I. Bob. XIX asr oxiri-xx asr boshlarida Buxoro va Rossiya munosabatlarining shakillanish jarayonlari

Mavzuning  o’rganilish  darajasi.  O’rta  Osiyo  xonliklari  va  Rossiyaning  XIX 

                                                             

1

Karimov I.A. Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q.-T.:O’zbekiston, 1999. –B. 28. 

2

Amonova  F.  Buxoro-Rossiya  iqtisodiy  aloqalari  tarixiga  bir  nazar.-T.:Alisher  Navoiy  nomidagi  O’zbekiston 

Milliy kutubxonasi nashriyoti, 2011,3-bet. 

 

 

 

---

4 

 

asr oxiri-XX asr birinchi choragida olib borilgan diplomatik munosabat tarixini 

yorituvchi  asarlar  juda  ko’p.  Bu  mavzuda mahalliy  tarixchilar  bilan  bir  qatorda 

xorijliklar,  xususan  rus  tarixchilari  ham  bir  qancha  tadqiqot  ishlarini  olib 

borganlar.  Bunday  tadqiqotlar  qatorida  Rashidov  U,  Rashidov  O’  (Buxoroning 

Rossiya  bilan  iqtisodiy  va  siyosiy  munosabatlari  tarixidan  1900-1925y.y-

Buxoro.:”Buxoro”,  2013),  (Amonova  F.  Buxoro-Rossiya  iqtisodiy  aloqalari 

tarixiga  bir  nazar.-T.:Alisher  Navoiy  nomidagi  O’zbekiston  Milliy  kutubxonasi 

nashriyoti,  2011)  va  boshqalarni  kiritish  mumkin.  Buxoro-Rossiya  iqtisodiy 

munosabatlarini  o’rganilishi  shuningdek  ma’lum  darajada  Z.K.Ahmedjonova, 

Sh.H.Avezova,  D.X.Razzoqov,  R.E.Xoliqova

2

  va  boshqalar  tomonidan 

o’rganilgan. Mustaqillik yillarida bu mavzuga tarixiy haqiqat ko’zi bilan qaralib 

mahalliy  tarixchilar  tomonidan  qator  ilmiy  xulosalarga  boy  asarlar  nashr  etildi. 

Bu  sohada  F.Qosimov,  D.Alimova,  S.Agzamxo’jayev,  R.Abdullayev, 

B.Ergashev

 

kabi  taniqli  olimlarning  ishlari  diqqatga  sazovor.

 

  Bundan  tashqari 

XIX  asr-XX  asrlar  davomida  Buxoroga  kelgan  rus  elchi  va  sayohatlarining 

esdaliklari ham bu mavzuni yorituvchi birinchi darajali manbalar qatoriga kiradi. 

Xullas,  bu  mavzu  bugungi  kunga  qadar  atroflicha  o’rganilgan  bo’lsa-da,  ba’zi 

bir  jihatlari  to’liq  o’rganilmagan.  Bu  mavzuni  tadqiq  etish  uchun  arxiv 

materiallari  va  turli  olimlarga  ma’lum  bo’lmagan  esdaliklar  va  ma’lumotlar 

mavjud bo’lib, ular o’z tadqiqotchilarini kutmoqda.