I bob rossiya va uzoq sharq yerlarida o`stiriladigan daraxtdan tayyorlangan yog`och turlari va xomashyosi haqida malumotlar

Yog`ochning texnologik xossalari

Yog`ochning metall mahkamlagichlarni ushlab turish xususiyati, Mixlarni yog`och tolalariga perpendikulyar qoqqanda, ular tolalarni qisman qirqadi, qisman egadi, yog`och tolalari suriladi va mixning yon sirtlarini siqadi, bu ishqalanish kuchi mixni yog`ochda ushlab turadi.
Yog`ochni sinashda berilgan o`lchamdagi mix yoki shurupni sug`urib olish uchun kerak bo`ladigan kuch kgk da yoki solishtirma kuch kgk/sm2 da aniqlanadi.
Sug`urib olishga qarshilik kattaligi tolalarga nisbatan yo`nalishga, yog`ochning turi va zichligiga bog`liq, yog`ochning toresiga qoqilgan mixni sug`urib olish uchun tolalarga ko`ndalang qoqilgan mixni sug`urib olishga karaganda kam (10—50%) kuch kerak bo`ladi. Yog`och qancha zich bo`lsa, mix yoki shurupni sug`urib olganda shuncha ko`p qarshilik ko`rsatadi.
Masalan, zichligi 800 kg/m3 bo`lgan grab yog`ochiga mix qoqish va sug`urib olish uchun zichliti 500 kg/m3 bo`lgan qarag`ay yog`ochiga nisbatan to`rt marta katta kuch kerak bo`ladi.
Nam yog`ochga mix qoqish oson, biroq yog`och quriganidan keyin mixni ushlab turish susayadi. Yog`ochlardan shurupni sug`urib olishga qarshilik mixga nisbatan ikki marta ortiq bo`ladi.
Yog`ochning mix va shurupni sug`urib olishga ko`rsatadigan qarshiligi GOST 13395 – 67 ga muvofiq aniqlanadi.

Yog`ochning egilishga chidamlilik xossasi.
Yog`ochning egilishga chidamliligi quyidagicha sinaladi. O`lchamlari 10x30x500 mm bo`lgan bruscha shaklidati yog`och namunasi almashtiriladigan andazalarda ketma-ket egiladi; andazaning dastlabki radiusi 50 sm va namuna andazaning qavariq sirtiga tekkuncha egiladi. Keyin namuna qavariq tomonining radiusi 45 sm bo`lgan andazada egiladi. Keyin andaza radiusining kattaligi namunalarda yemirilish (sinish, bukilish) belgilari paydo bo`lguncha kamaytira boriladi. Namunada yemirilish boshlangan andaza radiusi yog`ochning egilishga chidamlilik xossasini xarakterlaydi, Yaproqli halqasimon naychali daraxt (eman, shumtol) va tarqoq nayli (qayin) daraxtlar yog`ochi eng ko`p egiladi. Nina bargli daraxt yog`ochi ko`p egilmaydi. Nam yog`och quruq yog`ochga nisbatan ko`proq egiladi.