I bob. Mexanik harakat haqida umumiy ma’lumotlar 1-§. Jismlarning harakati mexanik harakat

8-rasm.
 Vaqtni bir o‘lchamli
koordinatada ifodalash
o‘tmish
hozir
kelajak
7-rasm. 
Samolyot harakatini uch 
o‘lchamli koordinatada tasvirlash
z
x
y
o

---

14
Kinematika asoslari
Vaqt  hodisalarning  kеtma-kеt  o‘zgarish  tartibini  va  jarayon-
lar ning  davomiyligini  ifodalaydigan  fizik  kattalikdir.  Vaqt 
xalqaro birliklar sistemasi (XBS)da sekundlarda o‘lchanadi.
Bizni,  asosan,  jism  fazodagi  vaziyatining  vaqtga  bog‘liqligi  qiziqtiradi. 
Tayanch tushunchalar: 
fazo,  galaktika,  vaqt,  bir  o‘lchamli  koordi-
natada,  ikki  o‘lchamli  koordinatada  va  uch  o‘lchamli  koordinatada 
ifodalanadigan  harakat,  uch  o‘lchamli  koordinatadagi  fazo.
1. Faraz qilgan holda 99-betdagi ma’lumotlardan foydalanib, samolyotda Yerdan Oyga 
va Quyoshga borish uchun qancha vaqt uchish kerakligini hisoblang.