I bob. Boshlang’ich sinf matematika darslarida o’quvchilarni mantiqiy fikrlashini rivojlantirish

1-masala
. 
Daftar ruchkadan arzon, lekin qalamdan qimmat. Bu o`quv jihozlari ichida eng 
arzonini aniqlang?

---

Yechish. Dastlab masala modelini quramiz. Bu holda to`g`ri chiziq “narx chizig`i” 
vazifasini o`taydi. O`quvchilar bilan o`quv jihozlarini to`g`ri chiziqda ularning bosh 
harflari ko`rsatilgan nuqtalar bilan va arzonroq o`quv jihozlarini to`g`ri chiziqda 
chaproqda, qimmatroq jihozni esa o`ngroqda belgilashga kelishib olamiz. So`ngra 
tartib bilan har bir shartni to`g`ri chiziqda belgilaymiz. - daftar ruchkadan arzon, 
demak 
D 
nuqta 
R 
nuqtadan chapda joylashdi. - daftar qalamdan qimmat bo`lsa, u 
holda qalam daftardan arzon bo`ladi, ya’ni 
Q 
nuqta 
D 
nuqtadan chapda joylashadi. 
To`g`ri chiziqda eng arzon o`quv jihozi 
Q
– qalam ekanligini aniqlaymiz.
2-
masala
. Sevara, Lazokat va Iroda opa-singillardir. Sevaraning yoshi Lazokatdan 
katta, lekin Irodadan kichik. Opa-singillardan qay birining yoshi eng katta ekanini 
aniqlang?
Yechish. Dastlab, masala modelini quramiz. Bu holda to`g`ri chiziq “yosh chizig`i” 
vazifasini o`taydi. Shning uchun o`quvchilar bilan opa-singillarni to`g`ri chiziqda 
ularning bosh harflari ko`rsatilgan nuqtalar bilan, hamda ularning yoshi 
kichikrog`ini to`g`ri chiziqda chaproqda, yoshi kattarog`ini esa o`ngroqda 
belgilashga kelishib olamiz. So`ngra tartib bilan masalaning har bir shartini to`g`ri 
chiziqda belgilaymiz:
- Sevaraning yoshi Lazokatdan katta, 
demak 
S 
nuqta 
L 
nuqtadan o`ngda 
joylashadi;
S 
I 
L 
- Sevaraning yoshi Irodadan kichik bo`lsa, u holda Irodaning yoshi Sevaradan katta bo`ladi, 
ya’ni 
I 
nuqta 
S 
nuqtadan o`ngda joylashadi. To`g`ri chiziqda nuqtalarning joylashishidan 
opa-singillarning yoshi eng kattasi – Iroda ekanligini aniqlaymiz.