I iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti va bilish uslubi

 
Mul'tiplikator samarasi 
=      Real SMM dagi o'zgarishlar_____  
     Investitsion sarflardagi uzgarish
 
 
SMM dagi o'zgarish = multiplikator x Investitsiyalardagi o'zgarish. 
Investitsion  sarflardagi  o'zgarishdan  tashqari  iste'mol,  davlat  xaridi  yoki  eksportdagi 
o'zgarishlar ham multiplikator samarasiga ta'sir ko'rsatadi. 
Mul'tipikator  samarasi  najita  holatga  asoslanadi.  Birinchidan,  iqtisodiyotda  bir  subyekt 
tamonidan qilingan sarf, boshqasi tomonidan daromad shaklida olinadi. Ikkinchidan, daromaddiga 
har  kanday  o'zgarish  iste'mol  va  jamg'arishda  xuddi  shunday  yo'nalishda  o'zgarish  bo'lishiga  olib 
keladi. 
Iqtisodiy muvozanatlik darajasini aniqlashda  yuqoridagi  gullardan tashqari balans usulidan 
va «xarajat va natija» larni taqqoslash usulidan ham foydalaniladi. 
Balans  usulida  tarmoqlararo  balans,  moddiy,  moliyaviy  va  ishchi  kuchi  balanslaridan 
foydalanilib iqtisodiyotdagi muvozanatlik darajasiga baho beriladi. 
«Xarajat  va  natija»larni  taqqoslash  usulida  ishlab  iqarishga  qilingan  iqtisodiy  resurs 
xarajatlari miqdori olingan mahsulot hajmi bilan taqqoslanib muvozanatlik darajasi taxlil qilinadi.