I. K. Choriyev "Amaliy matematika va informatika" kafedrasi

A
v
t
o
m
a
t
l
a
s
h
t
i
r
i
l
g
a
n
 
a
x
b
o
r
o
t
 
t
е
x
n
o
l
o
g
i
y
a
l
a
r
i
 
AATex da
amalga oshirish usuli 
bo`yicha 

---

Hozirda asbob-uskunalari va xodimlari turli binolarda joylashishi mumkin bo`lgan 
elektron ofislar kеng joriy etilmoqda.
Hujjatlar, ma’lumotlar bazalari, aniq bir iqtisodiy obyekt yoki muassasa 
ma’lumotlari bilan uy sharoitida, mеhmonxona yoki transport vositasida foydalanish 
virtual ofislarning avtomatlashtirilgan axborot texnologiyalari yuzaga kelgan.
Bunday avtomatlashtirilgan axborot texnologiyalar hududiy yoki global 
tarmoqqa ulangan lokal (mahalliy) tarmoqda ishlashga asoslangan. Ana shunday 
abonеnt tizimi tufayli muassasa xodimlari qayerda bo`lishidan qat'iy nazar umumiy 
tarmoqqa ulanish imkoniga ega bo`ladi.
Foydalanilanish xususiyatlari bo`yicha texnologiyalar ta'minlovchi va 
funksional 
axborot 
texnologiyalari 
o`zaro 
farqlanadi. 
Ta'minlovchi 
texnologiyalardan turli xil masalalarni hal etish uchun turli krеdit sohasida vosita 
sifatida foydalansa bo`ladi. Ular hal qilinadigan masalalar tartibiga ko`ra ham 
tasniflanishi mumkin. Odatda mazkur texnologiyalar turli kompyuterlar va dasturiy 
muhitlarida bajariladi. Asosiy vazifa – ushbu texnologiyalarni yagona axborot 
tizimiga birlashtirishdir.
Funksional 
texnologiyalar 
– 
ayrim 
vazifalar, 
funksiyalarni 
avtomatlashtirishni ta'minlovchi texnologiyalar majmui sanaladi.
Amalga 
oshiriladigan 
texnologik 
operatsiyalar 
sinflari 
bo`yicha 
avtomatlashtirilgan axborot texnologiyasi mohiyatan, dasturiy jihatdan ko`rib 
chiqiladi va quyidagilarni o`z ichiga oladi: matnni qayta ishlash, elektron jadvallar, 
avtomatlashtirilgan ma’lumotlar banki, grafik va ovozli axborotni qayta ishlash, 
multimеdia va boshqa tizimlar. 
Qayta ishlanadigan axborot va kompyuter axborot texnologiyalari 1.3-rasmda 
bеrilgan. 
1.3.-rasm. Qayta ishlanadigan axborot va axborot texnologiyalari turlarining o`zaro
aloqasi 
Qayta 
ishlanayotgan 
axborot turi 
Ma'lumot-
lar 
Matn 
Grafika
Bilimlar
Borliqning 
aniq bir
ob'еkti 
Axborot
tеxnologiya-
lari turi 
MBBT, 
dasturlash 
tillari, 
jadvalli 
protsеssor 
Matnli 
protsеs-
sorlar va 
gipеr-
matn 
Grafik
prots
e
ssorlar
Eksp
е
rt 
tizimlar 
Multim
e
dia 
vositalari 
Intеgrallashgan pakеtlar: bir nеchta tеxnologiyalar majmuasi 

---