I ham dam ov, Z. Bobom uradov, E. Hamdamova

5.  O ‘nnon-meliorativ  tadbirlar
Bu tadbirlarga quyidagilar kiradi:
a)  ixota  o‘rmonlar polasalarini tashkil qilish;
b)  yirik yo‘l va  irrigatsiya  kanallar atroflariga  daraxtlar ekish;
d)  qirg‘oqlar,  qirlarni  mustahkamlaydigan  o‘simliklami  ekish;
e)  tog‘  qiyalarida  terrasalar  tashkil  etib  yowoyi  va  meva  daraxtlarini 
o'tqazish;
f)  qumlarda o‘rmonlar tashkil etib ko‘chuvchi qumlami mustahkamlash.
Asosiy  ixota  o ‘rmon  polasalari  3—4  qatordan  iborat  bo‘lib,  shamolga
nisbatan  ko'ndalangiga bir-biridan  300—500  m  masofada joylashtiriladi.
Bundan  tashqari,  yordamchi  ixota  o'rmonlari  bo'lib,  1—2  qator  qilib 
asosiy  o'rmon  polasalariga  perpendikulär  holda  bir-biridan  800—1200  m 
masofada joylashtiriladi.
Kuchli  shamollar  bo‘lib  turadigan  hududlarda  ixota  o‘rmonlar  uchun
2—3  %  sug‘oriladigan  yerlar  ajratilsa,  o‘rtacha  holatdagida  1,5—2  %, 
kuchsiz shamolli  holatlarda  0,5  %  yer ajratiladi,  xolos.
Yillik  yog'ingarchilikning  miqdori  300  —  500  mm  boigan  lalmikor 
yerlarda  ixota o ‘rmonlarni  tashkil etish  mumkin.
Tog‘  zonalaridagi  terrasli  o'rmonlar  8°  dan  40°  gacha  qiyali  bo'lgan 
Qashqadaiyo,  Surxondaryo,  Jizzax va Toshkent viloyatlarida taslikil qilinadi.
Qumli  cho‘llarni  saksovul,  izen,  selin,  teresken  va  shu  kabi 
o ‘simliklami ekish  yo‘llari  bilan  mustalikamlanadi.
Bunday  ishlar  asosan  Qoraqalpog'iston  respublikasi,  Xorazm,  Buxoro 
va  Qashqadaryo viloyatlarida olib borilmoqda.