20. Трейдерлар аутентификацияси қачон бошланади ва бу ҳолда қандай ҳатти-ҳаракатлар амалга оширилиши лозим?
“Ўзбекистон республика валюта биржасида банклараро савдо сессияларини ўтказиш қоидалари”нинг 23 ва 24-бандларига мувофиқ савдолар бошланишидан 30 минут олдин трейдернинг биржа битимларини тузиш ҳуқуқини тасдиқлаш тартиб-таомили (трейдерлар аутентификацияси) ўтказилади.
Бунда Савдо тизимига трейдерларнинг шахсий коди ва пароли киритилади. Трейдернинг пароли бевосита унинг иш жойидан киритилади.
Аутентификациядан сўнг трейдерлар Савдо тизимига чет эл валютасининг хариди ва сотуви учун бошланғич буюртмаларни киритадилар.
21. Савдолар ўтказишда чет эл валютасининг сўмга нисбатан бошланғич курси сифатида қайси курсдан фойдаланилади?
“Ўзбекистон республика валюта биржасида банклараро савдо сессияларини ўтказиш қоидалари”нинг 25-бандига мувофиқ савдоларни ўтказишда чет эл валютасининг сўмга нисбатан бошланғич курси сифатида бундан олдинги савдоларда ўрнатилган курсдан фойдаланилади.
22. Савдоларни ўтказиш ва курсни белгилаш тартиби қандай?
“Ўзбекистон республика валюта биржасида банклараро савдо сессияларини ўтказиш қоидалари”нинг 26-34-бандларига мувофиқ савдо бошланишига Савдо тизимида тақдим этилган бошланғич буюртмаларнинг умумий ҳажмлари орасидаги фарқ миқдори ҳамда ишораси ҳақидаги маълумот акс эттирилади.
Агарда, чет эл валютасининг сотуви учун тақдим этилган бошланғич буюртмаларнинг ҳажмлари харид учун тақдим этилган бошланғич буюртмаларнинг ҳажмларидан ортиқ бўлса, уларнинг орасидаги фарқ ишораси мусбат (“+”) ҳисобланади.
Аксинча, агарда чет эл валютасининг хариди учун тақдим этилган бошланғич буюртмаларнинг ҳажмлари сотув учун тақдим этилган бошланғич буюртмаларнинг ҳажмларидан ортиқ бўлса, уларнинг орасидаги фарқ ишораси манфий (“-”) ҳисобланади.
Савдолар бошланишида Савдо тизимидаги бошланғич буюртмаларнинг (харид ва сотувга) ҳажмлари орасидаги фарқ ишораси мусбат (“+”) бўлса, биржа маклери чет эл валютасининг сўмга нисбатан курсини бир бирликка туширади.
Аксинча, Савдо тизимидаги бошланғич буюртмаларнинг(харид ва сотувга) ҳажмлари орасидаги фарқ ишораси манфий (“-”) бўлса, биржа маклери чет эл валютасининг сўмга нисбатан курсини бир бирликка оширади.
Агарда, чет эл валютасининг сотуви учун тақдим этилган бошланғич буюртмаларнинг ҳажмлари харид учун тақдим этилган бошланғич буюртмаларнинг ҳажмларига тенг бўлса, уларнинг орасидаги фарқ миқдори нолга (“0”) тенг, деб ҳисобланади. Бу ҳолда, савдолар ёпиқ деб эълон қилинади ва барча битимлар учун чет эл валютасининг сўмга нисбатан бошланғич курси қўлланилади.
Чет эл валютасининг сўмга нисбатан курси ўзгартиришининг минимал бирлиги – 0,01 сўм. Савдолар бошланишида чет эл валютасининг хариди ва(ёки) сотуви учун тақдим этилган бошланғич буюртмаларнинг умумий ҳажмлари орасидаги фарқ миқдоридан келиб чиққан ҳолда, трейдерларнинг розилиги билан, биржа маклери минимал курс ўзгариш бирлигини ўзгартириши мумкин. Курс ўзгаришининг максимал бирлиги – 0,1 сўм.
Савдо тизимида чет эл валютасининг сўмга нисбатан бошланғич курсининг биринчи ўзгаришидан кейин курс ҳаракати йўналиши ўзгаришига йўл қўйилмайди.
Савдолар давомида трейдерлар Савдо тизимига қўшимча буюртмалар киритишлари мумкин.
Бошланғич ва қўшимча буюртмаларнинг миқдори операция варағида акс эттирилади.
Ҳар сафар Савдо тизимига трейдерлар томонидан буюртма киритилганида Савдо тизими мазкур буюртмаларга мувофиқ қуйидаги тартиб-таомилларни амалга оширади:
инструментнинг хариди учун буюртма киритилганида, Дилернинг сўмдаги режа позициясини, ЎзРВБ ундирадиган воситачилик мукофотини ҳисобга олган ҳолда, ушбу буюртманинг қондирилиши учун етарли бўлган миқдорга камайтиради ва унинг чет эл валютасидаги режа позициясини кўпайтиради;
инструментнинг сотуви учун буюртма киритилганида, Дилернинг чет эл валютасидаги режа позициясини ушбу буюртманинг қондирилиши учун етарли бўлган миқдорга камайтиради ва унинг сўмдаги режа позициясини кўпайтиради.
Савдоларни ўтказиш жараёнида Савдо тизимидаги барча буюртмаларнинг ҳажмлари (харид ва сотувга) орасидаги фарқ ишораси мусбат (“+”) бўлса, биржа маклери чет эл валютасининг сўмга нисбатан курсини яна бир бирликка туширади.
Аксинча, Савдо тизимидаги барча буюртмаларнинг ҳажмлари (харид ва сотувга) орасидаги фарқ ишораси манфий (“-”) бўлса, биржа маклери чет эл валютасининг сўмга нисбатан курсини яна бир бирликка оширади.
Савдолар ўтказишдаги бу жараён Савдо тизимидаги барча буюртмаларнинг ҳажмлари (харид ва сотувга) орасидаги фарқ миқдори нолга (“0”) тенг бўлгунга қадар давом этади.
Савдо тизимидаги барча буюртмаларнинг ҳажмлари(харид ва сотувга) орасидаги фарқ миқдори нолга (“0”) тенг бўлганда, яъни чет эл валютасига бўлган талаб ва таклиф ҳажмларининг тенглашишига эришилса, фиксинг ҳолати юз беради ва биржа маклери савдоларни ёпиқ, деб эълон қилади.
Савдолар давомида тузилган барча битимлар учун чет эл валютасининг сўмга нисбатан ягона курси қўлланилади.
Савдо тизимига трейдерлар томонидан қўшимча буюртма киритилганида чет эл валютасининг хариди ва(ёки) сотуви учун тақдим этилган барча буюртмаларнинг умумий ҳажмлари орасидаги фарқ ишораси ўзгарса, охирги берилган буюртма курс белгилаш учун зарур бўлган ҳажмда қондирилади.
Do'stlaringiz bilan baham: |