I bob. Axborot kommunikatsiya texnologiyalari

Uzatish paremetrlari: chastota va eng yuqori-eng past chastotalar farqi. 
Uzatish sifati ikkita oʻzgaruvchiga bogʻliq: chastota va chastotalar farqi. 
Buralma juftli telefon simi 4000 Gts chastotada bir sekundda bor yoʻgʻi 1 kbayt 
maʻlumotni uzata oladi. 100 MGts chastotali koaksial kabel shu vaqt ichida 10 
Megabayt, 200 trln. Gts chastotali optik tolali kabel 1 gigabayt maʻlumotni uzata 
oladi. 
Liniyalarning tuzilishi: nuqtaga-nuqta va koʻp nuqtali. 
Liniyalar tuzilishi, yoki Aloqa liniyalari orqali uzatishning ikki turi mavjud: 
nuqtaga-nuqta va koʻp nuqtali.
-
Nuqtaga-nuqta
. Bu usulda maʻlumot junatuvchi va qabul qiluvchi 
qurilmalar bevosita bir-biriga ulanadi. Masalan, terminal va markaziy kompyuter 
shunday ulanadi. Bu xususiy (alohida foydalanuvchiga tegishli boʻlgan) 
maʻlumotni saklangan xolda bitta qurilmadan ikkinchisiga uzatish usulidir.
Bunaqa liniya jamoaviy yoki xususiy boʻlishi mumkin.
-
Koʻp nuqtali.
 
Bu yagona liniya boʻlib, bir nechta kommunikatsiya 
qurilmalarini bitta kompyuterga ulaydi. Bunaqa liniyada, koʻpincha, bitta qurilma, 
masalan, terminal, xoxlagan paytda maʻlumotni uzata (qabul qila) oladi.
 
 
Ketma-ket va parallel ulash
Maʻlumot ikki xil usulda uzatiladi: ketma-ket va parallel signallar yigindisi 
kurinishida. 
-
Maʻlumotni ketma-ket uzatish
. 
Bu usulda bitlar bitta-bitta, biri ikkinchisida 
keyin uzatiladi. Ketma-ket uzatish koʻpincha buralma juftli telefon liniyalari orqali 
amalga oshiriladi. Bu usul koʻpgina liniyalarda, modemlar, sichkonchalarda xam 
qoʻllaniladi. Kompyuterga ulanuvchi modem kartasi(platasi) odatda ketma-ket 

---

66 
portga ulanadi. 
-