|
O’zbekiston Respublikasi iqtisodiyotiga jalb etilgan xorijiy investitsiyalarning dinamikasi1 (foiz hisobida)
Iqtisodiyot tarmoqlari
|
Yillar
|
2007
|
2009
|
2011
|
2013
|
2015
|
Xorijiy investitsiyalarning jami investitsiyalar hajmidagi salmog’i
|
24,5
|
35,4
|
23,5
|
23,1
|
21
|
To’g’ridan-to’g’ri xorijiy investitsiyalarning jami investitsiyalar hajmidagi salmog’i
|
20,6
|
30,5
|
21,2
|
16,9
|
15,2
|
To’g’ridan-to’g’ri xorijiy investitsiyalarning jami xorijiy investitsiyalar hajmidagi salmog’i
|
84,0
|
86,2
|
78,8
|
72
|
73
|
Xorijiy investitsiyalarni jalb qilish turlari va
shakllari
Ichki sabablar
|
Investitsiya muhitining ustunliklaridan foydalanish
|
Risklarni taqsimlash
|
Ishlab chiqarish miqyosida tejash
|
Boshqaruvning yangi usullarini o’rganish
|
Xorijiy bozorlarga chiqishni jadallashtirish
|
Shartnoma xarajatlarini kamaytirish
|
Tashqi sabablar
|
Jahon bozoriga chiqish
|
Siyosiy keskinlikning yumshashi
|
Milliy hukumat talablari
|
Samarali raqobatni vujudga keltirish
|
Strategik sabablar
|
Mustahkam xom ashyo bazasiga ega bo’lish
|
Texnologiyalar transferti
|
Ishlab chiqarish diversifikatsiyasi
|
Mamlakatda uzoq vaqt faoliyat olib borish imkoniyati
|
Xulosa va takliflar.
O‘zbekiston 2030 yilda dunyodagi 50ta innovatsion iqtisodiyot qatoridan o‘rin olishni rejalashtirmoqda – ushbu vazifa yaqinda qabul qilingan va ishlab chiqilishi jarayonida BMTTD ishtirok etgan mamlakatni innovatsion rivojlantirish strategiyasida qayd etilgan. Xususan, Toshkentda bo‘lib o‘tgan «O‘zbekiston iqtisodiyotini innovatsion rivojlantirish: xorijiy tajriba, trendlar va istiqbollar» nomli ilmiy-amaliy anjumandagi muhokamalarda ham strategiyaning asosiy vazifalari va O‘zbekistonda innovatsion iqtisodiyotni rivojlantirish yo‘llari asosiy mavzuga aylandi.
«Innovatsiyalar darajasi qancha yuqori bo‘lsa, YaIM ko‘rsatkichlari ham shuncha baland bo‘ladi»
Innovatsion rivojlanishning global indeksi mamlakatdagi innovatsion salohiyatni tahlil qilish uchun dastlabki bosilgan qadam bo‘ldi. Innovatsiyalarning global indeksi (The Global Innovation Index), bu – innovatsiyalar rivojlanganligi darajasiga oid ko‘rsatkich bo‘yicha global tadqiqot va unga hamrohlik qiluvchi jahon davlatlari reytingi. Indeks 81ta ko‘rsatkichdan iborat bo‘lib, ular iqtisodiy rivojlanishning turli darajalarida bo‘lgan dunyo davlatlarining innovatsion rivojlanganligini batafsil ta’riflaydi.
Innovatsion rivojlantirish bo‘yicha vazir o‘rinbosari Azimjon Nazarovning ta’kidlashicha, ushbu reytingda O‘zbekiston pozitsiyalarini o‘rganish asosida takomillashtirish zarur bo‘lgan sohalar aniqlandi. Ularning orasidan ta’lim tizimini takomillashtirish va inson kapitalini rivojlantirish; fan, ixtirolar va texnologiyalari transferini rivojlantirish; innovatsion faoliyatni moliyalashtirish tizimini takomillashtirish; raqobatni rivojlantirish va ma’muriy to‘siqlarni qisqartirish; infratuzilma va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini rivojlantirish kabi yo‘nalishlar joy olgan.
Olingan ma’lumotlar asosida ishlab chiqilgan Innovatsion rivojlanish strategiyasining asosiy yo‘nalishlari tadbir chog‘ida taqdim etildi. Spikerning qayd etishicha, Strategiyaning vazifasi – keng ko‘lamli bo‘lib, mamlakatning jahon maydonidagi raqobatbardoshligini va innovatsion taraqqiyoti darajasini belgilab beradigan inson kapitalini rivojlantirishdan iboratdir.
Asosiy adabiyotlar
1 O’zbekiston Respublikasi konstitutsiasi .
1 O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 1-apreldagi PF-6198-sonli Farmoni tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02. 02.04.2021-y., 06/21/6198/0269-son.
2 O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 27-sentabrdagi PF-6075-sonli Farmoni tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 28.09.2020-y., 06/20/6075/1330-son) 04.2021-y., 06/21/6198/0269-son.
3.Vaxobov A.V., Xojibakiev Sh.X., Mo’minov N.G. “Xorijiy investitsiyalar”. O’quv qo’llanma.- T.: Moliya, 2010.-328 b.
4.Вахабов А.В., Разыкова Г.Х., Хажибакиев Ш.Х. Иностранные инвестиции и модернизация национальной экономики. Монография. Т.: Молия, 2011.-300 с.
5.Bekmurodov A.Sh., Karrieva Ya.K., Ne’matov I.U., Nabiev D.H., Kattaev N.T. Xorijiy investitsiyalar. O’quv qo’llanma. –T.:Iqtisodiyot, 2010.-166 b.
5.Mamatov B., Xujamkulov D., Nurbekov O. Investitsiyalarni tashkil etish va moliyalashtirish. Darslik. – T.: Iqtisod-Moliya, 2014. – 608 b.
7.Kayumov R.I., Xojimatov R.X. Investitsiyalarni tashkil etish va moliyalashtirish: Darslik. - T.: TDIU, 2010. - 496 b.
8.Karlibaeva R. Investitsiyalarni tashkil etish va moliyalashtirish: O’quv qo’llanma. - T.: Cho’lpon, 2011.-124 b.
9.Raimjonova M.A. O’zbekistonda erkin iqtisodiy hududlarga investitsiyalarni jalb qilish: nazariy asoslari, hozirgi holati va istiqbollari. T.: “Extremum-press”, 2013.-176 b.
10.Toshov O. Investitsion faoliyatni moliyalashtirishni takomillashtirish. T.: “Akademnashr”, 2012.-165 b.
11.Хазанович Э.С. Иностранные инвестиции: Учебное пособие/ Э.С.Хазанович.2-е изд., стер.-М.:КНОРУС, 2011.-312с.
12.Xashimov A.A., Madjidov Sh.A., Muminova N.M. Investitsiyalarni tashkil etish va moliyalashtirish. Darslik. - T.: Sharq matbaa nashriyot uyi, 2014.-208 b.
13.Шевчук Д.А. Организация и финансирование инвестиций. -Ростов на Дону.: Феникс, 2006.-272 с.
14.Сергеев И.В., Веретенникова И.И. Организация и финансирование инвестиций. Учебное пособие. – М.: Финансы и статистика, 2001. – 272 с.
15.Kichik biznes va tadbirkorlikda rivojlantirish yo’naltirish .R H Ayupov .G R Baltaboev. Toshkent 2018.
Ilovalar
O’zbekiston Respublikasi iqtisodiyotiga jalb etilgan xorijiy investitsiyalarning dinamikasi2 (foiz hisobida)
Iqtisodiyot tarmoqlari
|
Yillar
|
2007
|
2009
|
2011
|
2013
|
2015
|
Xorijiy investitsiyalarning jami investitsiyalar hajmidagi salmog’i
|
24,5
|
35,4
|
23,5
|
23,1
|
21
|
To’g’ridan-to’g’ri xorijiy investitsiyalarning jami investitsiyalar hajmidagi salmog’i
|
20,6
|
30,5
|
21,2
|
16,9
|
15,2
|
To’g’ridan-to’g’ri xorijiy investitsiyalarning jami xorijiy investitsiyalar hajmidagi salmog’i
|
84,0
|
86,2
|
78,8
|
72
|
73
|
Xorijiy investitsiyalarni jalb qilish turlari va
shakllari
Ichki sabablar
|
Investitsiya muhitining ustunliklaridan foydalanish
|
Risklarni taqsimlash
|
Ishlab chiqarish miqyosida tejash
|
Boshqaruvning yangi usullarini o’rganish
|
Xorijiy bozorlarga chiqishni jadallashtirish
|
Shartnoma xarajatlarini kamaytirish
|
Tashqi sabablar
|
Jahon bozoriga chiqish
|
Siyosiy keskinlikning yumshashi
|
Milliy hukumat talablari
|
Samarali raqobatni vujudga keltirish
|
Strategik sabablar
|
Mustahkam xom ashyo bazasiga ega bo’lish
|
Texnologiyalar transferti
|
Ishlab chiqarish diversifikatsiyasi
|
Mamlakatda uzoq vaqt faoliyat olib borish imkoniyati
|
, Xorijiy investitsiyalarni jalb qilish turlari va
shakllari
Ichki sabablar
|
Investitsiya muhitining ustunliklaridan foydalanish
|
Risklarni taqsimlash
|
Ishlab chiqarish miqyosida tejash
|
Boshqaruvning yangi usullarini o’rganish
|
Xorijiy bozorlarga chiqishni jadallashtirish
|
Shartnoma xarajatlarini kamaytirish
|
Tashqi sabablar
|
Jahon bozoriga chiqish
|
Siyosiy keskinlikning yumshashi
|
Milliy hukumat talablari
|
Samarali raqobatni vujudga keltirish
|
Strategik sabablar
|
Mustahkam xom ashyo bazasiga ega bo’lish
|
Texnologiyalar transferti
|
Ishlab chiqarish diversifikatsiyasi
|
Mamlakatda uzoq vaqt faoliyat olib borish imkoniyati
|
Xorijiy investitsiyalarni jalb qilish turlari va
shakllari
Ichki sabablar
|
Investitsiya muhitining ustunliklaridan foydalanish
|
Risklarni taqsimlash
|
Ishlab chiqarish miqyosida tejash
|
Boshqaruvning yangi usullarini o’rganish
|
Xorijiy bozorlarga chiqishni jadallashtirish
|
Shartnoma xarajatlarini kamaytirish
|
Tashqi sabablar
|
Jahon bozoriga chiqish
|
Siyosiy keskinlikning yumshashi
|
Milliy hukumat talablari
|
Samarali raqobatni vujudga keltirish
|
Strategik sabablar
|
Mustahkam xom ashyo bazasiga ega bo’lish
|
Texnologiyalar transferti
|
Ishlab chiqarish diversifikatsiyasi
|
Mamlakatda uzoq vaqt faoliyat olib borish imkoniyati
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
