I bob. Auto cad dasturi va qirqim turlari haqida

панел управления
(3D 
построения)
uch o`lchamli yaratish panilidan 
(oбеденение)
birlashuv tugmasi 

---

65 
tanlanadi. Tanlangan tugma orqali jismlar birin ketin tanlanib inter tugmasi bilan 
tasdiqlanadi. Bizda turli jismlardan tashkil topgan datal modeli hosil bo`ladi. (30-
shakl). 
Yaqqol tasvirning to`rtdan bir qismini qirqib olish uchun parallipiped jismni tanlab 
holatlar panelidan bog`lash tugmasi bosib aylanalani pastki markazidan boshlab 
tashqariga chiqariladi (31-shakl). 
31-shakl 
 
 
32-shakl 

---

66 
Bajarilgan parallipipedni tanlab ikki marta bosilsa dasturning chap tomonida rang 
politrasi oynasidan qizil rang berib (вычитание) kesib olish tugmasi bilan jismni olib 
tashlaganda detal qirqimida qizil rang tusi qoladi (32-shakl). 
 
III. Mavzuga doir ilovalar 
 
 
 
 

---

67 

---

68 

---

69 

---

70 

---

71 

---

72 

---

73 

---

74 

---

75 

---

76 
V. XULOSA 
Chizmachilik darslarida ham yoshlarni ijodga yo’naltirish diqqat markazimizda 
turadi. Ta’lim jarayonida yangi pedagogik texnologiyalardan foydalanib darslarni 
tashkillashtirish o’quvchilarni fanga bo’lgan qiziqishlarini oshiradi. 
Chizmachilik faniga quyilgan zamonoviy talablar o’quvchilarning bilimga 
intilishini rivojlantirib, ularning o’z bilimi ko’nikma va malakasini mustaqil ravishda 
to’ldirib borishiga erishish lozim. Bu masalalarni amalga oshirishida dars berish 
jarayonida o’qitishning didaktik tamoyillariga yonmayon ravishda amal qilish zarurdir, 
ana shundagina yuqoridagi vazifalarni amalga oshirish uchun zarur shart-sharoit 
yaratiladi. Didaktik tamoyillar o’qitishning ilmiy asoslaridir. Grafik bilimlarni 
o’zlashtirishning izchilligi o’quvchilarning bilim saviyasini ham qobiliyatini ketma-ket 
rivojlanishini ham ta’minlaydi. 
Mazkur bitiruv malakaviy ishi “Kompyuter grafikasi” fanining muhim 
mavzularidan biri bo`lib, Qirqim mavzusini tasvirlashda auto cad grafik dasturidan 
foydalanish usullari bag`ishlangan.
Ma`lumki chizmachilik fanini o`qitishda geometrik chizmachilik bo`limidan 
boshlanib proyeksion chizmachilik bo`limini o`zlashtiriladi. Proyeksion chizmachilik 
bobi bo`yicha ko`rinishlar, detal yaqqol tasviri, kesim va qirqimlar bo`yicha ma`lumot 
olinadi. Aynan proyeksion chizmachilikka doir chizmalarni tushunishda bizga o`quv 
jarayoniga kerak bo`ladigan detal moduli yoki detal yaqqol tasvirlari orqali o`quvchi va 
talabalarga ma`lumot yetkaziladi. Modelni tayyorlashda ko`p vaqt talab etilib, detal 
modeli bitta yoki ikkita tayyorlanadi. Hozirgi zamon texnika asrida bunday detallarni 
maxsus kompyuter grafikasi dasturida osongina bajarish mumkin. Qirqimlar mavzusini 
tasvirlashda o`quvchilarga qirqim turlarining hosil bo`lishi uning dasturda bajarilishi 
ko`zda tutilgan holda bajarilgan.
Auto CAD grafik dasturidan foydalanib barcha turdagi odiy va murakkab 
detallarni yaqqol tasvirini bajarib uni qanday bo`lishi haqida tasavvurga ega bo`lish 
mumkin. Bu dastur orqali talim dargohlarida chizmachilik darslarida video taqdimot 
namoyish etib darsni yaxshi samarali holda o`tkazish mumkin. Bitiruv malakaviy 
ishimda Auto CAD grafik dasturdan unumli foydanilgan holda qirqim mavzusiga doir 
detallarni bajarib taqdimotini bajardim.

---

77 
V. ADABIYOTLAR RO`YXATI 
1.
M.Aripov, A.Haydarov : Informatika asoslari. 
2.
A.Sattorov : Informatika va axborot texnologiyalari. 
3.
T.X.Xolmatov, N.I.Tayloqov, U.A.Nazarov: Informatika va hisoblash texnikasi 
4.
Qulnazarov B.B. Ibragimov X.M. Chizmachilik va kompyuter grafikasi asoslari 
(o‘quv qo‘llanma). Samarqand, 2006 y. - 256 bet. 
5.
Ibragimov X.M. Kompyuter grafikasi asoslari (ma’ruzalar matni). Samarqand, 
2008 y. -105 bet. 
6.
Yodgorov J. Sobirov T.R. «Geometrik va proyeksion chizmachilik» T. 2008. 
7.
Fyodorenkov, Kimaev «Auto CAD 2002» - M., 2001g. 
8.
Elen Filkenshteyn. AutoCad 2007 bibliya pol’zovatelya. M.: Dialektika – 
2007.1309 s. 
9.
T.Rixsiboyev. Kompyuter grafikasi, T., 2006. 
10.
B.Xayitov. Muhandislik kompyuter grafikasi, B., 2014. 
11.
M.Badiyev, D.Mamatov,G’.Safarov. Kompyuter grafikasi, B., 2014. 
 
Elektron ta’lim resurslari 
1.
www.tdpu.uz
 
2.
www.pedagog.uz
 
3.
www.Ziyonet.uz
 
4.
 
www.edu.uz