 
tovarlap va xizmat laming bozor narxidagi summasi bo'lganligi 
uchun tovarning o'zi, uning nafliligi ko'paymagan holda 
narxlar oshishi cvaziga lining hajmi oshib ketishi mumkin. 
Narx ishlab chiqarish umumiy hajmining hap xil elementlarini 
yagona umumiy asosga keltirishning eng keng tarqalgan 
ko'rsatkichi sifatida foydalaniladi. Shuning uchun yalpi milliy 
mahsulotga baho berishda nominal va real milliy mahsulot 
hisobga olinadi. Joriy bozor narxlarida hisoblangan milliy 
mahsulot 
nominal 
milliy 
mahsulot, 
o'zgarmas, 
qiyosiy 
narxlarda hisoblangan milliy mahsulot esa 
real milliy mahsulot
deb yuritiladi. Har xil yillarda ishlab chiqarilgan YalM 
qiymatini faqat narx o'zgarmagan taqdirda o'zaro taqqoslash
421
www.ziyouz.com kutubxonasi


mumkin 
bo'ladi. 
Bundan 
tashqari 
narx darajasi 
bi/ga 
iqtisodiyotda 
inflyatsiya (narx darajasining o'sishi) yoki 
deflyatsiya (narx darajasining kamayishi) o'rin tutganligini va 
uning miqyosi qandayligini bilish imkonini beradi.
Narx darajasi indeks shnklida ifodalanadi. 
Narx indeksi
joriy yildagi ma'lum guruh lovaplap va xizmatlap to'plarm 
narxlapi summasini, xuddi shunday tovarlar va xizmatlar 
miqdorining bazis davrdagi narxlari summasiga taqqoslasii 
orqali hisoblanadi. Taqqoslashning boshlang'ich davri «bazis 
vil» deyiladi. Agar aytilganlarni formula shakliga keltirsak. u 
quyidagi ko'nnbim i oladi:

Download 1,37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   26




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish