1.2 Shahar yerlarini inventarizatsiya qilish. Shahar yerlarini inventarizatsiya qilish yer uchastkalarining joylashuvi va tegishliligini aniqlash, ularning maydonlarini, tarkibi va funktsional maqsadlarini aniqlash bo'yicha yer-kadastr ishlarining bir qismidir. Shahar erlarini inventarizatsiya qilish kadastrni yaratish maqsadida amalga oshiriladi.Joylashuv, egalik, kompozitsion, funktsional foydalanish, maydon va narx shahar kadastriga kiritilgan yer uchastkasining asosiy xususiyatlari hisoblanadi. Yer uchastkasining joylashuvi ma'lum bir shahar uchun qabul qilingan koordinatalar tizimida aniqlangan chegaralarning koordinatalari to'plami sifatida tushuniladi. Yerlarning tarkibi shaharning muayyan kadastr hisob birligi chegaralarida sodir bo'lgan shahar yerlari va ularning maydonlari ro'yxati. Yerlarning mansubligi er egasi haqidagi ma'lumotlar va er uchastkasiga bo'lgan huquqning turi bilan belgilanadi. Boshlang'ich materiallarning mavjudligi, to'liqligi va ishonchliligi, shuningdek, to'liq yoki qisman inventarizatsiya qilinishidan qat'i nazar, uning bajarilishi bosqichma-bosqich amalga oshiriladi. O'tkazishning asosiy bosqichlari:
- tayyorgarlik;
- dala;
- oxirgi (kameral).
Yer inventarizatsiyasining vazifalari quyidagilardan iborat:
- mazkur hududdagi barcha yer foydalanuvchilarini aniqlash;
- foydalanilmayotgan yerlarni aniqlash, keyinchalik ular bo'yicha boshqaruv qarorlarini qabul qilish;
- yerdan foydalanish chegaralarini va shahar chegarasini belgilash;
- yerdagi chegaralarni olib tashlash va mustahkamlash.
Inventarizatsiya uchun dastlabki materiallar 1:1000 -1: 2000 o'lchamdagi fotosuratlardir.
Ishlarni bajarish tartibi.
1. Biz turar-joy hududini chorakka ajratamiz. Aholi punktining kattaligiga qarab, uning bo'linishining umumiy tuzilishi tanlanadi, bu esa mavjud ma'muriy-hududiy bo'linishni va turar-joy hududining xususiyatlarini hisobga olishi kerak. Kichik aholi punktlari ularning maydoniga va tuzilishiga qarab, har chorakda bo'linmasligi mumkin.
Buxgalteriya kadastr birligi sifatida ma'lum bir erdan foydalanish amalga oshiriladi va ishchi kadastr birligi sifatida chorak yoki qizil chiziqlar yoki tabiiy chegaralar bilan chegaralangan boshqa ixcham qator bo'lishi kerak.
2. 1:2000 o'lchamdagi havo fotosuratida chorak chegaralari barcha mumkin bo'lgan usullar bilan qo'llaniladi, jumladan:
- mavjud kartografik materiallardan kontur nuqtalariga o'tkaziladi;
- kontur nuqtalarida koordinatalar tarmog'i havo oqimiga o'tkaziladi va har bir vertexning uzatilishi mustaqil ravishda amalga oshiriladi. O'tkazilgan panjara bo'yicha aniqlangan o'lchovni hisobga olgan holda, chorak chegaralari koordinatalar bo'yicha qo'llaniladi.
Havo ma'lumoti chorak ichida erdan foydalanish chegaralari sxemasi qo'llaniladigan ishchi inventarizatsiya rejasi sifatida ishlatiladi.
3. Agar er foydalanuvchilarining yoki chegara chiziqlarining burilish nuqtalarini bevosita aniqlash mumkin bo'lsa, havo fotosurati bilan ishlab chiqariladi.
4. Biz shaharlarda inventarizatsiya qilish va kadastr o'tkazish maqsadida kadastr va topografik-geodezik suratlarning yo'riqnomalari va yagona texnologiyasiga rioya qilgan holda havo suratini parchalab tashlaymiz.
4.1. Yerlarni inventarizatsiya qilish uchun kadastr dekodlash jarayonida yer uchastkalaridan haqiqiy foydalanish chegaralari, ularning kadastr raqamlari, foydalanilmayotgan va irratsional foydalanilmayotgan yerlar mazkur turar-joy doirasida yer inventarizatsiyasi bo'yicha qo'llanma talablariga muvofiq aniqlangan bo'lishi kerak.
4.2. Har bir er uchastkasiga kadastr raqami beriladi - Rossiya federatsiyasi hududida alohida, takrorlanmaydigan, uning shakllanishida tayinlangan ko'chmas mulk raqami.
Er uchastkasi er yuzasining bir qismi bo'lib, u yopiq chegaralarga, belgilangan joyga, maydonga, huquqiy rejimga ega.
Asosiy ko'chmas mulk ob'ektlari to'g'ridan-to'g'ri er bilan bog'liq bo'lgan ob'ektlardir, ularning joylashuvi (bino, o'rmon va boshqalar) uchun mutanosib ravishda zarar etkazmasdan harakat qilish mumkin emas.
Ikkilamchi ko'chmas mulk - asosiy ob'ekt fazoviy qismi, huquqiy maqomi bor.
Kadastr choragi-chegaralari uning uchastkalarini shakllantirishning tashqi chegaralari bilan bir xil bo'lgan ixcham er maydonini tashkil etuvchi er uchastkalari majmui.Kadastr majmuasi-shaharning rejalashtirilgan izolyatsiya qilingan maydonini tashkil etuvchi kadastr bloklari to'plami; qishloq joylaridagi turar-joy;
Kadastr zonasi-bir necha kadastr massivlarining hududiy-yaxlit majmui, bu katta darajada bog'lanish bilan tavsiflanadi.
Kadastrni rayonlashtirish-hududni kadastr birliklariga bo'lish va ularning chegaralarini kadastr xaritalariga topshirish.
Kadastr raqami quyidagi tuzilishga ega:
A: B: B....SAVOL: D: D: E
bu erda a-Rossiya federatsiyasi sub'ektining raqamini belgilaydigan ikki raqamli kasr;
B-Rossiya federatsiyasi sub'ekti tarkibida ma'muriy-hududiy ta'lim raqamini belgilaydigan ikki raqamli kasr;
Bu haqda "RIA Novosti" axborot agentligi xabar bermoqda.:
B1-kadastr zonasining raqamini belgilaydigan ikki raqamli kasr;
V2-ikki-bit kasr soni, zonasi ichida qator raqamini belgilash;
B3-ikki-bit kasr soni, qator ichida chorak sonini belgilash;
G-kadastr choragida er uchastkasining raqamini belgilaydigan ikki raqamli kasr soni;
D-n-asosiy ko'chmas mulk ob'ektining raqamini belgilaydigan bit kasr raqami;
E-n-boshlang'ich ko'chmas mulk ob'ektida ikkilamchi ko'chmas mulk ob'ektining raqamini belgilaydigan o'nli raqam;
:- kadastr raqamining tarkibiy qismlarini ajratish.
5. Biz shahar hududlarining haqiqiy holati va ulardan foydalanish bo'yicha ma'lumotlarni olish uchun yerlarni inventarizatsiya qilamiz. Shuningdek, biz er uchastkalari va asosiy ko'chmas mulk ob'ektlarini aniqlaymiz.
Olingan ma'lumotlar kadastr raqamlarini hisobga olish jurnaliga kiritilgan.
