I bob qattiq jismlar 1-§. Qattiq jismlarning fizikasida asosiy tushunchalar

 
 
 
 
 
 
Rasm. 
11.19. 
Kompensatsiyalangan 
kremniydagi 
davriy 
va 
stoxostik 
avtotebranishlar:    

=1,48 mkm; E, V/sm:  a-540,   b-545.4, v=555,   g-565, d=575, e-
600, j-610,   z-625. 
 
 Rasmdan  ko‗rinadiki,  davriy  avtotebranishlar  ikki  va  undan  ko‗p  garmonikali 
buferkatsiyalarga o‗tib (rasmda b, j), so‗ngra dinamxaos ko‗rinishidagi tebranishlarga 
o‗tishi  kuzatilar  ekan  (rasmda  u).  Dinamik  xaos  ko‗rinishdagi  avtotebranishlarning 
shaklini  katta  vaqt  oralig‗i  bo‗yicha  taxlil  qilinganda,  tebranishlarni  o‗rtasida 
qandaydir  davriy  takrorlanib  turadigan  avtotebranish  shaklini  uchratish  mumkin 
bo‗ldi. 
Davriy avtotebranishlarni boshlanish yoki so‗nish chegarasi oldida dinamik xaos 
ko‗rinishdagi  avtotebranishlar  kuzatildi.  Avtotebranishlarni  xuddi  shunday  holati 
tashqi harorat va yoritilganlikning quvvatini o‗zgartirganda ham kuzatildi. 
Kompensatsiyalangan kremniyda yorug‗lik ta‘sirida kuzatilgan avtotebranishga 
qo‗shimcha  yorug‗lik  ta‘sir  etilganda  avtotebranishni  so‗nishi,  yorug‗lik 
o‗chirilganda  esa  avtotebranishni  qayta  tiklanishi  ya‘ni  gisterezis  xolati  ham 
o‗rganildi (10.20 rasm).