I bob. Nazariy qism

Ta’rif. y=ax²+bx+c funksiya kvadrat funksiya deyiladi, bunda a, b va c – berilgan haqiqiy sonlar, a0, x-haqiqiy o’zgaruvchi.

Agar bizga parametrli kvadrat funksiya berilgan bo`lib, parametrning qanday qiymatlarida berilgan kvadrat funksiyaning grafigi Ox o`qidan yuqorida(yoki pastda) yotishini so`ralsa, bunda, ko`pincha, ikkita tengsizlikdan iborat tengsizliklar sistemasini yechishga tog`ri keladi. Bunda quyidagi 6 ta holatlar bo`ladi. Bu holatlar chizmada yaqqol ko`rsatilgan. Demak, masalaning shartiga qarab, kerakli sistemani yechamiz:
Agar y=a*x*x+b*x+c ko’rinishidagi kvadrat funksiyada D=b*b-4*a*c D<0 va a>0 bo’lsa birinchi rasm korinishidagi grafik hosil bo’ladi.
Agar discriminant ya’ni D≤0 va a>0 bo’lsa ikkinchi rasm hosil bo’ladi.

D>0 va a>0 bo’lsa, u holda 3-rasm hosil bo’ladi. D<0 va a<0 bo’lsa 4-rasm hosil bo’ladi.

D≤0 va a<0 bo’lsa 5-rasm hosil bo’ladi. D>0 va a<0 bo’lsa 6-rasm hosil bo’ladi.

2.2 C# dasturlash tilida kvadrat funksiya grafigini chizish

Y=ax²+bx+c kvadrat funksiyani girafigini chizish uchun 7 ta label, 3 ta TextBox, 1 ta Panel, 3 ta Button va 1 ta timer kompanentasidan foydalanilgan.
Label1 ga quyidagi yozuv kiritilgan:

Qolgan labellar quyidagi ko’rinishga ega:
4 5 6

1 2 3
TextBox1 ga kvadrat funksiyaning birinchi koefitsiyenti ya’ni a kiritiladi, TextBox2 ga esa kvadrat funksiyaning ikkinchi koefitsiyenti ya’ni b kiritiladi, TextBox3ga esa kvadrat funksiyaning uchinchi hadi ya’ni ozod hadi c kiritiladi.


1 2 3

P anel kompanentasi yordamida chizmalar chizish, koordinata o’qlari bilan ishlash, shakllar yasash bilan shug’illanish, turli turdagi shakllarni chizishga mo’jallangan kompanenta hisoblanadi.

Button tugma vazifasini bajaradi. U dasturda asosan ma’lum bir qonun va qoida asosida ishlaydigan buyruqni bajarishni tasdiqlab beradi, yoki dasturdagi biron bir kompanentga murojat qiladi.
Bizning dasturimizda button1 tugmasi asosiy vazifani bajaradi, ya’ni ma’lum qoidaga asoslanib dasturni ishga tushiradi va panelga murojat qilib kvadrat funksiya grafigini chizishga buyrug’ini beradi. Button2 tugmasi ya’ni “Chiqish” esa dasturni yopish vazifasini bajaradi. Button3 tugmasi ya’ni “Tozalash” textBoxga kiritilgan sonlarni o’chirib kvadrat funksiyani koefitsiyentlarini boshqattan kiritish imkonini beradi.



Button – tugma o’rnatish.
Dasturimizda timerni vazifasi kvadrat funksiyani grafigini ma’lum bir vaqt oralig’ida chizishga xizmat qiladi.
Timer – vaqt bilan ishlash.
Dastur ishga tushganda quyidagi ko’rinishga ega bo’ladi:

Tozalash tugmasini bosganda dastur quyidagi ko’rinishda bo’ladi:

TextBoxga yana son kiritib hisoblash tugmasi bosilganda dastur boshqa grafik chizadi: